Ấn vàng "Hoàng đế chi bảo". Ảnh: Cục Di sản văn hóa |
Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch (VHTT&DL) cho biết đã chủ trì cùng các Bộ, ngành xây dựng phương án hồi hương ấn vàng "Hoàng đế chi bảo" và tổ chức Đoàn công tác liên ngành đàm phán, thương thảo trực tiếp với hãng Millon, thực hiện các bước trong lộ trình hồi hương ấn vàng.
Theo đó, Đoàn công tác đã tiến hành nghiên cứu, đánh giá hiện trạng và tính xác thực của ấn vàng “Hoàng đế chi bảo” đang lưu giữ tại văn phòng hãng đấu giá Millon (số 19 rue de la Grange-Bateliere Paris, Pháp).
TS Phạm Quốc Quân và TS Nguyễn Văn Đoàn, Giám đốc Bảo tàng lịch sử quốc gia, nghiên cứu, đánh giá hiện trạng và tính xác thực của ấn vàng “Hoàng đế chi bảo” lưu giữ tại Văn phòng Hãng đấu giá Millon. Ảnh: Cục Di sản văn hóa |
Kết quả nghiên cứu và đối sánh tư liệu xác định ấn vàng “Hoàng đế chi bảo” tại Hãng đấu giá Millon là hiện vật nguyên gốc, được đúc vào năm Minh Mệnh thứ 4 (1823) như ghi chép trong sử sách (Đại Nam thực lục, Khâm Định Đại Nam hội điển sự lệ), cũng như trong Biên bản, hình ảnh bàn giao ấn kiếm của chính quyền Thực dân Pháp cho Quốc trưởng Bảo Đại ngày 08/3/1952 (đang lưu giữ tại Trung tâm Lưu trữ Quốc gia I).
Ấn vàng “Hoàng đế chi bảo” có nhiều nét tương đồng với 2 ấn vàng “Sắc mệnh chi bảo” và “Hoàng đế tôn thân chi bảo” đang lưu giữ tại Bảo tàng Lịch sử quốc gia Việt Nam. Cả 3 ấn vàng đều được đúc bằng vàng 10 tuổi, chế tác theo cùng một mẫu thức với mặt ấn hình vuông, lưng giật 2 cấp, quai hình rồng uốn khúc, trán rồng khắc chữ Vương, chân rồng rõ 5 móng.
Cận cảnh ấn vàng "Hoàng đế chi bảo". Ảnh: Cục Di sản văn hóa |
Kích thước và trọng lượng của 3 ấn vàng cũng tương đương nhau. Đây là dạng thức ấn chưa từng xuất hiện ở các triều đại trước hay ở các quốc gia trong khu vực cũng như trên thế giới.
Mặt dưới ấn vàng. Ảnh: Cục Di sản văn hóa. |
Trên cơ sở kết quả xác định được tính xác thực của ấn vàng, hai bên đã thống nhất việc chuyển giao ấn vàng “Hoàng đế chi bảo” cho phía Việt Nam trên tinh thần đồng thuận, thấu hiểu giữa hai bên và mối quan hệ hợp tác hữu nghị giữa hai nước Việt Nam và Cộng hoà Pháp. Đồng thời, thống nhất thực hiện quy trình, thủ tục pháp lý liên quan để có thể hồi hương ấn vàng về Việt Nam theo quy định pháp luật của Việt Nam và Pháp.
Huy động nguồn lực xã hội đưa ấn vàng của vua Minh Mạng hồi hương
Hồi hương được ấn vàng “Hoàng đế chi bảo” trở về Việt Nam không chỉ để bổ sung, hoàn thiện các sưu tập cổ vật, bảo vật, di sản văn hóa bị thất lạc, “chảy máu” ra nước ngoài, mà còn gìn giữ và phát huy giá trị di sản văn hóa.
Trước đó, ngày 19/10/2022, website của hãng đấu giá Millon (có trụ sở chính tại Paris, Pháp) đăng tải thông tin sẽ đưa ra đấu giá 329 cổ vật, trong đó có hai cổ vật của nhà Nguyễn (1802-1945), gồm một ấn vàng khắc dòng chữ "Hoàng đế chi bảo" đúc năm 1823 triều Minh Mạng (1820-1841) và một bát vàng triều Khải Định (1917-1925) thuộc sưu tập "Nghệ thuật Việt Nam" vào 11 giờ ngày 31/10/2022.
Sau đó, các cơ quan chức năng Việt Nam đã nỗ lực đàm phán với Millon để hãng đưa ấn vàng ra khỏi danh mục đấu giá trong ngày 31/10.