Thiết bị quân sự của Israel gần biên giới Israel - Gaza ngày 12/6/2024. Ảnh: AP

Kể từ khi được Tổng thống Mỹ Joe Biden công bố, đề xuất ngừng bắn tại Gaza nhận được sự ủng hộ của nhiều quốc gia trên thế giới nhưng vẫn chưa được Israel hay Hamas chấp nhận hoàn toàn. Theo AP, ông Biden không nói rõ Hamas đang tìm kiếm những thay đổi gì, tuy nhiên ông khẳng định các nhà hòa giải Qatar, Ai Cập và Mỹ sẽ tiếp tục cố gắng “chốt lại thỏa thuận này”.

Ông cũng cáo buộc lực lượng này này đã thay đổi các yêu cầu của mình. Trả lời các phóng viên tại Qatar trong khuôn khổ chuyến thăm thứ 8 tới khu vực Trung Đông kể từ ngày 7/10/2023, Ngoại trưởng Mỹ cho biết: “Hamas đã đề xuất nhiều thay đổi đối với kế hoạch ngừng bắn đã được đưa ra bàn đàm phán. Một số thay đổi có thể thực hiện được, một số thì không”.

Ông Blinken nhấn mạnh: “Tôi tin rằng những khác biệt có thể được giải quyết, nhưng điều đó không có nghĩa là chúng sẽ được giải quyết vì cuối cùng Hamas vẫn phải đưa ra quyết định”.

Trước đó ngày 11/6, Hamas thông báo đã chuyển phản hồi chính thức về đề xuất ngừng bắn tới các nhà hòa giải. Phát ngôn viên của Hamas Jihad Taha nói với hãng tin ElNashra của Lebanon rằng những “sửa đổi” mà nhóm này yêu cầu nhằm đảm bảo lệnh ngừng bắn vĩnh viễn và việc rút quân hoàn toàn của Israel khỏi Gaza.

Đề xuất do Tổng thống Mỹ Joe Biden công bố đã bao gồm các điều khoản trên, tuy nhiên Hamas bày tỏ sự thận trọng về việc liệu Israel có thực hiện các điều khoản hay không. Trong khi Mỹ cho biết Israel đã chấp nhận đề xuất này thì Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu lại đưa ra những tuyên bố trái ngược khi khẳng định Israel vẫn có ý định thực hiện mục tiêu tiêu diệt Hamas.

Nhìn chung, kế hoạch ngừng bắn được Mỹ hậu thuẫn bao gồm 3 giai đoạn, bắt đầu bằng lệnh ngừng bắn kéo dài 6 tuần và thả một số con tin để đổi lấy tù nhân Palestine. Lực lượng Israel sẽ rút khỏi các khu vực đông dân cư và thường dân Palestine sẽ được phép trở về nhà của họ. Phân phối viện trợ cũng sẽ được đẩy mạnh.

Đối với giai đoạn thứ hai, các cuộc đàm phán nhằm “chấm dứt vĩnh viễn các hành động thù địch” và “rút toàn bộ” quân đội Israel khỏi Gaza để đổi lấy việc thả tất cả các con tin còn lại sẽ được tiến hành. Giai đoạn 3 sẽ xoay quanh việc khởi động kế hoạch tái thiết Gaza và trao trả thi thể của các con tin đã thiệt mạng.

Một trở ngại lớn cho cả hai bên cho tới hiện tại là các cuộc đàm phán cho giai đoạn 2. Đại sứ Israel tại Liên Hợp Quốc, Gilad Erdan, cho biết Israel sẽ đưa ra yêu cầu loại bỏ quyền lực của Hamas như một phần của bất kỳ thỏa thuận nào trong giai đoạn đó.

Phát biểu trên chương trình “The Source” của CNN hôm 10/6, ông tuyên bố: “Một trong những điều kiện của chúng tôi không chỉ là thả con tin mà còn là tương lai của Gaza. Chúng tôi không thể đồng ý để Hamas tiếp tục cai trị Gaza vì khi đó Gaza sẽ tiếp tục gây ra mối đe dọa cho Israel”.

Ông cũng cho biết Israel phản đối điều khoản kéo dài lệnh ngừng bắn ban đầu miễn là các cuộc đàm phán vẫn diễn ra. Nguyên nhân là do điều khoản này sẽ cho phép Hamas “tiếp tục các cuộc đàm phán vô tận và vô nghĩa”. Ngược lại, Hamas thể hiện thái độ muốn có sự đảm bảo chắc chắn hơn trước rằng các cuộc đàm phán sẽ dẫn đến lệnh ngừng bắn và rút quân vĩnh viễn.

Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu cũng đang đứng trước sức ép từ nhiều phía. Trong khi các đồng minh cực hữu bác bỏ đề xuất của Mỹ và đe dọa sẽ lật đổ chính phủ của ông Netanyahu nếu xung đột kết thúc mà lực lượng Hamas không bị tiêu diệt hoàn toàn, hàng ngàn người Israel, bao gồm cả gia đình của các con tin, lại biểu tình ủng hộ kế hoạch do Mỹ hậu thuẫn.