Trong báo cáo chiến lược năm 2025 phát hành mới đây, SSI cho rằng lợi nhuận ngành thép có thể tiếp tục đạt mức tăng trưởng tích cực trong năm 2025 nhưng với tốc độ chậm hơn so với năm 2024.
 |
| Ngành thép được kỳ vọng tiếp tục phục hồi trong năm 2025. Ảnh: Tập đoàn Hoà Phát |
Động lực tăng trưởng chính từ kênh nội địa
Theo đơn vị phân tích, nhu cầu thép xây dựng của các thành viên Hiệp hội Thép Việt Nam (VSA) trong 11 tháng đầu năm 2024 tăng khoảng 12% so với cùng kỳ năm trước, đạt 10,9 triệu tấn; trong khi nhu cầu thép mạ kẽm tăng với tốc độ cao hơn (tăng 32,8%), đạt 5,05 triệu tấn, nhờ kênh xuất khẩu tăng vọt 43%. Mảng thép ống khá ổn định ở các công ty SSI nghiên cứu, với mức tăng trung bình là 4,8%. Sản lượng HRC cũng duy trì ổn định khi doanh số nội địa phục hồi 28% đã bù đắp cho mức giảm 31% trong kênh xuất khẩu.
SSI dự kiến nhu cầu thép nội địa sẽ tăng 10% trong năm 2025, khi thị trường bất động sản đã có sự phục hồi mạnh trong năm 2024 (số lượng căn mở bán mới đã tăng gấp đôi so với năm 2023). Ngoài ra, việc đẩy mạnh giải ngân đầu tư công trong năm cuối của nhiệm kỳ 2021-2025 cũng sẽ giúp thúc đẩy sản lượng tiêu thụ thép. Các dự án hạ tầng lớn trong dài hạn bao gồm các tuyến cao tốc (cả Bắc Nam và cả Đông - Tây để kết nối tốt hơn), các sân bay và cảng biển (như Cần Giờ ở TP HCM và cảng Nam Đồ Sơn ở Hải Phòng), đường sắt.
Về kênh xuất khẩu, theo Hiệp hội Thép Thế giới, nhu cầu thép toàn cầu dự kiến sẽ phục hồi 1,2% trong năm 2025, sau khi giảm 0,9% trong năm 2024. Nhu cầu từ các thị trường xuất khẩu chính như châu Âu, Hoa Kỳ và ASEAN dự kiến sẽ tăng từ 2% đến 3,5% do kỳ vọng về việc nới lỏng chính sách tiền tệ.
Tuy nhiên, theo SSI, xuất khẩu thép có thể đối mặt với nhiều áp lực hơn từ chính sách bảo hộ. Một trong những vụ việc đáng chú ý là cuộc điều tra chống bán phá giá của Bộ Thương mại Hoa Kỳ đối với thép chống ăn mòn (CORE) nhập khẩu từ Việt Nam, cùng với 9 quốc gia khác. Hoa Kỳ chiếm 14,4% xuất khẩu thép của Việt Nam trong 9 tháng đầu năm 2024, đứng sau châu Âu (22,4%) và ASEAN (25,2%).
Ngược lại, áp lực từ thép nhập khẩu có thể giảm bớt nhờ các biện pháp bảo hộ. Báo cáo của SSI nêu, sản lượng thép nhập khẩu vào Việt Nam trong 11 tháng đầu năm 2024 tăng mạnh 33% so với cùng kỳ, lên 16,17 triệu tấn; trong đó sản lượng nhập khẩu từ Trung Quốc tăng vọt 48,4% và chiếm 68% tổng sản lượng nhập khẩu. Sản lượng nhập khẩu thép mạ kẽm chiếm 26,7% sản lượng nội địa và tương đương 15% sản lượng sản xuất toàn ngành trong 10 tháng đầu năm 2024. Sản lượng HRC nhập khẩu chiếm 75% sản lượng nội địa và tương đương 182% sản lượng sản xuất toàn ngành trong cùng kỳ.
