Các quầy hàng tại các chợ truyền thống từ lâu đã là nơi quen thuộc cho người dân Việt Nam mua sắm thực phẩm. Tuy nhiên do đại dịch Covid-19 cùng với ít rào cản hơn cho đầu tư nước ngoài, nhà điều hành chuỗi siêu thị hàng đầu Nhật Bản đã tìm kiếm được cơ hội phát triển tại thị trường Đông Nam Á và đặc biệt là Việt Nam.
Aeon – nhà điều hành chuỗi siêu thị hàng đầu Nhật Bản, đang có kế hoạch mở thêm khoảng 100 siêu thị MaxValu tại Việt Nam vào năm 2025. Con số này là một mức tăng đáng kể so với chỉ 4 siêu thị ở Hà Nội hiện nay.
Trong kế hoạch mở rộng của mình, Aeon sẽ xây dựng thêm các cửa hàng lớn hơn với diện tích sàn từ 500 mét vuông trở lên. Soichi Okazaki, Giám đốc điều hành phụ trách mảng kinh doanh tại Đông Nam Á cho biết: “Việt Nam là thị trường quan trọng nhất đối với chiến lược phát triển ra nước ngoài của chúng tôi”.
Siêu thị là một phần trong tầm nhìn phát triển của tập đoàn bán lẻ này. Công ty con của tập đoàn là Aeon Mall cũng đang có kế hoạch tăng số trung tâm mua sắm tại Việt Nam lên 16 trung tâm vào năm 2025 thay vì 6 như hiện tại. Về mặt quy mô, tập đoàn này sẽ theo đuổi mô hình của các nhà điều hành siêu thị hàng đầu Việt Nam là Masan Group với chuỗi siêu thị Vinmart và Central Group của Thái Lan với chuỗi siêu thị Big C.
Tại thị trường Việt Nam, Aeon ít phải đối mặt với các đối thủ cạnh tranh lớn đến từ nước ngoài. Thay vào đó, các chợ truyền thống mới là nơi thu hút nhiều người dân nhất với những sản phẩm tươi sống như thịt và cá.
Tuy nhiên do các đợt bùng dịch Covid-19 tại các thành phố lớn ở Việt Nam, người dân đang dần dần hạn chế việc mua hàng tại các chợ truyền thống tập trung đông người. Tuy các mặt hàng bày bán trong siêu thị có giá cả đắt hơn, nhiều người tiêu dùng lại cho rằng chúng hợp vệ sinh hơn.
 |
Bên trong một siêu thị MaxValu tại Việt Nam. Ảnh: Nikkei Asia |
Đông Nam Á là một thị trường có tiềm năng tăng trưởng lớn theo dự đoán của các chuyên gia. Theo Euromonitor trong khoảng thời gian từ 2016 đến 2026, thị trường thực phẩm chế biến tại 6 nền kinh tế hàng đầu của ASEAN dự kiến sẽ tăng trưởng khoảng 60%, đạt khoảng 112,7 tỷ USD.
Trong giai đoạn này, Việt Nam được dự đoán là nước có tốc độ tăng trưởng nhanh nhất trong sáu nước, đạt gần 90%. Ngoài ra, một nghiên cứu còn cho thấy thị trường thực phẩm bổ trợ sức khỏe là một trong những lĩnh vực cho thấy tiềm năng tăng trưởng tốt trong tương lai.
Là một thành viên của Hiệp định Thương mại Đối tác Xuyên Thái Bình Dương Toàn diện và Tiến bộ (CPTPP), Việt Nam cũng có kế hoạch sẽ tạo điều kiện tốt nhất cho các nhà đầu tư nước ngoài. Sớm nhất là năm 2024, chính phủ dự kiến sẽ dỡ bỏ rào cản đối với đầu tư bán lẻ nước ngoài trên cơ sở kiểm tra nhu cầu kinh tế (ENT).
Trước đây, ENT yêu cầu các nhà bán lẻ nước ngoài phải có sự chấp thuận của địa phương đối với mỗi cửa hàng mới từ 500 mét vuông trở lên. Tuy nhiên khi chấm dứt yêu cầu này, các công ty đa quốc gia như Aeon có thể đón được đầu ngọn gió thuận lợi và loại bỏ được những yếu tố không chắc chắn trong kế hoạch mở rộng của mình.
Aeon, nhà bán lẻ hàng đầu của Nhật Bản tính theo doanh thu đang có kế hoạch tăng tốc việc mở rộng kinh doanh ra thị trường quốc tế. Đến năm tài chính 2025, tập đoàn bán lẻ này đặt mục tiêu tăng tỷ trọng đầu tư hàng năm ra nước ngoài lên 25%. Mức tăng này gần gấp đôi mức trước đó.
Đồng thời, tập đoàn cũng có dự định tăng gấp đôi lợi nhuận hoạt động hàng năm ở châu Á, ngoài Nhật Bản lên hơn 875 triệu USD. Ngoài thị trường trọng tâm là Việt Nam, Aeon cũng có kế hoạch mở thêm siêu thị ở Indonesia, Campuchia và các quốc gia khác trong khu vực.
Tuy nhiên, Aeon không phải là tập đoàn Nhật Bản duy nhất để mắt đến thị trường bán lẻ tại Đông Nam Á. Tập đoàn Sumitomo hiện cũng đang có kế hoạch mở rộng chuỗi siêu thị FujiMart với tập đoàn BRG của Việt Nam. Hiện Fujimart mới chỉ có 3 chi nhánh tại Hà Nội.
Pan Pacific International Holdings, nhà điều hành chuỗi cửa hàng Don Don Donki bán các loại thực phẩm Nhật Bản cũng đang có ý định tấn công thị trường quốc tế. Tập đoàn này đặt mục tiêu tăng doanh số bán hàng ở nước ngoài lên 8,7 tỷ USD vào năm 2030 – gấp 6 lần doanh số năm 2020.
Với thị trường Đông Nam Á, Don Don Donki đang có dự định nâng tổng số cửa hàng lên 20 cửa hàng nhằm phục vụ khách hàng các sản phẩm như cơm hộp, sushi tươi và rượu sake được chế biến từ nguyên liệu có nguồn gốc Nhật Bản.
Một tập đoàn bán lẻ khác của Nhật Bản điều hành chuỗi cửa hàng tiện lợi FamilyMart cũng đang mở rộng tới 5 quốc gia ASEAN. Nhằm thích ứng với nhu cầu và thị hiếu địa phương tại mỗi quốc gia, tập đoàn này đều thực hiện điều chỉnh dòng sản phẩm của mình cho phù hợp. Tại Malaysia, nơi FamilyMart mở được 250 chi nhánh, onigiri (cơm nắm kiểu Nhật) và món hầm oden là các sản phẩm rất phổ biến.
