Hội đồng điều phối Vùng là tổ chức phối hợp liên ngành do Thủ tướng Chính phủ quyết định thành lập, thực hiện chức năng tham mưu, đề xuất và giúp Thủ tướng chỉ đạo, điều phối, kiểm tra, giám sát việc thực hiện các hoạt động liên kết vùng trong các lĩnh vực, nội dung phối hợp quy định tại Nghị định số 91/2021/NĐ-CP ngày 21/10/2021 của Chính phủ về cơ chế phối hợp giữa các tỉnh, thành phố trong Vùng Thủ đô để thi hành các quy định của pháp luật về Thủ đô.

Hội đồng điều phối Vùng Thủ đô do Phó Thủ tướng làm chủ tịch, nhằm tham mưu cơ chế, chính sách phát triển bền vững 10 tỉnh, thành quanh Hà Nội. Vùng Thủ đô được xác định gồm 10 tỉnh, thành là Hà Nội, Hải Dương, Hưng Yên, Vĩnh Phúc, Bắc Ninh, Hà Nam, Hòa Bình, Phú Thọ, Bắc Giang, Thái Nguyên.

Quyết định thành lập Hội đồng điều phối Vùng Thủ đô (Hội đồng) vừa được Phó thủ tướng Lê Văn Thành ký, cùng các đơn vị liên quan: Bộ trưởng Kế hoạch và Đầu tư; Bộ trưởng Xây dựng; Chủ tịch UBND TP Hà Nội. Thành viên Hội đồng là đại diện 19 bộ, cơ quan ngang bộ; Chủ tịch UBND 9 tỉnh, thành trong vùng.

Hội đồng còn có 1 đại diện chuyên gia, nhà khoa học tiêu biểu thuộc cơ sở đào tạo, nghiên cứu khoa học của vùng; 1 đại diện có uy tín trong cộng đồng doanh nghiệp của Vùng Thủ đô.

Bên cạnh đó, Hội đồng điều phối Vùng có thể thành lập các Tiểu ban làm đầu mối điều phối theo ngành, lĩnh vực hoặc theo các tiểu vùng. Tiểu ban được tổ chức và hoạt động theo chế độ kiêm nhiệm do Chủ tịch Hội đồng điều phối vùng quy định.

Bộ Kế hoạch và Đầu tư là cơ quan làm nhiệm vụ thường trực của Hội đồng điều phối vùng, sử dụng bộ máy giúp việc để tổ chức thực hiện nhiệm vụ của Hội đồng điều phối Vùng.

Vùng Thủ đô gồm các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương: Hà Nội, Hải Dương, Hưng Yên, Vĩnh Phúc, Bắc Ninh, Hà Nam, Hòa Bình, Phú Thọ, Bắc Giang, Thái Nguyên.

Các lĩnh vực điều phối gồm liên kết phát triển kinh tế - xã hội Vùng Thủ đô; xây dựng và thực hiện quy hoạch vùng đồng bằng sông Hồng và trung du miền núi phía Bắc thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn 2050; tham gia xây dựng Luật Thủ đô sửa đổi, cơ chế, chính sách đặc thù phân cấp cho chính quyền thủ đô.

Ngoài tham mưu Thủ tướng cơ chế, chính sách phát triển bền vững, Hội đồng còn có nhiệm vụ đề xuất các vấn đề liên quan đến dự án trọng điểm quy mô vùng và có tính liên kết vùng.

Bên cạnh đó, giúp Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo điều phối, giám sát nội dung phối hợp vùng; xây dựng cơ chế tài chính hỗ trợ phát triển khu công nghiệp phụ trợ lĩnh vực điện, điện tử, công nghệ thông tin; khu công nghệ cao, khu nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao; cơ sở hạ tầng khu du lịch quốc gia; đổi mới sáng tạo.

Cùng với thông qua kế hoạch điều phối vùng hàng năm và 5 năm, Hội đồng giải quyết vấn đề về liên kết giữa các bộ với địa phương trong vùng; giữa các địa phương; trình Thủ tướng, Chính phủ, Quốc hội xem xét những vấn đề vượt thẩm quyền. Các vấn đề liên tỉnh hoặc không đạt được đồng thuận, cũng được Hội đồng giải quyết.

Về cơ sở dữ liệu chung, Hội đồng Chỉ đạo xây dựng cơ sở dữ liệu Vùng Thủ đô, tăng cường chia sẻ thông tin giữa các tỉnh, thành phố trong Vùng Thủ đô và giữa các tỉnh, thành phố trong vùng với các bộ, ngành.

Đến nay, đã có hai Hội đồng được lập là Hội đồng điều phối Vùng Thủ đô và Hội đồng điều phối Vùng trung du và miền núi phía Bắc.