Sang năm 2025, đơn vị phân tích kỳ vọng áp lực cạnh tranh sẽ dịu bớt nếu Việt Nam có thể áp dụng nhiều biện pháp bảo hộ hơn. Bộ Công Thương đã khởi động cuộc điều tra áp dụng thuế chống bán phá giá đối với thép mạ kẽm nhập khẩu từ Trung Quốc và Hàn Quốc vào tháng 6 và HRC nhập khẩu từ Trung Quốc và Ấn Độ vào tháng 7 năm 2024. Kết quả cuối cùng của cuộc điều tra này sẽ được công bố vào giữa năm 2025 nhưng những biện pháp tạm thời có thể được đưa ra trước đó.
 |
| Lợi nhuận ròng theo quý của 3 công ty thép niêm yết đầu ngành (tỷ đồng). Nguồn: SSI |
Giá thép khó có thể tăng nhiều
Trong báo cáo, SSI lưu ý vấn đề cạnh tranh từ Trung Quốc cần được theo dõi sát. Theo Hiệp hội Thép Thế giới, nhu cầu thép của Trung Quốc dự kiến sẽ giảm thêm 1% trong năm 2025, sau khi giảm 3% trong năm 2024. Ngành xây dựng Trung Quốc dự báo tiếp tục gặp nhiều thách thức trong bối cảnh doanh số bất động sản và công trình xây dựng mới lần lượt giảm 14,3% và 23% so với cùng kỳ trong 11 tháng đầu năm 2024.
Tuy nhiên, giá nhà đã tăng và ổn định ở một số thành phố tại Trung Quốc. Ngoài ra, sản lượng sản xuất tại Trung Quốc trong 11 tháng đầu năm 2024 đã giảm 2,7% so với cùng kỳ và dự kiến sẽ giảm thêm 1,3% trong năm 2025. Điều này có thể làm giảm 9% sản lượng xuất khẩu của Trung Quốc so với năm 2024. Sản lượng xuất khẩu của Trung Quốc giảm có thể làm giảm áp lực cạnh tranh đối với thép Việt Nam trên toàn cầu, hỗ trợ giá thép và giúp giảm giá nguyên liệu đầu vào.
Mặc dù vậy, do nhu cầu yếu, SSI cho rằng giá thép khó có thể tăng nhiều trong năm 2025, trừ khi Chính phủ Trung Quốc thực hiện nhiều biện pháp kích thích mạnh mẽ hơn để mang lại tác động thực tế đối với thị trường bất động sản trong nước.
 |
| Sản lượng sản xuất và xuất khẩu của Trung Quốc (triệu tấn). Nguồn: SSI |
Với bối cảnh dự báo trên, SSI dự phóng lợi nhuận các doanh nghiệp ngành thép có thể tiếp tục đạt mức tăng trưởng tích cực trong năm 2025, nhưng với tốc độ chậm hơn so với năm 2024.
Tập đoàn Hoà Phát (mã HPG) có khả năng được hưởng lợi nhiều nhất từ sự phục hồi của thị trường bất động sản, đẩy mạnh giải ngân đầu tư công và các chính sách bảo hộ. Ngoài ra, thép xây dựng và HRC của HPG ít phụ thuộc vào xuất khẩu khi tỷ trọng xuất khẩu lần lượt là 20% và 35% tổng sản lượng trong 11 tháng đầu năm 2024, so với mức 56% đối với thép mạ kẽm.
SSI ước tính lợi nhuận của HPG trong năm 2025 đạt 15.300 tỷ đồng, tăng 28% so với cùng kỳ.
Lợi nhuận của Tập đoàn Hoa Sen (mã HSG) dự kiến sẽ tăng 37% lên 700 tỷ đồng trong năm 2025, chủ yếu nhờ biên lợi nhuận gộp ổn định sau khi lỗ lớn trong quý 4 niên độ tài chính 2024 (từ tháng 7 đến tháng 9). Động lực tăng trưởng dự kiến đến từ từ sự phục hồi của giá thép và sản lượng tiêu thụ nội địa cao hơn (mang lại biên lợi nhuận cao hơn so với xuất khẩu).
Ngược lại, lợi nhuận của Thép Nam Kim (mã NKG) dự kiến sẽ đi ngang do phụ thuộc nhiều hơn vào kênh xuất khẩu và mức nền lợi nhuận cao trong năm 2024.
Về mặt định giá, theo SSI, cổ phiếu thép đang giao dịch ở mức P/E dự phóng 1 năm từ 11-16x, cao hơn mức trung bình lịch sử 5 năm từ 8-10x. HPG là cổ phiếu được đánh giá triển vọng hơn trong năm 2025 do P/E dự phóng thấp hơn, tỷ trọng đóng góp từ kênh nội địa cao hơn, lợi thế cạnh tranh và là doanh nghiệp hưởng lợi chính từ các chính sách bảo hộ trong tương lai.
