5 tháng đầu năm 2022, xuất khẩu nhân điều đạt trị giá trên 1,19 tỷ USD

Tại Hội nghị Sơ kết Sản xuất - Kinh doanh điều 6 tháng đầu năm 2022, do Vinacas tổ chức ngày 26/6, ông Trần Văn Hiệp, Phó Chủ tịch Vinacas cho biết, 5 tháng đầu năm 2022, xuất khẩu nhân điều đạt hơn 206.000 tấn, trị giá trên 1,19 tỷ USD. Như vậy, hạt điều đã vào danh sách những mặt hàng xuất khẩu tỷ USD trong 5 tháng đầu năm.

Tuy nhiên theo ông Hiệp, hiện chưa có các số liệu thống kê cụ thể cho thấy các ảnh hưởng dây chuyền của khủng hoảng năng lượng, lương thực lên lạm phát và sức khoẻ của nền kinh tế các nước, cũng như tác động tiêu cực lên mức chi tiêu của người dân nói chung và sức mua của thị trường hạt điều nói riêng.

Nhưng nhìn chung, ở thời điểm hiện tại giá cả sinh hoạt đắt đỏ hơn và mức chi tiêu cho các nhu cầu tất yếu tăng cao hơn rõ rệt. Tất cả những điều trên dẫn đến sự chi tiêu thực phẩm không thiết yếu như hạt điều chắc chắn sẽ bị ảnh hưởng, tiêu thụ sẽ chậm và giá cả khó tăng trong thời điểm này. Do vậy, tình hình xuất khẩu điều nhân trong năm 2022 xem ra càng khó khăn hơn năm 2021 - năm Việt Nam chịu đại dịch COVID-19 nặng nề.

Trong khi đó, thị trường lớn khác của hạt điều Việt Nam là Trung Quốc vẫn duy trì chính sách “zero Covid” sẽ tiếp tục ảnh hưởng bất lợi nhất định đến ngoại thương và xuất khẩu nhân điều, cũng như các nông sản khác của Việt Nam sang thị trường này trong 6 tháng cuối năm 2022.

Không chỉ vậy, tình hình xuất khẩu năm 2022 sẽ tiếp tục khó khăn, giá cước tàu biển vẫn còn ở mức cao so với những năm trước đại dịch COVID-19, giá nhân điều xuất khẩu không tăng đồng bộ với đà tăng của điều thô, các nhà máy không thể cân đối giá thành chế biến và giá xuất khẩu. Vì vậy, số lượng nhân điều xuất khẩu của Việt Nam dự báo sẽ giảm trong các tháng tiếp theo và kéo dài đến hết quý 4/2022.

“Theo kế hoạch mà Bộ NN&PTNT đã đề ra cho ngành điều, trong năm 2022 toàn ngành điều đặt mục tiêu xuất khẩu 3,8 tỷ USD, tăng 200 triệu USD so với năm 2021. Song, Vinacas đã sớm đề nghị điều chỉnh về mức chỉ tiêu doanh số xuất khẩu điều nhân năm 2022 ở mức khiêm tốn khoảng 3,2 tỷ USD, giảm 400 triệu USD so với năm 2021”, ông Hiệp đề xuất.

Hội nghị sơ kết hoạt động kinh doanh ngành điều 6 tháng đầu năm 2022

Xuất khẩu điều giảm về cả lượng và trị giá

Theo Vinacas, so với cùng kỳ năm ngoái, xuất khẩu nhân điều giảm cả về lượng và trị giá, với mức giảm lần lượt là 7,81% và 6,81%.

Lý giải về điều này, ông Tạ Quang Huyên, Chủ tịch HĐQT CTCP Hoàng Sơn 1, cho biết, năm 2021, khi Việt Nam phải thực hiện giãn cách xã hội để phòng chống Covid-19, các nhà nhập khẩu nhân điều sợ Việt Nam đứt gãy sản xuất, nên tăng nhập khẩu, với mức tăng tới 18% về lượng (trung bình chỉ tăng khoảng 10-12%/năm).

Do nhập khẩu mạnh trong năm 2021, nên lượng nhân điều tồn kho ở các thị trường nhập khẩu vẫn còn. Bên cạnh đó, do Việt Nam đã kiểm soát tốt Covid-19, các nhà nhập khẩu không còn lo bị đứt gãy nguồn cung, nên không vội vàng mua trong những tháng đầu năm nay.

Vinacas cho rằng, lượng điều thô nhập khẩu giảm mạnh (giảm 35% trong 5 tháng đầu năm), do giá điều thô đang ở mức rất cao so với giá nhân điều, cũng là nguyên nhân quan trọng tác động tới xuất khẩu nhân điều.

Số liệu của Vinacas cho biết, trong khi xuất khẩu nhân điều chỉ giảm 7,81% nhưng lượng điều thô nhập khẩu trong 5 tháng qua giảm đến 35,24% so với cùng kỳ 2021 và đạt 968.000 tấn. Giá nhập khẩu bình quân đạt 1.425 USD/tấn, xấp xỉ năm 2021. Tuy nhiên, nếu xem xét giá nhập khẩu từ châu Phi từ đầu vụ đến nay giá đã tăng từ 15 – 20%.

Đánh giá về tình hình nhập khẩu điều thô hiện nay, ông Trương Anh Minh, Giám đốc kinh doanh ngành điều thô Tân Long Group cho biết, chuỗi cung ứng điều thô cho Việt Nam vẫn thực hiện chủ yếu bằng phương thức thanh toán 98%, là thông lệ chung của người mua Việt Nam trước khi nhận hàng với các nhà cung cấp, dễ dẫn đến các rủi ro nếu giao dịch với các nhà cung cấp không uy tín vẫn đã và đang xảy ra trong 6 tháng đầu năm nay, ghi nhận ngay cả với nhà cung cấp lớn uy tín lâu năm của Ấn Độ và châu Phi.

Xung đột Nga – Ukraine ảnh hưởng lớn tới xuất khẩu nhân điều trong nửa đầu năm nay. Năm 2021, Nga là thị trường lớn thứ 11 của xuất khẩu nhân điều Việt Nam, với kim ngạch 61,8 triệu USD. Bên cạnh đó, nhân điều Việt Nam còn bị cạnh tranh mạnh bởi nhiều loại hạt khác như hạnh nhân, óc chó.

Theo nhận định của Vinacas, xuất khẩu nhân điều trong những tháng cuối năm sẽ còn gặp nhiều khó khăn do lạm phát tăng cao trên toàn cầu khiến sức mua giảm, Trung Quốc tiếp tục duy trì chính sách “Zero Covid”, cước tàu biển tiếp tục ở mức cao…