Ngày 23/8, Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) phối hợp với Trung tâm Công nghệ chống hàng giả Việt Nam tổ chức buổi hội thảo “Thuốc giả và thực phẩm chức năng giả - Hiện trạng và giải pháp”, trong bối cảnh Việt Nam đang dần khôi phục lại các hoạt động kinh tế, thương mại và bước vào khắc phục những bất cập tồn tại trong 2 năm đối phó dịch bệnh Covid-19.
Trong đó, thuốc và thực phẩm chức năng giả đang là vấn đề rất được quan tâm vì đây là những sản phẩm liên quan trực tiếp đến sức khỏe và tính mạng người dân, đặc biệt khi người dân rất quan tâm đến việc hồi phục sức khỏe sau đại dịch.
Bà Lê Thị Thu Thủy, Phó Viện trưởng Viện Phát triển Doanh nghiệp (VCCI) cho biết, thời gian qua tình hình làm giả thuốc và thực phẩm chức năng ngày một gia tăng do lợi dụng kẽ hở đứt gãy chuỗi cung ứng, nhu cầu hàng hóa tăng cao. Các thuốc và thực phẩm chức năng giả được làm ngày một tinh vi với công nghệ cao, rất khó phân biệt với thuốc thật.
 |
| Bà Lê Thị Thu Thủy, phó Viện Trưởng Viện Phát triển Doanh nghiệp (VCCI) phát biểu khai mạc hội thảo. |
Hoạt động làm giả nói trên đang gây mất uy tín và đe dọa tới hoạt động của các doanh nghiệp dược. Đồng thời cũng tồn tại khả năng gây ảnh hưởng xấu tới uy tín nền kinh tế Việt Nam trong quá trình hội nhập và thu hút đầu tư.
Theo đó, nếu hàng giả phát triển quá mạnh, các công ty dược phẩm lớn thế giới sẽ e ngại khi đầu tư vào Việt Nam. Điều này sẽ khiến ngành dược phẩm khó phát triển, người Việt Nam khó có thể tiếp cận với các dược phẩm mới với công nghệ tiên tiến.
Mua thuốc trên sàn thương mại điện tử là mua bằng niềm tin
Tuy nhiên, do lợi nhuận của hành vi sản xuất, buôn bán hàng giả, xâm phạm sở hữu trí tuệ là rất lớn, đặc biệt đối với thuốc và thực phẩm chức năng, nên hoạt động này thu hút rất nhiều người lợi dụng thu lợi bất chính. Đặc biệt là khi người tiêu dùng vẫn chưa có ý thức về xác định xuất xứ, mua thuốc kê đơn mà thường tự ý mua không qua kê đơn tại các hiệu thuốc hoặc trên môi trường thương mại điện tử.
Ông Nguyễn Đức Lê, Phó Cục trưởng Tổng Cục quản lý thị trường cho rằng việc mua thuốc và thực phẩm chức năng trên các sàn thương mại điện tử là một hành động “mua trên niềm tin”. Bởi các sản phẩm mua trên sàn thương mại điện tử không thể kiểm chứng, không thể truy xuất nguồn gốc.
 |
| Ông Nguyễn Đức Lê, Phó Cục trưởng Tổng Cục quản lý thị trường. |
Đồng thời, ông Lê cũng cho biết, hiện nay, việc giám định thuốc hoặc thực phẩm chức năng đòi hỏi kinh phí lớn, thời gian dài để thẩm tra, xác minh. Điều này gây khó khăn cho các cơ quan chức năng để kiểm soát hàng giả khi không có đủ ngân sách để kiểm tra hết các mặt hàng có trên thị trường.
Ứng dụng công nghệ thông tin để phòng, chống hàng giả, trên thị trường
Để giải quyết vấn nạn trên, trước mắt, ông Nguyễn Đức Lê đề xuất có sự phối hợp, chung sức đồng lòng giữa Bộ Y tế và các bộ ngành liên quan như Bộ Tài chính, Bộ Công Thương… để thông tin, phối hợp trong phòng, chống hàng giả, đặc biệt là thuốc và thực phẩm chức năng.
Đồng thời, các Hiệp hội, doanh nghiệp cần có sự quyết liệt hơn trong công cuộc phòng chống hàng giả, không chỉ để bảo vệ quyền lợi cho người tiêu dùng mà còn để bảo vệ quyền lợi và cơ hội kinh doanh cho chính những doanh nghiệp dược đang làm ăn chân chính.
Ngoài ra, một động lực lớn để giải quyết vấn đề buôn bán hàng giả đó là các bộ ngành, truyền thông cần phối hợp để nâng cao ý thức của người tiêu dùng trong việc sử dụng thuốc và thực phẩm chức năng. Nếu người dùng có ý thức về truy xuất nguồn gốc và phòng chống hàng giả thì sẽ giảm việc tạo cơ hội kiếm nguồn lợi bất chính cho người làm hàng giả, từ đó giảm người làm hàng giả.
Tuy nhiên, giải pháp quan trọng nhất, theo PGS. TS. Lê Văn Truyền, Chủ tịch Hội đồng Tư vấn cấp giấy đăng ký thuốc (Bộ Y tế) chính là việc các nhà sản xuất, các doanh nghiệp chân chính cần đầu tư các giải pháp khoa học - công nghệ. Thông qua những giải pháp đó để giúp người tiêu dùng và nhà quản lý nhận diện thương hiệu, truy xuất nguồn gốc sản phẩm, bảo vệ hình ảnh nhà sản xuất và sản phẩm, chống giả mạo...
"Các nhà sản xuất, các doanh nghiệp chân chính cần đầu tư các giải pháp khoa học - công nghệ để nhận diện thương hiệu, truy xuất nguồn gốc, bảo vệ hình ảnh nhà sản xuất và sản phẩm, chống hàng giả.
Mình phải tự cứu mình trước khi trời cứu mình”.
Đồng tình với việc doanh nghiệp cần tìm kiếm những giải pháp ứng dụng các công nghệ thông tin mới, tiên tiến để chống hàng giả, hàng nhái, ông Phạm Văn Thọ, Phó Giám đốc Trung tâm công nghệ chống hàng giả Việt Nam, cho biết, Trung tâm công nghệ chống hàng giả Việt Nam đã giới thiệu giải pháp chống giả Truedata cho các doanh nghiệp.
Đây là giải pháp mới, ứng dụng công nghệ thông tin tiên tiến, có tính tối ưu bậc nhất hiện nay. Với Truedata, Trung tâm mong muốn sẽ giúp cho doanh nghiệp có thêm phương tiện chống giả để bảo vệ sản phẩm, thương hiệu của doanh nghiệp và cũng là cơ sở để các cơ quan chức năng xử lý khi phát hiện thuốc giả, thực phẩm chức năng giả.
