Thương mại điện tử Việt Nam dự kiến đạt 20,5 tỷ USD năm 2023
Tại Hội nghị Phát triển thương mại điện tử Việt Nam diễn ra ngày 1/12, Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải nhận định, thương mại điện tử Việt Nam đang trải qua giai đoạn 10 năm phát triển rực rỡ. Từ những ngày đầu khi khái niệm thương mại điện tử còn khá xa lạ với người tiêu dùng, giao diện, hiển thị sản phẩm, dịch vụ, gian hàng còn đơn giản, đến nay đều đã có sự phát triển vượt bậc.
"Thời điểm đó, số lượng nhà bán hàng ứng dụng thương mại điện tử cũng chưa đa dạng và tốn nhiều công sức để có được những đơn hàng đầu tiên. Giờ đây, thương mại điện tử Việt Nam liên tục ghi nhận mức tăng trưởng vượt bậc ở mức 16-30%/năm và dự kiến quy mô thị trường đạt 20,5 tỷ USD trong năm 2023 này".
Nhận định thêm về tốc độ tăng trưởng của thương mại điện tử, bà Lê Hoàng Oanh, Cục trưởng Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số, Bộ Công Thương cho biết, thị trường thương mại điện tử Việt Nam đã giữ được tốc độ tăng trưởng liên tục trong 15 năm, trung bình tăng trưởng 20%/năm (ngoại trừ giai đoạn ảnh hưởng Covid-19).
Nhờ đó, thị trường thương mại điện tử Việt Nam đang được đánh giá có tốc độ tăng trưởng nằm trong nhóm Top 10 trên thế giới và dự đoán tiếp tục thăng hạng trong 2 năm tới. Với kết quả trên, Cục trưởng Lê Hoàng Oanh nhấn mạnh, yếu tố tăng trưởng ổn định, tích cực được xem là điểm sáng của thương mại điện tử Việt Nam.
Cần tạo dựng niềm tin của người tiêu dùng
Bên cạnh những kết quả tích cực, thị trường thương mại điện tử Việt Nam cũng đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức như đảm bảo nguồn gốc xuất xứ của hàng hóa; đảm bảo an toàn, an ninh thông tin cá nhân; hạ tầng logistics thương mại điện tử còn chưa đáp ứng kịp tốc độ tăng trưởng của thị trường; niềm tin của người tiêu dùng trong giao dịch trực tuyến...
"Đối với người tiêu dùng, họ cần có niềm tin vào chất lượng hàng hóa, tin rằng quyền lợi của họ được bảo vệ khi tham gia mua sắm trên thị trường thương mại điện tử. Trong 10 năm qua, mặc dù thị trường thương mại điện tử Việt Nam đã phát triển rất nhanh về lượng, nhưng lý do lớn nhất mà người tiêu dùng vẫn coi là trở ngại khi mua hàng trực tuyến là chất lượng kém so với quảng cáo, không tin tưởng đơn vị bán hàng, khó kiểm định chất lượng hàng hoá".
Để thương mại điện tử phát triển bền vững, đại diện Bộ Công Thương kiến nghị, thời gian tới cần tập trung vào 4 yếu tố gồm cân bằng, hài hòa lợi ích các bên liên quan; tăng trưởng tích cực; phát triển xanh; niềm tin và nguồn nhân lực.
Đầu tiên là sự cân bằng và hài hòa. Trước hết là hài hòa lợi ích các bên liên quan từ doanh nghiệp sản xuất, cho đến đơn vị dịch vụ chuyển phát, thanh toán, người tiêu dùng. Tiếp đến là thu hẹp dần khoảng cách, tiến tới cân bằng sự phát triển thương mại điện tử giữa các vùng miền, đảm bảo liên kết vùng trong phát triển thương mại điện tử.
Yếu tố thứ hai là phát triển xanh. Thương mại điện tử được xem là lĩnh vực đóng góp nhiều vào việc tiết kiệm năng lượng và giảm thiểu rác thải độc hại cho môi trường. Với việc tối ưu hoá quy trình kinh doanh, quy trình giao vận, thương mại điện tử sẽ giảm một lượng lớn khí thải phương tiện ra môi trường. Đồng thời, tiết kiệm được năng lượng tiêu thụ hao phí. Các sàn thương mại điện tử, các nền tảng số có thể khuyến khích các sản phẩm xanh, ưu tiên sử dụng các sản phẩm bảo vệ môi trường.
Song song với đó, cần duy trì một tốc độ tăng trưởng tích cực, ổn định. Cục trưởng Lê Hoàng Oanh cho rằng, thiếu một trong hai yếu tố thì thương mại điện tử không thể phát triển bền vững.
Yếu tố thứ tư là niềm tin. Các doanh nghiệp nhỏ cần có niềm tin thị trường sẽ có cơ chế bảo vệ họ để có thể sáng tạo mà không bị doanh nghiệp lớn chèn ép, cạnh tranh không lành mạnh. Người tiêu dùng cần có niềm tin vào chất lượng hàng hóa bởi quyền lợi của họ sẽ được bảo vệ khi mua sắm trên không gian mạng.
Cuối cùng là nguồn nhân lực. Mặc dù thương mại điện tử có tốc độ tăng trưởng nhanh chóng nhưng quy mô nguồn nhân lực chưa đáp ứng kịp nhu cầu phát triển của lĩnh vực này. Đại diện Bộ Công Thương nêu thực trạng, hiện chỉ có 30% nhân lực tại các công ty cung cấp giải pháp thương mại điện tử được đào tạo chính quy.
"Đào tạo, phát triển đầy đủ nguồn lực, nguyên liệu sẽ xây dựng một hệ sinh thái thương mại điện tử hướng đến chất lượng, bảo vệ cho người tiêu dùng và cả các bên, các chủ thể khác tham gia giao dịch như người bán hàng, doanh nghiệp cung cấp dịch vụ thương mại điện tử. Đây là thời điểm chín muồi để chúng ta cùng chung tay tiến hành một cuộc chuyển đổi toàn diện cho thị trường thương mại điện tử Việt Nam", bà Lê Hoàng Oanh nhấn mạnh.
