Theo Báo cáo Kinh tế xanh Đông Nam Á 2024 (SEA 2024 Green Economy Report) do Bain & Company phối hợp với GenZero, Standard Chartered và Temasek thực hiện và công bố mới đây, điểm Chỉ số kinh tế xanh năm 2024 của Việt Nam đạt 34/100 điểm, tăng 5 điểm so với năm trước.

Báo cáo được thực hiện trong bối cảnh khu vực Đông Nam Á đang phải đối mặt với khoảng cách thực tế giữa tham vọng đạt mức phát thải ròng bằng 0 và tiến bộ thực sự trong quá trình chuyển đổi năng lượng và xanh.

Khu vực Đông Nam Á đang phải vật lộn với những hạn chế về mặt cấu trúc, bao gồm thách thức kép là cân bằng tăng trưởng kinh tế và chuyển đổi năng lượng, sự không cân xứng giữa cung và cầu do các nguồn tài nguyên tái tạo phân tán về mặt địa lý, các ưu đãi cho việc giảm thiểu carbon còn hạn chế và khả năng tiếp cận tài chính không đầy đủ.

Những thách thức này đòi hỏi phải có sự thay đổi ở cấp độ hệ thống về nhiều mặt để đẩy nhanh quá trình chuyển đổi xanh. Hơn nữa, vẫn còn tồn tại một khoảng cách đầu tư đáng kể để tài trợ cho quá trình chuyển đổi - ước tính cần 1,5 nghìn tỷ USD cho đến năm 2030, trong khi mới chỉ có 45 tỷ USD đầu tư được thực hiện cho các khoản đầu tư xanh chuyên dụng kể từ năm 2021.

Thứ trưởng Nguyễn Hoàng Long nêu bật vai trò của Việt Nam trong việc chuyển đổi nền kinh tế xanh

Hành động ngay để nắm bắt cơ hội

Ông Andrea Campagnoli, Đối tác sáng lập kiêm Trưởng văn phòng của Bain tại Việt Nam cho biết, đến nay, Việt Nam đã đạt được nhiều tiến bộ đáng chú ý trong quá trình chuyển đổi năng lượng và đang có tiềm năng to lớn để tăng tốc và phát triển hơn nữa nền kinh tế xanh.

"Nghiên cứu của chúng tôi cho thấy các cơ hội đầu tư quan trọng có thể mang lại 150 tỷ USD cho Đông Nam Á vào năm 2030, và Việt Nam có vị thế thuận lợi để thu hút các khoản đầu tư xanh này”, ông Andrea Campagnoli nhấn mạnh.

Số liệu thu thập được của Bain trong Báo cáo kinh tế xanh Đông Nam Á 2024 cũng cho biết, vốn đầu tư xanh khu vực tư nhân ở Việt Nam năm 2023 đạt 199 triệu USD, chiếm khoảng 3% tổng số vốn đầu tư xanh tư nhân ở khu vực Đông Nam Á.

Con số này biểu thị mức độ giảm sút tới 79% so với năm 2022, bởi các khoản đầu tư bị đóng băng do sự chậm trễ trong các lộ trình quốc gia và chính sách. Các dự án đầu tư xanh trong năm này tập trung vào năng lượng mặt trời quy mô nhỏ so với những năm trước.

Trong khi tổng vốn đầu tư xanh khu vực tư nhân năm 2022 là 967 triệu USD với 14 dự án trong các lĩnh vực năng lượng gió, năng lượng mặt trời, năng lượng tái tạo khác, giao thông xanh, quản lý rác thải và các lĩnh vực khác. Con số này năm 2021 là 614 triệu USD với 9 dự án.

Theo ông Campagnoli, để nắm bắt cơ hội thu hút các dòng vốn xanh, Việt Nam nên ưu tiên các giải pháp có tác động lớn và sẵn sàng để triển khai như phát triển năng lượng gió và mặt trời quy mô lớn, mở rộng cơ sở hạ tầng truyền tải và phân phối (T&D) để hỗ trợ năng lượng tái tạo và thúc đẩy canh tác lúa gạo bền vững.

