Ảnh minh họa.

Tiếp tục chương trình Kỳ họp Thứ 4, Quốc hội khóa XV chiều ngày 3/11, Bộ trưởng Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị trả lời chất vấn về hàng loạt vấn đề liên quan đến quy hoạch và quản lý phát triển đô thị, quản lý thị trường bất động sản, xây dựng nhà ở xã hội.

Tham gia phiên chất vấn, đại biểu Hoàng Văn Cường (Đoàn Hà Nội) đánh giá thị trường tài chính, bất động sản và tăng trưởng kinh tế như 3 chân kiềng, có mối quan hệ biện chứng với nhau. Trong bối cảnh thế giới có thể rơi vào nguy cơ khủng hoảng tài chính và suy thoái kinh tế, đại biểu đề nghị Bộ trưởng đưa ra dự báo về xu thế phát triển thị trường bất động sản tại Việt Nam; những khó khăn, vướng mắc và giải pháp tháo gỡ.

Bộ trưởng Nguyễn Thanh Nghị cho biết, thị trường bất động sản Việt Nam hiện nay còn tồn tại một số hạn chế, tồn tại. Thứ nhất là hệ thống pháp luật về đất đai, đầu tư, xây dựng, kinh doanh bất động sản và một số văn bản quy phạm pháp luật khác còn tồn tại nhiều bất cập cần sửa đổi.

Việc triển khai xây dựng các dự án đầu tư bất động sản tại hầu hết các địa phương thời gian gần đây gặp nhiều khó khăn, dẫn đến nguồn cung bất động sản sụt giảm, số lượng dự án được chấp thuận chủ trương xây dựng, khởi công, hoàn thành đúng thời gian còn hạn chế; chưa đáp ứng được nhu cầu nhà ở thương mại có giá phù hợp cho người thu nhập thấp, thu nhập trung bình, đặc biệt là nhà ở xã hội, nhà ở cho công nhân.

Cơ cấu sản phẩm bất động sản bất hợp lý, trong đó thiếu trầm trọng nhà ở xã hội, nhà ở cho người thu nhập thấp, thu nhập trung bình.

Giá bất động sản cao hơn nhiều so với thu nhập của người dân. Công tác quản lý quy hoạch, xây dựng sử dụng đất thị trường bất động sản tại các địa phương còn bất cập.

Việc kiểm soát dòng vốn đầu tư vào thị trường bất động sản còn chưa chặt chẽ, còn tiềm ẩn rủi ro. Cơ cấu nguồn vốn cho bất động sản còn bất hợp lý, chủ yếu dựa vào nguồn vốn tín dụng ngân hàng, phát hành trái phiếu, nguồn vốn khác chỉ chiếm 15-30%, chưa có nguồn vốn trung hạn, dài hạn cho thị trường bất động sản.

Trong quý 3 vừa qua, các doanh nghiệp bất động sản đã gặp khó khăn trong việc tiếp cận vốn tín dụng cũng như trái phiếu.

Chính sách thuế đối với sử dụng bất động sản chưa phân biệt giữa sử dụng và đầu tư. Kinh doanh mua đi bán lại dẫn đến hiện tượng đầu tư, găm hàng, bất động sản. Ngoài ra, thị trường bất động sản còn thiếu minh bạch do hệ thống thông tin thị trường bất động sản còn chưa hoàn thiện.

Theo kinh nghiệm của các nước cũng như Việt Nam những năm gần đây, Bộ trưởng Nguyễn Thanh Nghị cho rằng về cơ bản, những biến động trên thị trường bất động sản sẽ chịu tác động đồng thời và phần lớn từ các yếu tố như bối cảnh kinh tế vĩ mô, sự ổn định hay không của các kênh đầu tư khác, nguồn cung bất động sản (quá thiếu hoặc quá thừa so với nhu cầu), chính sách tài chính tín dụng, nguồn vốn đổ vào thị trường bất động sản, sự can thiệp kịp thời hợp lý của nhà nước...

Bộ trưởng Nguyễn Thanh Nghị trả lời chất vấn.

Nói về phía những thách thức của thị trường, Bộ trưởng Nguyễn Thanh Nghị đánh giá thị trường bất động sản thời gian tới sẽ tiếp tục gặp khó khăn, nguồn cung tiếp tục hạn chế, cơ cấu sản phẩm có cải thiện nhưng chưa phù hợp. Nhu cầu nhà ở thu nhập trung bình và thấp còn rất nhiều.

Để khắc phục những khó khăn đó, Bộ trưởng đề cập đến các giải pháp đồng bộ của Chính phủ đã đề ra như hoàn thiện hệ thống pháp luật để tháo gỡ vướng mắc cho thị trường, kiểm soát lại cơ cấu nguồn vốn bất động sản, đảm bảo sử dụng đúng mục đích, tạo điều kiện cho vay đối với các dự án theo đúng quy định pháp luật...

Đặc biệt, các doanh nghiệp có năng lực, có tín nhiệm, có dự án tốt, đáp ứng các điều kiện thì cần tạo điều kiện để tiếp cận nguồn vốn tín dụng. Ưu tiên cho vay dự án nhà ở xã hội.

Kiểm soát đồng thời hướng dẫn hoạt động phát hành trái phiếu, huy động vốn trên thị trường chứng khoán của các doanh nghiệp bất động sản đúng quy định nhưng không cản trở quá trình huy động vốn của doanh nghiệp.

Với các giải pháp đó cùng sự phối hợp của các bộ ngành, địa phương, các doanh nghiệp, Bộ trưởng Nguyễn Thanh Nghị cho rằng thị trường bất động sản sẽ dần cải thiện.