Thiếu than, nhiều tổ máy nhiệt điện dừng hoạt động và giảm phát
Theo số liệu tổng hợp do EVN cung cấp, trong quý 1/2022, tổng khối lượng than đã được cung cấp cho các nhà máy nhiệt điện của tập đoàn là 4,49 triệu tấn trên tổng số 5,85 triệu tấn theo hợp đồng đã ký (tương ứng tỷ lệ 76,76%). Như vậy, lượng than được cung cấp đã thiếu hụt 1,36 triệu tấn so với khối lượng trong hợp đồng.
Do lượng than cung cấp thiếu và tồn kho ở mức thấp nên đến cuối tháng 3/2022, nhiều tổ máy nhiệt điện than trong hệ thống đã phải dừng và giảm phát.
Trong đó, các nhà máy nhiệt điện Nghi Sơn 1, Vũng Áng 1, Vĩnh Tân 2, Duyên Hải 1 hiện nay chỉ đủ than vận hành 1 tổ máy ở mức 60 – 70% công suất. Nhà máy nhiệt điện Hải Phòng chỉ đủ than vận hành cho một trong 4 tổ máy.
Do đó, toàn hệ thống điện quốc gia thiếu hụt tới hơn 3.000 MW nhiệt điện than do thiếu than cho sản xuất điện.
Tập đoàn TKV cho biết, một trong những nguyên nhân dẫn tới việc không cung cấp đủ than cho sản xuất điện trong thời gian vừa qua là do ảnh hưởng của tình hình dịch bệnh COVID-19 dẫn đến thiếu hụt nhân lực làm việc tại các mỏ than.
Bên cạnh diễn biến phức tạp của tình hình dịch bệnh COVID-19, một tác nhân khác ảnh hưởng đến thị trường năng lượng quốc tế là cuộc xung đột quân sự giữa Nga – Ukraine. Từ cuối tháng 2 đến nay, giá dầu, khí, xăng, than… trên thị trường quốc tế đã liên tục tăng cao.
Việc vận chuyển nhiên liệu bằng các phương thức vận tải cũng gặp nhiều khó khăn do các lệnh trừng phạt, trong đó có cả hình thức vận chuyển bằng đường biển. Điều này không chỉ làm hạn chế khối lượng than lưu thông trên thị trường mà còn làm giá than quốc tế cũng tăng lên mức cao kỷ lục chưa từng có so với trước đây.
Nguy cơ thiếu điện từ quý 2/2022
Để khắc phục những khó khăn do tình trạng thiếu than cho sản xuất điện, vừa qua các đơn vị vận hành nguồn và lưới điện của EVN đã triển khai nhiều biện pháp để duy trì vận hành an toàn, ổn định cho hệ thống điện quốc gia.
Trước đó, Bộ Công Thương đã có Văn bản số 1225/BCT-DKT ngày 11/3, về việc “đảm bảo cung cấp than cho sản xuất điện”. Bộ yêu cầu Tập đoàn TKV và Tổng Công ty Đông Bắc thực hiện mọi giải pháp đảm bảo cung cấp đủ than cho các nhà máy nhiệt điện theo đúng Hợp đồng mua bán/cung cấp than đã ký.
Bộ Công Thương cũng yêu cầu EVN chỉ đạo Trung tâm Điều độ Hệ thống điện Quốc gia có giải pháp điều độ phù hợp với tình hình thực tế cũng như thông báo kế hoạch huy động cập nhật hàng tháng cho Chủ đầu tư các nhà máy nhiệt điện than để kịp thời thu xếp nguồn than cho sản xuất điện.
Mặc dù Tập đoàn Công nghiệp Than – Khoáng sản Việt Nam và Tổng Công ty Đông Bắc đã có nhiều nỗ lực trong việc khắc phục khó khăn để khai thác than từ các mỏ trong nước và nhập khẩu than để pha trộn, nhưng thông tin từ hai đơn vị này cho biết, tình hình cung cấp than còn tiếp tục có nhiều khó khăn trong thời gian tới.
Như vậy, nguy cơ thiếu than dẫn đến thiếu điện từ tháng 4 trở đi là rất hiện hữu.
Trong thời gian tới đây, nhất là vào thời điểm nắng nóng cao điểm của mùa khô năm 2022, công tác sản xuất điện từ nhiên liệu than đóng một vai trò hết sức quan trọng cho đảm bảo cung cấp điện, đặc biệt là các tháng 4, 5, 6, 7 tại khu vực miền Bắc.
Để chủ động ứng phó với nguy cơ ảnh hưởng đến cung cấp điện từ phía người sử dụng điện, EVN kêu gọi người dân và các khách hàng sử dụng điện thực hiện các biện pháp tiết kiệm điện như: tắt các thiết bị điện không cần thiết, tránh sử dụng nhiều thiết bị điện vào các giờ cao điểm, sử dụng hợp lý điều hoà nhiệt độ...
