Trên mảnh đất rộng 420m2 thuộc phố Oum Khun ở phía tây Siem Reap, một khu chợ mang tên Made in Campuchia (MCM) đã được thiết lập. Với 20 gian hàng chất lượng cao nằm sát nhau nhằm tạo ra trải nghiệm chợ cộng đồng, khu chợ này vừa thân thiện với khách hàng vừa thân thiện với môi trường nhờ những sản phẩm xanh của mình.

Khu chợ MCM nhìn từ trên cao. Ảnh: Made in Cambodia Market

Quá trình thành lập chợ MCM

Theo Phnom Penh Post, chợ MCM ban đầu được thành lập vào năm 2013 bởi ông Oun Savann và ông Aebe Christian De Boer. Ngày 7/2/2022, chợ vừa được mở cửa trở lại sau khi chuyển tới địa điểm mới trên phố Oum Khun gần Bệnh viện Nhi đồng Angkor.

Theo ông Savann, đồng sáng lập chợ MCM, ý tưởng cho khu chợ thủ công mỹ nghệ này xuất phát từ quan sát của hai nhà đồng sáng lập về các khu chợ Campuchia bán các mặt hàng kết hợp từ đủ mọi nơi. Sau đó, cả hai nghĩ rằng họ nên thành lập nên một khu chợ chỉ tập trung bán các sản phẩm địa phương được sản xuất ngay tại Campuchia.

Việc phát triển khu chợ này là một câu chuyện dài, tuy nhiên nó được khởi nguồn từ khi hai người bắt đầu tổ chức hội chợ MCM mỗi tháng một lần vào năm đầu tiên. Sau đó, tần suất mở được tăng lên 2 lần một tháng trong năm thứ hai và cuối cùng là phiên chợ vào mỗi cuối tuần. Vào năm 2016, hai nhà sáng lập khu chợ chuyển tới địa chỉ tại King’s Road Angkor và từ đó chợ được mở cửa mỗi ngày.

MCM đã giúp nhiều người bán hàng kiếm được công việc với thu nhập ổn định, đồng thời đóng góp được cho cộng đồng nghệ thuật. Nhờ các buổi biểu diễn của Phare Circus, các nghệ sĩ biểu diễn truyền thống của người Khmer và Hiệp hội Tali Tno, cộng đồng làm nghệ thuật địa phương đã đạt được nhiều lợi ích.

Các gian hàng bày bán các mặt hàng thủ công mỹ nghệ tại chợ MCM.

Chợ thủ công truyền thống giúp quảng bá văn hóa, nghệ thuật và kinh tế địa phương

Đối với những khách hàng đam mê các món đồ văn hóa hay các món quà lưu niệm đậm chất địa phương, khu chợ này là một tập hợp thú vị nhất của những tinh hoa nghề thủ công truyền thống Campuchia. Cùng tham gia vào khu chợ thủ công này là các nghệ nhân, các nhà thiết kế và nhà sản xuất nổi tiếng quốc tế như Ammo, Saomao, Sombai Liqueur, SUENG Khmer, Khmer Independent Life Team, Small Art School, Crafting a Future, Angkor Silk cùng nhiều những cá nhân và tập thể khác.

Tại các gian hàng này, một loạt các sản phẩm văn hóa thủ công độc đáo của Campuchia được trưng bày. Khách hàng có thể tìm thấy nhiều sản phẩm từ khăn quàng cổ, quần áo và đồ trang sức tới đồ trang trí chạm khắc từ gỗ, đồng và bạc; gốm sứ; đá quý và ngọc trai từ Pailin và cả những đồ tái chế làm từ sừng trâu và lốp xe cao su.

Tất cả các sản phẩm được bày bán cũng đều vô cùng đa dạng do chất lượng của thị trường được quản lý chặt chẽ. Điều này cũng đồng nghĩa với việc không có một sản phẩm nào là giống hệt với một sản phẩm khác. Hơn nữa, mức giá cho các mặt hàng thủ công đều thân thiện và được xét duyệt cẩn thận.

Ông Savann giải thích về ý tưởng này là do ông không muốn bán một loạt các sản phẩm giống nhau và khiến người bán phải cạnh tranh theo cách đó. Do khu chợ này khá nhỏ, ông muốn các mặt hàng thủ công do chính Campuchia sản xuất được đa dạng hóa hết mức có thể.

Yếu tổ thủ công cũng được nhấn mạnh qua việc khu chợ này cấm toàn bộ bao bì nilon. Để thân thiện với môi trường hơn, bao bì giấy và vải tái chế được khuyến khích sử dụng tại đây. Khách hàng đến mua sắm và tham quan cũng được khuyến khích tự mang chai nước của mình hoặc sử dụng túi đựng làm từ vật liệu tái chế của khu chợ.

Các sản phẩm trang sức hạt được làm thủ công được bày bán tại chợ.

Khi tham dự phiên chợ, du khách không những có cơ hội mua các sản phẩm thủ công chất lượng cao được sản xuất từ Campuchia mà còn có thể giúp người dân tại địa phương. Thêm vào đó, để tham gia vào chợ, tất cả các nhà cung cấp phải tuân thủ theo một bộ quy tắc đã được thống nhất từ trước. Ngoài việc tôn trọng lẫn nhau như một đại gia đình, người bán cũng không được phép sử dụng các hành vi như mời chào hoặc thúc ép người mua hàng. Do đó, môi trường kinh doanh tại đây vô cùng thân thiện và yên bình.

Trong vòng 8 năm hoạt động, chợ MCM đã góp phần đạt được mục tiêu dài hạn tạo ra công ăn việc làm bền vững cho nhiều người làm nghệ thuật và cộng đồng người Khmer tại Campuchia. Thậm chí, khu chợ này còn được ấn phẩm nổi tiếng quốc tế National Geographic chú ý tới.

Khi các nghệ nhân trở thành người kinh doanh và chủ cửa hàng có thể trở thành nhà thiết kế, mọi người có thể giao lưu học hỏi lẫn nhau và góp phần nâng cao tay nghề của mình cả về lĩnh vực nghệ thuật lẫn kinh doanh. Từ đó, một cộng đồng nghệ thuật và kinh doanh bền vững sẽ được tạo dựng.

Ban nhạc Khmer biểu diễn cùng các nhạc cụ truyền thống của Campuchia.

Các sản phẩm ví từ vải bông và vải lụa.

Khăn quàng cổ được in bằng lá tự nhiên

Các mặt hàng thời trang được làm từ lụa và được nhuộm thủ công từ vật liệu hữu cơ.