Buổi công bố báo cáo Papi 2021

Ngày 10/5, Chương trình Phát triển Liên hiệp quốc tại Việt Nam (UNDP) công bố Báo cáo Chỉ số hiệu quả Quản trị và Hành chính công cấp tỉnh (PAPI) năm 2021, cho thấy những thách thức đối với hiệu quả quản trị hành chính công đã gia tăng đáng kể trong năm thứ hai của đại dịch Covid-19.

Chia sẻ về kết quả khảo sát PAPI 2021 tại buổi công bố, TS. Đặng Hoàng Giang, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Phát triển và Hỗ trợ Cộng đồng (CECODES) đồng thời là thành viên của nhóm nghiên cứu, cho biết bảng xếp hạng năm nay tổng hợp những chỉ số nội dung thành phần cấu thành chỉ số trung bình PAPI 2021 theo bốn cấp độ hiệu quả: Cao nhất, trung bình cao, trung bình thấp, thấp nhất.

PAPI ĐO LƯỜNG 8 CHỈ SỐ NỘI DUNG: Sự tham gia của người dân ở cấp cơ sở; Công khai, minh bạch trong việc ra quyết định; Trách nhiệm giải trình với người dân; Kiểm soát tham nhũng trong khu vực công; Thủ tục hành chính công, cung ứng dịch vụ công; Quản trị môi trường; và quản trị điện tử.

Theo bảng xếp hạng PAPI 2021, điểm số tổng hợp PAPI của các tỉnh/thành phố đạt từ 37,22 đến 48,05 điểm trên thang điểm từ 10 - 80 điểm.

Trong khi nhiều tỉnh ở phía Bắc thuộc về nhóm đạt điểm cao nhất hoặc trung bình cao, thì phần lớn các tỉnh khu vực Tây Nguyên, Nam Trung Bộ và Đồng bằng sông Cửu Long thuộc nhóm trung bình thấp hoặc thấp nhất.

Trong 5 thành phố trực thuộc Trung ương: Hà Nội đạt 44,447 điểm; Hải Phòng 44,005 điểm; Đà Nẵng 42,557; Cần Thơ 41,230; TP. HCM 40,677 điểm. Theo báo cáo, năm 2021 TP HCM thuộc vào nhóm đạt điểm thấp nhất với 4/8 chỉ số thành phần cũng bị xếp hạng thấp nhất: Tham gia của người dân ở cấp cơ sở; kiểm soát tham nhũng trong khu vực; thủ tục hành chính công; quản trị môi trường.

Kết quả này phản ánh phần nào thực tế tác động nặng nề của đợt giãn cách xã hội toàn phần kéo dài do làn sóng COVID-19 lần thứ tư khiến cho người dân gặp nhiều khó khăn trong tiếp cận và sử dụng dịch vụ công ở TP HCM.

Thừa Thiên – Huế là tỉnh được đánh giá đạt 48,059 điểm, bao gồm cả 8 chỉ số thành phần đều ở nhóm xếp ở nhóm cao nhất. Các vị trí thứ hai, ba lần lượt thuộc về Bình Dương (47,178 điểm) và Thanh Hóa (47,102 điểm).

TP Hà Nội năm 2021 được đánh giá có sự chuyển biến tích cực khi chỉ có 1 chỉ số thành phần là “quản trị môi trường” vẫn nằm trong nhóm điểm thấp. Với kết quả này, chỉ số PAPI năm 2021 của Hà Nội tăng so với năm 2020 và vươn lên top 15 tỉnh, thành phố có điểm tổng hợp chỉ số PAPI cao nhất năm 2021.

Là một trong hai đơn vị phối hợp với UNDP thực hiện nghiên cứu báo cáo PAPI kể từ năm 2018, Tham tán phát triển Cherie Russell thuộc Bộ Ngoại giao và Thương mại (DFAT) Australia chia sẻ tại buổi công bố rằng khảo sát PAPI đóng vai trò quan trọng tại Việt Nam.

“Trong bối cảnh Việt Nam mong muốn trở thành nước có thu nhập trung bình cao và hướng tới mục tiêu nền kinh tế thu nhập cao thì việc chính quyền các cấp hiểu được mong muốn của người dân, kịp thời chuyển đổi và cải thiện đường lối chính sách dựa trên các phản hồi của người dân là vô cùng quan trọng”, bà Cherie Russell nói.

