Thông tin trên được Bộ trưởng Thương mại Indonesia, ông Zulkifli Hasa cho biết ngày 26/2. Nguyên nhân được đưa ra là do sản xuất gạo trong nước bị thiếu hụt, xuất phát từ việc gieo cấy vụ canh tác chính trong năm bị chậm vì thiếu nước canh tác, ảnh hưởng từ hiện tượng El Nino trong năm 2023.
Theo dự kiến, việc thu hoạch vụ lúa này sẽ diễn ra vào tháng 5 và tháng 6/2024 thay vì tháng 3 và tháng 4 như những năm trước.
Với lượng gạo nhập khẩu thêm 1,6 triệu tấn, tổng lượng lượng gạo hạn ngạch Chính phủ quyết định nhập khẩu trong năm 2024 sẽ là 3,6 triệu tấn. Cho đến nay, Bộ Thương mại Indonesia đã cấp giấy phép nhập khẩu gạo cho 2 triệu tấn. Giấy phép nhập khẩu thêm 1,6 triệu tấn sẽ sớm được ban hành sau khi hoàn tất một số thủ tục hành chính liên quan.
Trong vài ngày gần đây, giá gạo tại thị trường Indonesia đang gia tăng mạnh do nguồn cung thiếu hụt nghiêm trọng, tính tới tháng 2/2024, Indonesia đã trải qua 8 tháng thâm hụt gạo liên tiếp do sản xuất trong nước thiếu hụt so với nhu cầu. Đã xuất hiện hiện tượng khan hiếm gạo tại các siêu thị.
Trước tình hình này, Bộ trưởng Thương mại Indonesia đã phải đề nghị người dân chuyển sang mua gạo bình ổn giá của chính phủ để tránh việc giá gạo tăng quá cao trên thị trường tự do. Giá bán gạo lẻ tại thị trường lên tới 80.000 Rp (tương đương 5,17 USD)/5kg, so với mức giá trần chính phủ ấn định chỉ là 69.500 Rp (4,45 USD)/5kg.
Theo Cơ quan thống kê Indonesia, trong tháng 1/2024, nước này đã nhập khẩu 441.930 tấn, tăng 82,19% so với tháng 1/2023 với giá trị 279,2 triệu USD. Trong đó lượng gạo nhập từ Thái Lan là 237.640n tấn, từ Pakistan là 129.780 tấn, Myanmar 41.610 tấn, Việt Nam là 32.340 tấn, Campuchia là khoảng 2.500 tấn.
Trong năm 2023, Indonesia đã vươn lên trở thành nhà nhập khẩu lớn thứ 2 của Việt Nam với sản lượng hơn 1,1 triệu tấn, thu về hơn 640 triệu USD, tăng mạnh 878% về lượng và tăng đến 992% về trị giá so với năm 2022.
Hiện nay, tình hình gạo đang thiếu hụt nghiêm trọng, đặc biệt trong bối cảnh chưa tới thời điểm thu hoạch chính vụ và tháng Lễ Ramdan của người Hồi giáo sẽ kéo dài từ trung tuần tháng 3/2024 tới trung tuần tháng 4/2024, khiến nhu cầu lương thực, thực phẩm tiếp tục gia tăng mạnh.
Dự báo Chính phủ Indonesia sẽ phải tiếp tục sớm mở thầu mua thêm gạo, sau đợt mở thầu thu mua 500.000 tấn gạo ngày 17/1/2024 vừa qua. Do vậy, các doanh nghiệp xuất khẩu gạo Việt Nam cần theo dõi sát thông tin thị trường, tận dụng tranh thủ cơ hội xuất khẩu gạo trong những tháng đầu năm sang thị trường Indonesia này.
Trước đó, tại đợt mở thầu thu mua 500.000 tấn gạo của Chính phủ Indonesia ngày 17/1, các doanh nghiệp xuất khẩu gạo Việt Nam đã thắng thầu cung cấp khoảng 300.000 tấn (chiếm 60% gói thầu). Có tổng cộng 7 doanh nghiệp Việt Nam trúng thầu, loại gạo 5% tấm, với mức giá trúng thầu thấp nhất khoảng 650 USD/tấn, bao gồm cả chi phí vận chuyển.
