Thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim. Ảnh: SCMP

Trong khuôn khổ cuộc họp hàng tháng của Bộ Tài chính ngày 11/6, Thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim thể thái độ kiên quyết khi cho biết vấn đề đã được thảo luận trong nhiều năm và các thủ tướng trước ông cũng đều đồng ý rằng việc cắt giảm trợ cấp dầu diesel cần phải được thực hiện.

Hãng tin The Star dẫn lời ông cho biết: “Tuy nhiên, trước đây việc này chưa từng được thực hiện vì nó không hề dễ dàng. Các chính trị gia thường xem xét tác động chính trị trước khi quyết định đưa ra chính sách”.

Một khi được thực thi, ông cho biết “số tiền tiết kiệm được từ chính sách hợp lý hóa sẽ không được dùng để tăng phụ cấp cho các bộ trưởng mà sẽ được chuyển trở lại cho người dân dưới dạng trợ cấp và hỗ trợ tiền mặt”. Cùng với nhau, 3 chính sách của chính phủ bao gồm điều chỉnh giá điện, thả nổi giá thịt gà và cắt giảm trợ cấp dầu diesel, Malaysia dự kiến sẽ tiết kiệm được khoảng 2,1 tỷ USD/năm.

Ông thừa nhận rằng hành động này có thể sẽ không nhận được sự ủng hộ từ người dân, tuy nhiên nhấn mạnh rằng ông chỉ muốn điều tốt nhất cho đất nước. Thủ tướng Malaysia tuyên bố: “Tôi muốn chứng minh rằng không phải tất cả các chính trị gia đều ích kỷ, kiêu ngạo và không nghĩ đến người dân. Tôi muốn chứng minh rằng với tư cách là một đội, chúng ta có thể nâng cao danh tiếng của đất nước. Tôi tin chắc rằng điều này có thể thực hiện được”.

Ông chia sẻ: “Tôi có nghĩa vụ và tôi sẽ làm điều đó. Khi thời điểm đến và nếu tôi phải đi, tôi sẽ đi. Nhưng trong khi tôi còn đương chức ở đây, tôi sẽ ở lại và đấu tranh cho lẽ phải để đảm bảo Malaysia trở thành một quốc gia vĩ đại”.

Ngoài ra, ông cũng cho biết những người bị ảnh hưởng bởi việc cắt trợ cấp dầu diesel có thể kháng cáo để được hỗ trợ. Chẳng hạn như nông dân trồng rau ở Cao nguyên Cameron cũng sẽ được trợ cấp để không phải tăng giá hàng hóa, tạo gánh nặng cho người dân.

Trước đó ngày 9/6, Bộ Tài chính Malaysia tuyên bố bắt đầu thiết lập giá nhiên liệu diesel để phù hợp với giá thị trường. Nhà chức trách nhận định giá bán lẻ nhiên liệu diesel sẽ tăng lên 0,7 USD/lít từ ngày 10/6 tại tất cả các trạm xăng trên bán đảo Malaysia. Đây là giá thị trường không được trợ cấp dựa trên mức trung bình tháng 5/2024.

Tuy nhiên, giá dầu diesel sẽ vẫn ở mức cũ 0,45 USD/lít tại các bang và vùng lãnh thổ của Malaysia trên đảo Borneo, cũng như đối với các phương tiện đủ điều kiện theo hệ thống kiểm soát động cơ diesel được trợ cấp của chính phủ.

Bộ Tài chính Malaysia cho biết giá dầu diesel thấp hơn sẽ bán cho cho ngư dân và các phương tiện giao thông công cộng trên bộ như xe buýt trường học, xe cứu thương. Ngoài ra, chính phủ Malaysia sẽ cung cấp hỗ trợ tiền mặt cho cá nhân đủ điều kiện sở hữu xe diesel, cũng như nông dân và các hộ sản xuất hàng hóa nhỏ để giảm thiểu tác động tiềm ẩn đối với thu nhập của họ.

Malaysia là quốc gia trợ cấp mạnh mẽ giá nhiên liệu, dầu ăn và gạo cùng các mặt hàng cơ bản khác. Tuy nhiên, sau khi ghi nhận khoản trợ cấp tăng kỷ lục trong bối cảnh giá hàng hóa tăng cao, dẫn tới ngân sách bị thâm hụt, chính phủ Malaysia đã có mức điều chỉnh về giá dầu diesel. Nước này ghi nhận khoản trợ cấp giá dầu diesel tăng gấp 10 lần, từ 297 triệu USD vào năm 2019 lên 3 tỷ USD vào năm 2023.