Ngành hàng cá tra
Quý 2 năm 2023, CTCP Vĩnh Hoàn (HoSE: VHC), doanh nghiệp nằm trong top đầu kinh doanh cá tra ghi nhận sụt giảm tới 35% doanh thu thuần so với cùng kỳ năm trước (YoY), đạt 2.723 tỷ đồng, lợi nhuận sau thuế giảm tới 46%, đạt 801 tỷ đồng.
Kết quả quý 2 đã kéo doanh thu thuần 6 tháng đầu năm của doanh nghiệp này giảm 34%, trong đó mảng kinh doanh thành phẩm giảm 38% YoY xuống còn 3.341 tỷ đồng. Lợi nhuận sau thuế cũng vì vậy còn 655 tỷ đồng, giảm 51% so với cùng kỳ năm trước.
Một doanh nghiệp cá tra khác là CTCP Nam Việt (Navico, HoSE: ANV) đã ghi nhận quý lỗ đầu tiên sau 6 kỳ lãi liên tiếp, kể từ quý 4/2021 đến nay. Cụ thể, quý 2/2023 Navico mang về 1.074 tỷ đồng doanh thu thuần, giảm 17%. Lợi nhuận sau thuế âm 51 tỷ đồng (cùng kỳ năm trước đạt 240 tỷ đồng).
Tương tự, CTCP Đầu tư và Phát triển đa quốc gia I.D.I (HoSE: IDI) mới chỉ hoàn thành 23% kế hoạch lợi nhuận năm sau nửa đầu năm 2023 với 44,3 tỷ đồng. Trong đó, quý 2/2023, lợi nhuận sau thuế của IDI chỉ đạt 26,7 tỷ đồng, giảm tới 88% so với cùng kỳ năm trước.
Số liệu về các thị trường xuất khẩu
Theo số liệu từ Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP), cá tra là mặt hàng ghi nhận đà giảm sâu nhất về giá trị xuất khẩu trong số các mặt hàng thủy sản xuất khẩu 6 tháng đầu 2023 với mức giảm 39% so với cùng kỳ năm trước, còn đạt 873 triệu USD trong bối cảnh các thị trường xuất khẩu chính đối mặt với lạm phát, tồn kho lớn, giá sản phẩm giảm…
Trong đó, thị trường xuất khẩu cá tra lớn nhất là Trung Quốc giảm 35% so với cùng kỳ năm trước, đạt 281 triệu USD. Mỹ là thị trường xuất khẩu lớn thứ 2 cũng giảm 61%, còn đạt 141 triệu USD.
Doanh nghiệp ngành tôm
Tương tự cá tra, doanh nghiệp ngành tôm cũng đối mặt với tình trạng lao đao. Sau quý đầu năm tăng trưởng 15% YoY về lợi nhuận, quý 2/2023 CTCP Thực phẩm Sao Ta (HoSE: FMC) đã giảm 34% so với cùng kỳ, lợi nhuận sau thuế chỉ còn đạt 77,66 tỷ đồng. Trong quý, doanh thu thuần chỉ đạt 1.032 tỷ đồng, tương ứng giảm 26%.
CTCP Camimex Group (HoSE: CMX) cũng giảm tới 39%, đạt 547 tỷ đồng doanh thu thuần. Lợi nhuận sau thuế còn 24,8 tỷ đồng, giảm 46% so với cùng kỳ năm trước.
Một ông lớn khác của ngành là CTCP Tập đoàn Thủy sản Minh Phú (UPCoM: MPC) ghi nhận mức giảm 47% về doanh thu thuần, đạt 2.349 tỷ đồng. Lợi nhuận sau thuế giảm tới 93%, còn đạt 10,1 tỷ đồng. Tuy nhiên, sau quý 1 có mức lỗ cao nhất kể từ năm 2015 đến nay, Minh Phú đã ghi nhận lại lãi ngay trong quý 2, đây được coi là điểm tích cực trong kinh doanh của MPC.
Đối với ngành tôm, theo VASEP, bắt đầu nửa sau năm 2022, nhập khẩu tôm Việt Nam từ Mỹ - thị trường xuất khẩu tôm lớn nhất của Việt Nam - đã bắt đầu có xu hướng giảm. Lạm phát tăng cao khiến người dân Mỹ thắt chặt chi tiêu, lựa chọn thực phẩm giá rẻ. Việc Mỹ tiếp tục tăng lãi suất đã tác động tiêu cực tới nhu cầu nhập khẩu tôm của thị trường này thời gian qua.
Mặt khác, các tháng đầu năm 2023, các đối thủ cạnh tranh của tôm Việt như Ecuador, Ấn Độ vào vụ thu hoạch khiến nguồn cung tăng, giá tôm giảm...
Các yếu tố trên đã tác động đến các doanh nghiệp xuất khẩu, đưa kết quả xuất khẩu tôm của Việt Nam nửa đầu năm 2023 chỉ còn đạt 1,5 tỷ USD, giảm 32% so với cùng kỳ năm trước.
Doanh nghiệp thủy sản nào được dự báo phục hồi vào nửa sau của năm 2023?
Theo báo cáo của SSI Research, nửa cuối năm 2023 các doanh nghiệp xuất khẩu cá tra sẽ bắt đầu ghi nhận lợi nhuận cải thiện. Mức cải thiện chủ yếu nhờ chi phí giảm, bao gồm giá đầu vào giảm và chi phí vận chuyển giảm.
Các doanh nghiệp xuất khẩu hàng đầu vào thị trường Mỹ như Vĩnh Hoàn có thể sẽ ghi nhận mức lợi nhuận giảm nhẹ hoặc đi ngang so với cùng kỳ năm trước trong quý 3/2023 (do giá bán trung bình đạt đỉnh trong quý 3/2022) và tăng trưởng lợi nhuận dương từ quý 4/2023.
Theo SSI, ban lãnh đạo VHC cho biết, đơn đặt hàng trong quý 3/2023 của doanh nghiệp đang dần cải thiện so với quý 2/2023 xét về sản lượng tiêu thụ. Do vậy, năm 2023, doanh thu thuần và lợi nhuận ròng của doanh nghiệp có thể lần lượt đạt 11.000 tỷ đồng, giảm 17% so với cùng kỳ năm trước và đạt 1.300 tỷ đồng, giảm 34% trong năm 2023.
Trong khi đó, Navico lại được hưởng lợi khi được miễn thuế chống bán phá giá cá tra của Mỹ trong năm 2023. Doanh thu thuần và lợi nhuận ròng năm 2023 Navico ước đạt lần lượt là 4.900 tỷ đồng, tăng 1% so với cùng kỳ năm trước và 465 tỷ đồng, giảm 31%.
Đối với ngành tôm, tháng 6/2023, kim ngạch xuất khẩu tôm của Sao Ta đã tăng mạnh với doanh thu đạt 442 tỷ đồng với +71% so với tháng trước, trị giá xuất khẩu trong tháng cũng gần đạt tới mức đỉnh xuất khẩu trong năm 2022.
Do vậy, các chuyên gia SSI dự báo doanh thu của FMC chạm đáy vào quý 2/2023 về giá trị tuyệt đối và sẽ phục hồi từ nửa cuối năm 2023. Dự kiến, cả năm công ty mẹ của Sao Ta sẽ thu về 5.700 tỷ đồng tỷ đồng doanh thu thuần, tăng 0,2% so với cùng kỳ năm trước và 330 tỷ đồng lợi nhuận sau thuế, tăng 7%.
