Theo số liệu bán hàng vừa được Hiệp hội Các nhà sản xuất ô tô Việt Nam (VAMA) công bố, trong tháng 1/2024, doanh số bán ô tô các loại của các thành viên thuộc VAMA đạt tổng cộng 19.243 xe ô tô các loại, giảm 50% so với tháng 12/2023.
 |
Doanh số ô tô bán ra tại thị trường Việt Nam tháng 1/2024. Ảnh: Theo VAMA. |
Trong đó, doanh số xe lắp ráp trong nước đạt 9.783 xe, giảm 59% so với tháng trước đó và xe nhập khẩu nguyên chiếc là 9.460 xe, giảm 36%.
Phân khúc xe du lịch và xe thương mại đều ghi nhận sự suy giảm đáng kể, lần lượt là 54% và 31,5%. Ngay cả phân khúc xe chuyên dụng cũng không nằm ngoài xu hướng này, giảm 46% so với tháng trước.
Một minh chứng rõ nét hơn, theo báo cáo doanh số từ TC Motor - doanh nghiệp duy nhất trong khu vực phân phối tất cả các dòng xe thương mại và du lịch mang thương hiệu Hyundai tại Việt Nam, trong tháng 1 vừa qua đơn vị này bán ra 3.569 xe, giảm 67% so với tháng trước.
Như vậy, tính chung doanh số từ VAMA và TC Motor, trong tháng đầu năm 2024 người Việt đã mua sắm tổng cộng 22.812 xe ô tô mới các loại. Con số này chưa bao gồm doanh số bán hàng của các thương hiệu ô tô nhập khẩu như Mercedes-Benz, Audi, Jaguar Land Rover, Volvo, Nissan, MG… Hãng xe Việt Nam là VinFast vẫn chưa công bố doanh số bán hàng theo tháng.
Lý giải việc sức mua giảm, TC Motor cho biết, tháng 1/2024 là thời điểm cận dịp Tết nên tâm lý hạn chế mua sắm với khách hàng, dẫn đến doanh số của Hyundai nói riêng cũng như toàn thị trường nói chung suy giảm. Khi qua thời gian nghỉ Tết, thị trường được ổn định trở lại sẽ mang kì vọng vào mức doanh số tăng trưởng cao hơn trong các tháng kinh doanh tiếp theo.
Chia sẻ thêm về vấn đề này, PGS.TS. Nguyễn Thường Lạng, Viện Thương mại và Kinh tế quốc tế, Trường Đại học Kinh tế Quốc dân nêu rõ, thực tế có nhiều nguyên nhân ảnh hưởng lớn đến tiêu thụ sản phẩm ô tô trong tháng đầu năm mới.
Một là do tháng 1 thuộc thời điểm cận Tết Nguyên đán 2024 nên người tiêu dùng có tâm lý mua sắm hàng hóa, thực phẩm cho ngày lễ Tết hơn là tập trung mua ô tô.
Hai là sự thay đổi về chính sách. Đặc biệt là chính sách ưu đãi trước bạ 50% dành cho xe lắp ráp trong nước theo Nghị định số 41/2023/NĐ-CP của Chính phủ đã hết hiệu lực từ đầu năm nay, khiến doanh số xe bán trong tháng đầu năm không đạt như kỳ vọng vì nhóm khách hàng có nhu cầu mua xe đã tranh thủ đặt xe từ cuối năm ngoái để kịp thời hưởng ưu đãi.
"Hơn nữa, những bất ổn của nền kinh tế vĩ mô khiến người dân thắt chặt chi tiêu hơn, ảnh hưởng đến doanh số và lượng xe tồn kho. Các mặt hàng có giá trị lớn như ô tô, có giá từ vài trăm triệu đồng đến hàng tỷ đồng, sẽ khiến người dân phải suy nghĩ kỹ lưỡng trước khi quyết định mua xe. Điều này tạo nên một thách thức không nhỏ cho thị trường ô tô dù các hãng xe đã áp dụng nhiều chương trình khuyến mại. Những thách thức đối với các doanh nghiệp sản xuất, phân phối ô tô tại Việt Nam có thể kéo dài tới nửa đầu năm 2024", ông Lạng cho biết.
Để sức mua cũng như thị trường ô tô nhộn nhịp trở lại, PGS.TS Nguyễn Thường Lạng kiến nghị, cần có chính sách kích cầu rõ rệt hơn, chẳng hạn như tiếp tục triển khai chính sách lãi suất ưu đãi dành cho vay mua xe với thời hạn trả góp dài và tiến hành giảm thuế, phí. Theo ông, yếu tố cốt lõi để thúc đẩy thị trường ô tô hồi phục là phải giải quyết bài toán lãi suất theo hướng giảm, do phần lớn khách mua xe sẽ chọn phương án trả góp qua ngân hàng nên nếu lãi suất tăng cao thì sẽ không kích thích được tiêu dùng.
Trao đổi với Mekong ASEAN, chuyên gia Nguyễn Mạnh Thắng, Giám đốc trang tin Whatcarvn nhận định, thị trường ô tô năm 2024 sẽ dần phục hồi vào nửa cuối năm khi nền kinh tế chung có những dấu hiệu tích cực, lãi suất cho vay giảm thì nhu cầu tiêu dùng sẽ quay trở lại.
"Dù vậy, việc chi tiền mua sắm ô tô vẫn chưa thể mạnh mẽ như những năm trước bởi tâm lý thận trọng của người dân vẫn thường trực, người tiêu dùng sẽ ưu tiên chi tiêu vào những mặt hàng cần thiết hơn. Trong năm nay, các mẫu xe gầm cao (SUV) hạng B,C có thể là sự lựa chọn của nhiều bạn trẻ, hộ gia đình", ông Thắng nhận định.