Từ trái qua phải: Ông Andrea Campagnoli - Đối tác sáng lập kiêm Trưởng văn phòng của Bain tại Việt Nam, bà Nguyễn Thúy Hạnh - TGĐ điều hành Ngân hàng Standard Chartered Việt Nam, ông Stuart Livesey - TGĐ điều hành CIP Việt Nam, thành viên Ban quản trị EuroCham, ông Trần Trọng Kiên - TGĐ Tập đoàn TMG và ông Dale Hardcastle - Trưởng bộ phận Thị trường carbon toàn cầu và Giám đốc Trung tâm Đổi mới Bền vững Toàn cầu tại Bain & Company

Ngân hàng giữ vai trò then chốt hỗ trợ quá trình chuyển đổi nền kinh tế xanh

Chuyển đổi sang nền kinh tế xanh hoặc ít carbon sẽ cần mức đầu tư vốn lớn, đặc biệt là dưới hình thức tài chính xanh, để hỗ trợ các hoạt động cắt giảm phát thải khí nhà kính, hỗ trợ các doanh nghiệp thích ứng với tác động của biến đổi khí hậu và đạt Net Zero như cam kết.

Cùng với đó cần có những sáng kiến để hỗ trợ linh hoạt cho nhu cầu chuyển đổi công nghệ phát triển bền vững, nhu cầu chuyển dịch năng lượng đang diễn ra rất bức thiết.

Bà Nguyễn Thúy Hạnh,Tổng giám đốc kiêm Giám đốc khối khách hàng doanh nghiệp và đầu tư, Standard Chartered Việt Nam, cho rằng đây là cơ hội hiếm có để các lãnh đạo doanh nghiệp và chuyên gia trong ngành thảo luận về các sáng kiến tài chính xanh và đầu tư bền vững.

Việt Nam có vị thế thuận lợi để thu hút các khoản đầu tư xanh

Theo bà Hạnh: “Các ngân hàng đang đóng vai trò then chốt trong việc thúc đẩy các sáng kiến tài chính xanh và đầu tư bền vững nhằm hỗ trợ quá trình chuyển đổi nền kinh tế sang một tương lai xanh hơn. Nhiều ngân hàng đang phát triển các nguyên tắc phân loại tài chính xanh như một bộ hướng dẫn cho các giao dịch tài chính xanh.”

Tại Standard Chartered, ngân hàng đã hỗ trợ các sáng kiến quan trọng thúc đẩy sự phát triển tài chính xanh trong nước, bao gồm thúc đẩy tài chính xanh cho các ngành năng lượng tái tạo, sản xuất, vận chuyển, nông nghiệp… Tạo ra nhiều sản phẩm tài chính xanh hơn để đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng của thị trường và cung cấp dịch vụ tư vấn hỗ trợ khách hàng thực hiện chuyển đổi xanh.

“Ngân hàng đã cho ra mắt sản phẩm tài khoản bền vững, được thiết kế nhằm huy động nguồn tiền gửi không kỳ hạn để tài trợ các dự án xanh. Thông qua hợp tác với các khách hàng và đối tác, chúng tôi cam kết thúc đẩy cách tiếp cận toàn diện hơn đối với tài chính xanh và hợp tác với tất cả các doanh nghiệp để đạt được mục tiêu mức phát thải ròng bằng 0 của Việt Nam”, bà Hạnh chia sẻ.

Ngân hàng Standard Chartered đã cam kết mở rộng quy mô và cung cấp tài trợ tài chính bền vững lên tới 300 tỷ USD vào cuối thập kỷ này. Standard Chartered cũng đặt mục tiêu đạt mức thải ròng bằng 0 vào năm 2050, và trong các hoạt động của ngân hàng vào năm 2025.

Tại Việt Nam, Standard Chartered đã đặt mục tiêu trở thành đơn vị dẫn đầu thị trường về tài chính bền vững và hiện cung cấp hơn 40 loại sản phẩm bền vững đáp ứng các nhu cầu tài chính khác nhau của doanh nghiệp, bao gồm tài trợ thương mại, tư vấn ESG, các khoản vay, trái phiếu, phái sinh và giao dịch carbon.

Là ngân hàng quốc tế hàng đầu với lịch sử 120 năm tại Việt Nam, Standard Chartered luôn cam kết thúc đẩy tăng trưởng, đổi mới và phát triển bền vững.

Đông Nam Á nhận 6,3 tỷ USD đầu tư xanh trong năm 2023

Việt Nam sẵn sàng tham gia thiết lập khuôn mẫu hợp tác về chuyển đổi xanh

HSBC đẩy nhanh vai trò khai mở dòng đầu tư xanh hóa cho Việt Nam