Cung ứng dịch công là một trong những chỉ số được cải thiện nhiều nhất năm 2021

So với kết quả PAPI năm 2020, phần lớn các tỉnh/thành phố đều đạt kết quả cao hơn ở 3 chỉ số nội dung: Cung ứng dịch vụ công, quản trị môi trường và quản trị điện tử.

Trong đó, chỉ số cung ứng dịch vụ công có tới 50 tỉnh/thành phố đều đạt điểm số năm 2021 cao hơn đáng kể so với năm 2020. Bệnh viện, trường tiểu học công lập là những dịch vụ công được người dân đánh giá cải thiện đáng kể trong năm 2021.

Ở góc quan sát khác từ chỉ số quản trị môi trường, báo cáo PAPI 2021 cho thấy có sự khác biệt khá rõ giữa 7 vùng kinh tế. Các vùng Nam Trung Bộ, Tây Nguyên, Đông Nam Bộ và Đông Bắc có số tỉnh đạt điểm thấp nhiều hơn so với các vùng Tây Bắc, Bắc Trung Bộ và Đồng bằng sông Cửu Long. Mối quan ngại về môi trường tập trung ở khu vực đồng bằng sông Hồng và Đông Nam Bộ nơi có nhiều tỉnh, thành phố phát triển công nghiệp, bên cạnh đó là khu vực Tây Nguyên.

Đối với chỉ số quản trị điện tử, có khoảng 30 tỉnh/thành phố có chỉ số được cải thiện so với năm 2020. Lâm Đồng đạt điểm cao hơn khá đáng kể năm 2021 so với kết quả của tỉnh này năm 2020. Trong khi đó, điểm chỉ số nội dung này của hai tỉnh Hòa Bình và Cao Bằng sụt giảm đáng kể so với kết quả năm 2020.

Theo kết quả PAPI 2021, 30 tỉnh/thành phố có sự sụt giảm về điểm ở các chỉ số nội dung: Tham gia của người dân ở cấp cơ sở; công khai, minh bạch trong việc ra quyết định ở địa phương; trách nhiệm giải trình với người dân; kiểm soát tham nhũng trong khu vực công.

“Điều này cho thấy, các chỉ số PAPI 2021 vẫn còn nhiều dư địa để cải thiện trong năm 2022 và những năm sau đó”, ông Giang cho biết.

Nhận xét về xu hướng thay đổi chỉ số PAPI của các tỉnh/thành phố năm 2021, TS. Đặng Hoàng Giang trao đổi với MEKONG ASEAN, việc đưa ra mẫu số chung cho các tỉnh tốt và chưa tốt gần như là không thể xây dựng được.

“Nếu cùng xét 2 tỉnh đều chậm phát triển, cùng miền núi như nhau nhưng kết quả hoàn toàn khác biệt. Ngược lại, 2 tỉnh cùng trực thuộc Trung ương nhưng cũng không thể có được kết quả tăng trưởng chỉ số ngang bằng nhau là những chuyện đều xảy ra trong thực tế”, TS Đặng Hoàng Giang cho biết.

“Có những tỉnh phía Bắc và Tây Nguyên thường đạt kết quả không được cao như các tỉnh khu vực duyên hải ven biển. Đưa ra một sự so sánh nào ở đây thì cũng không công bằng cho các tỉnh. Do đó ban nghiên cứu PAPI 2021 không đưa ra một bảng xếp hạng từ 1 đến 63 là như vậy”. TS. Đặng Hoàng Giang

Đúc rút từ kết quả nghiên cứu, ông Giang cho rằng, ở đâu chính quyền địa phương sát sao hơn với các công tác quản trị công và hành chính công ở cơ sở thì ở đó hiệu quả hoạt động sẽ tốt hơn và người dân sẽ hài lòng hơn.

“TP HCM năm nay thuộc vào nhóm thấp nhất bảng xếp hạng đến từ việc tác động bên ngoài do Covid-19 xảy ra ở đây rất lớn. Điều này là dẫn chứng cho thấy các yếu tố tác động bên ngoài cũng là những điều kiện chi phối chỉ số PAPI, đặt ra yêu cầu cho các tỉnh chủ động và linh hoạt hơn nữa”, TS. Đặng Hoàng Giang chia sẻ thêm.