Đại biểu Hoàng Minh Hiếu tham gia ý kiến trong phiên thảo luận sáng 29/10. Ảnh: CTTĐT Quốc hội |
Đây là vấn đề được đại biểu Hoàng Minh Hiếu (Đoàn Nghệ An) nêu ra trong phiên thảo luận tại Quốc hội về dự thảo Luật Thuế giá trị gia tăng sửa đổi sáng ngày 29/10.
Theo ông Hiếu, sự phát triển của thương mại điện tử, hàng hoá có giá trị nhập khẩu có giá trị nhỏ có khối lượng ngày càng lớn. Theo số liệu thống kê vào thời điểm tháng 3/2023, hàng ngày có khoảng 4 đến 5 triệu đơn hàng thương mại điện tử giá trị nhỏ được vận chuyển qua biên giới về Việt Nam. Bình quân mỗi đơn hàng thuộc loại này có trị giá khoảng 200.000 đồng, như vậy tổng giá trị hàng hóa loại này lên tới 800 tỷ đồng mỗi ngày. Con số này còn có thể còn tăng lên do thương mại điện tử ở Việt Nam đang thuộc Top 10 nước có tốc độ phát triển nhanh nhất thế giới.
Đại biểu cho rằng, đối với từng đơn hàng thì giá trị có thể nhỏ nhưng tổng lượng hàng hoá nhập khẩu theo hình thức này đã, đang và sẽ tiếp tục chiếm một khối lượng khá lớn. Nếu miễn thuế sẽ dẫn đến việc không thu được một lượng thuế khá lớn; chưa kể có thể dẫn đến tình trạng "xé nhỏ" giá trị đơn hàng để tránh thuế.
Ông Hiếu cũng nhìn nhận, việc miễn thuế hàng hoá nhập khẩu có giá trị nhỏ sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến các nhà sản xuất và ngành bán lẻ trong nước do hàng hoá nhập khẩu được hưởng nhiều lợi thế. Trước hết, việc không chịu thuế sẽ giúp hàng hóa nhập khẩu có giá rẻ hơn so với hàng hoá sản xuất trong nước, đồng thời do không phải tính thuế nên việc thực hiện thủ tục hải quan đối với loại hàng hoá này cũng nhanh hơn, có tính cạnh tranh cao hơn.
“Trong thời gian gần đây, đang có những sàn thương mại điện tử nước ngoài bán hàng với giá rất rẻ, rất cạnh tranh, thu hút sự chú ý của dư luận. Nếu không có các giải pháp kịp thời, sẽ ảnh hưởng rất lớn đến ngành sản xuất trong nước,” ông Hiếu nhấn mạnh.
Vẫn theo vị đại biểu, việc miễn thuế giá trị gia tăng đối với các hàng hoá nhập khẩu có giá trị nhỏ chủ yếu là để đơn giản hóa thủ tục hành chính. Tuy nhiên với việc áp dụng công nghệ thông tin thì hiện nay việc thực hiện thủ tục hải quan và thu thuế cũng không còn rườm rà, gây mất quá nhiều thời gian.
Mặc khác, nhiều nước trên thế giới cũng đã bỏ quy định miễn thuế đối với hàng hóa có giá trị nhỏ được nhập khẩu qua các sàn thương mại điện tử. Ông Hiếu dẫn chứng, trước đây, Liên minh Châu Âu cũng cho miễn thuế đối với các giao dịch có giá trị dưới 150 EUR. Tuy nhiên, từ 1/7/2021, quy định này đã bị bãi bỏ nhằm giảm thất thu thuế từ thương mại điện tử và đảm bảo sự công bằng trong lĩnh vực kinh doanh. Các nước trong khu vực như Thái Lan, Malaysia, Indonesia cũng đã có những bước đi tương tự.
Với những phân tích trên, đại biểu Hoàng Minh Hiếu đề nghị không miễn thuế đối với hàng hóa nhập khẩu có giá trị nhỏ. Hiện nay, Luật hiện hành và dự thảo Luật cũng không quy định về vấn đề này nhưng việc miễn thuế đang được thực hiện theo quy định tại Quyết định số 78 năm 2010 của Thủ tướng Chính phủ. Đây là điểm chưa phù hợp với chính sách do luật định. Vì vậy, đại biểu đề nghị cần quy định rõ trong Nghị quyết chung của kỳ họp Quốc hội này về việc cần sớm chấm dứt hiệu lực của Quyết định số 78.
Đại biểu kiến nghị cần có công cụ bảo hộ các sàn thương mại điện tử trong nước Nhiều đại biểu Quốc hội lo ngại tình trạng hàng hóa giá rẻ trên các sàn thương mại điện tử quốc tế như Temu sẽ tràn vào Việt Nam, gây ra tác động tiêu cực cho thị trường hàng hóa và ảnh hưởng trực tiếp đến các doanh nghiệp sản xuất trong nước. |
Hàng hoá giá trị nhỏ nhập khẩu sẽ đều phải nộp thuế
Tại Quyết định số 78/2010/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ quy định hàng hóa nhập khẩu gửi qua dịch vụ chuyển phát nhanh có giá trị dưới 1 triệu đồng được miễn thuế nhập khẩu và thuế giá trị gia tăng. Trước sự phát triển ồ ạt của các sàn thương mại điện tử, Tổng cục Hải quan đã đề xuất Bộ Tài chính trình Chính phủ đề nghị bãi bỏ Quyết định số 78/2010/QĐ-TTg tại dự thảo Nghị định quy định về quản lý hải quan đối với hàng hoá xuất khẩu, nhập khẩu giao dịch qua thương mại điện tử.
Trong báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Thuế giá trị gia tăng (sửa đổi), Uỷ ban Thường vụ Quốc hội đề nghị Chính phủ khẩn trương ban hành Nghị định này và trước mắt cần chấm dứt ngay hiệu lực của Quyết định số 78/2010/QĐ-TTg để bảo đảm tính thống nhất của hệ thống pháp luật và cơ sở pháp lý cho việc thu thuế đối với thương mại điện tử đang được sửa đổi trong dự thảo Luật Thuế giá trị gia tăng.
Phát biểu giải trình cuối phiên thảo luận, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Tài chính Hồ Đức Phớc cho biết, việc miễn thuế hàng hoá giá trị nhỏ được thực hiện theo cam kết quốc tế tại Công ước Tokyo mà Việt Nam tham gia, được cụ thể hoá tại Quyết định 78 năm 2010 của Chính phủ. Hiện nay, một số quốc gia khác đã bãi bỏ như EU, Singapore..., gần đây là Thái Lan, đã thu thuế 7% với tất cả hàng hoá nhập khẩu.
"Chính phủ sẽ bãi bỏ Quyết định 78 và đã đưa vào dự thảo Luật Thuế giá trị gia tăng. Hàng hoá giá trị nhỏ nhập khẩu đều phải nộp thuế,” Phó Thủ tướng khẳng định.