Ưu tiên doanh nghiệp Nhật Bản đầu tư nhiều dự án điện sinh khối tại Việt Nam. Nguồn: Hiệp hội Năng lượng Việt Nam.

Bộ trưởng Công Thương Nguyễn Hồng Diên vừa có buổi tiếp đón và làm việc với CTCP EREX (Nhật Bản). Đây là đơn vị có 30 năm hoạt động trong lĩnh vực điện sinh khối và đang triển khai một số dự án điện sinh khối tại Việt Nam.

Hiện EREX đề xuất đầu tư xây dựng nhà máy phát điện bằng sinh khối tại Yên Bái, công suất 50 MW và 1 nhà máy công suất tương đương tại Tuyên Quang.

Đồng thời, doanh nghiệp cũng đang xây dựng nhà máy phát điện bằng nhiên liệu vỏ trấu tại Hậu Giang, công suất 20 MW, dự kiến đưa vào hoạt động tháng 1/2025 (đã khởi công xây dựng vào ngày 15/12/2022), sử dụng nhiên liệu trấu thu gom ở vùng Đồng bằng sông Cửu Long.

Ông Honna Hitoshi, Chủ tịch kiêm Tổng giám đốc EREX cho biết, dự án điện sinh khối Hậu Giang sẽ là một trong những dự án kiểu mẫu về phát triển điện sinh khối phục vụ cho phát triển của địa phương. Ngoài ra, EREX cũng đã và đang nghiên cứu và tìm hiểu nguồn cung nguyên liệu từ các nước láng giềng của Việt Nam như Campuchia và Malaysia.

Bộ trưởng Công Thương làm việc với Chủ tịch, kiêm Tổng giám đốc CTCP EREX (Nhật Bản). Nguồn: Hiệp hội Năng lượng Việt Nam.

Phát biểu tại buổi làm việc ngày 21/3, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên hoan nghênh việc EREX triển khai nghiên cứu, phát triển năng lượng sinh khối, đầu tư xây dựng các dự án điện sinh khối tại Việt Nam. Cụ thể, trong thời gian ngắn, doanh nghiệp đã khảo sát, nghiên cứu, đề xuất bổ sung quy hoạch 14 dự án điện sinh khối tại 12 tỉnh, thành, với tổng công suất 1.060 MW; đã khởi công xây dựng dự án nhà máy điện sinh khối 20 MW tại Hậu Giang.

Bộ trưởng Bộ Công Thương cũng khẳng định, Việt Nam ưu tiên phát triển các loại hình điện sinh khối, điện sản xuất từ rác, chất thải rắn nhằm tận dụng phụ phẩm nông lâm nghiệp, chế biến gỗ, thúc đẩy trồng rừng, xử lý môi trường. Theo Dự thảo Quy hoạch điện VIII dự kiến đến năm 2030, tỷ trọng điện năng sản xuất các nguồn điện này đạt khoảng 1,2-1,6% và định hướng tới năm 2050 đạt khoảng 2,9-3,7% tổng điện năng sản xuất.

Theo Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên, Quy hoạch điện VIII chỉ xác định tổng công suất các loại hình nguồn điện theo từng miền, không có tên dự án cụ thể. Sau khi Quy hoạch điện VIII được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, Bộ Công thương sẽ triển khai xây dựng Kế hoạch thực hiện phân bổ quy hoạch để trình cấp có thẩm quyền xem xét, phê duyệt căn cứ trên cơ sở tiềm năng, lợi thế và khả năng đáp ứng lưới điện của từng khu vực và từng địa phương.

Việc lựa chọn nhà đầu tư sẽ được Việt Nam thực hiện theo các quy định hiện hành của Luật Đầu tư, Luật đấu thầu. Quy hoạch điện VIII của Việt Nam định hướng chuyển dần các nhà máy điện than sang sử dụng nhiên liệu sinh khối (hoặc amoniac xanh) bằng cách đốt kèm.

Trong khuôn khổ buổi làm việc, CTCP EREX đã ký Biên bản ghi nhớ với Tập đoàn Than - Khoáng sản Việt Nam (TKV) về việc nghiên cứu chuyển đổi nhiên liệu nhà máy nhiệt điện than bằng cách đồng đốt sinh khối với than tại các nhà máy nhiệt điện của Tập đoàn.

Đại diện Bộ Công Thương cho rằng, việc EREX phối hợp với TKV nghiên cứu về đồng đốt than và sinh khối tại các nhà máy điện là rất phù hợp với định hướng của Việt Nam.

Về định hướng hợp tác phát triển trong thời gian tới, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên đề nghị, EREX cần cố gắng bảo đảm tiến độ, chất lượng và hiệu quả của Dự án điện sinh khối Hậu Giang và coi đây là hình mẫu cho ý tưởng phát triển điện sinh khối, điện rác tại Việt Nam.

Đồng thời, tiếp tục khảo sát, nghiên cứu, đánh giá tính khả thi của các dự án EREX đã đề xuất, nhất là đảm bảo vùng nhiên liệu cho các nhà máy điện sinh khối. Các dự án điện sinh khối có diện tích vùng nhiên liệu rất lớn, vì vậy cần đánh giá kỹ lưỡng hiệu quả kinh tế của việc sử dụng đất cho phát triển điện sinh khối; Đảm bảo phù hợp với quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất của địa phương.

Bên cạnh đó, EREX cần tích cực vận động Chính phủ Nhật Bản hỗ trợ vốn cho các dự án năng lượng sinh khối thông qua Cơ chế tín chỉ chung (JCM) và những nguồn tài trợ khác theo cam kết của Chính phủ Nhật Bản với Việt Nam và các thỏa thuận giữa Bộ Công Thương Việt Nam và Bộ Kinh tế, Công nghiệp và Thương mại Nhật Bản. Cụ thể, hai bên cần hợp tác từ khâu hoạch định chính sách cho đến đào tạo nguồn nhân lực, hợp tác nghiên cứu, sản xuất và đầu tư nhằm mang lại hiệu quả bền vững.

Mặt khác, Bộ trưởng cũng đề nghị EREX cũng cần sớm triển khai đốt trộn sinh khối tại các nhà máy điện của TKV theo Biên bản ghi nhớ đã ký. Ngoài ra, EREX cần khẩn trương phối hợp với các đơn vị của Bộ Công Thương để hoàn thành đề xuất chính sách đối với Chính phủ Việt Nam trong phát triển năng lượng tái tạo nói chung, điện rác và điện sinh khối nói riêng.