Người cao tuổi ở châu Á đang chuyển sang sử dụng công nghệ khi đối mặt với đại dịch Covid-19. Ảnh: Nikkei

Theo báo cáo mới công bố của công ty nghiên cứu thị trường Euromonitor tại London, trong “10 xu hướng tiêu dùng toàn cầu năm 2022”, ngày càng có nhiều người cao tuổi ở châu Á sẵn sàng tiếp nhận công nghệ kỹ thuật số hơn so với những người cùng thế hệ ở phương Tây.

Kết quả của báo cáo cho thấy, một nửa số người tham gia khảo sát, từ 60 tuổi trở lên và sống ở khu vực châu Á - Thái Bình Dương, sử dụng Twitter nhiều lần trong ngày. Con số này cao hơn so với mức 28% ở châu Âu và 36% ở Bắc Mỹ. Điều này cũng đúng với các phương tiện truyền thông xã hội khác.

Khoảng 10% người cao tuổi châu Á cho biết họ đang sử dụng kính thực tế ảo, giúp họ khám phá metaverse – vũ trụ ảo – được coi là giai đoạn tiếp theo của Internet. Trong khi đó, tỷ lệ này ở cả Bắc Mỹ và châu Âu chỉ khoảng 2%.

Euromonitor nhận định, thế hệ người già châu Á hiểu biết về công nghệ hơn so với ở các khu vực khác trên thế giới.

Bà Pechara Voracharusrungsri, 70 tuổi sống ở Bangkok, nói với Nikkei Asia rằng bà sử dụng Facebook và Line để mua sắm trực tuyến nhiều lần mỗi tháng. Vào thời điểm đại dịch chưa xuất hiện, bà chỉ dùng mạng xã hội để mua trái cây vài lần một năm. Gần đây, bà chủ yếu dùng Internet để mua sản phẩm từ những công ty mình tin tưởng, chẳng hạn như trang trại trứng mà bà biết qua một sự kiện ở trung tâm mua sắm, hay bánh và trái cây từ các cửa hàng quen thuộc. Thi thoảng, bà cũng lên mạng để tìm kiếm các thương hiệu mới.

Một nguyên nhân đằng sau sự gia tăng mạnh mẽ nhóm người cao tuổi sử dụng kỹ thuật số, hay còn gọi là "tiền bối kỹ thuật số" ở châu Á, là văn hóa đa thế hệ trong gia đình.

Thống kê của Liên Hợp Quốc cho thấy, phần lớn người cao tuổi châu Âu và Bắc Mỹ không sống cùng con cái, còn gia đình châu Á thường có hai hoặc nhiều thế hệ cùng chung sống. Việc giãn cách xã hội và các lệnh hạn chế đại dịch trong thời gian dài đã tăng thời gian những người trong gia đình dành cho nhau. Nhiều người cao tuổi có nhiều cơ hội học cách sử dụng các ứng dụng, công nghệ và nền tảng truyền thông xã hội khác nhau từ con cháu họ.

Mọi người sử dụng điện thoại thông minh trong một lớp học kỹ thuật số tại một trung tâm chăm sóc người cao tuổi ở Thượng Hải, 2021. Ảnh: Nikkei

Natasha Cazin, cố vấn tại Euromonitor, cho biết: "Các nền tảng truyền thông xã hội, đặc biệt những trang cho phép chủ sở hữu nội dung tạo cộng đồng riêng của họ và đăng nội dung video như YouTube, WeChat và Instagram, được kỳ vọng trở nên phổ biến ở châu Á trong tương lai gần".

Một số "tiền bối kỹ thuật số" thậm chí trở thành KOL trên Internet nhờ sự giúp đỡ của con cháu. Một cặp vợ chồng trên 80 tuổi, đang điều hành tiệm giặt là ở Đài Loan, tự hào có khoảng 660.000 người theo dõi trên tài khoản Instagram có tên "Muốn hẹn hò khi còn trẻ". Họ chia sẻ nhiều hình ảnh đời thường trong những năm qua tại cửa hàng, như một bức ảnh họ mặc quần áo không có người nhận tại cửa hàng cùng thông điệp "Đừng quên lấy đồ giặt của bạn". Trang cá nhân này đã thu hút một số lượng lớn bình luận với những lời khen như hai ông bà thật “sành điệu và trẻ trung”.

Một người cao tuổi khác là Park Mak-rye, biệt danh "Bà ngoại Hàn Quốc", nổi tiếng trên YouTube với 1,3 triệu người theo dõi kênh.

Nhóm người cao tuổi ở châu Á – Thái Bình Dương sẽ tiếp tục tăng nhanh. Euromonitor ước tính số lượng người từ 65 tuổi trở lên ở khu vực này sẽ tăng gần gấp đôi trong giai đoạn từ năm 2021 đến năm 2040, đạt 767 triệu người. Tuy nhiên, làn sóng người dùng kỹ thuật số mới này được kỳ vọng tạo ra sự thay đổi năng động về cách thức mua sắm và cung cấp dịch vụ cho người lớn tuổi.

Vào tháng 10/2021, Taobao - nền tảng mua sắm trực tuyến thuộc Alibaba – bắt đầu cung cấp định dạng trang web “Chế độ đặc biệt” với kích cỡ chữ lớn hơn và tìm kiếm bằng giọng nói để hỗ trợ người lớn tuổi. HKTV, dịch vụ mua sắm trực tuyến Hong Kong, đang phát triển các ứng dụng được thiết kế cho những người cao tuổi dễ dàng mua hàng qua Internet.

Natasha Cazin cho biết: "Các phiên bản dễ sử dụng như của hai ứng dụng hàng đầu này được kỳ vọng sẽ thúc đẩy sự thâm nhập vào lĩnh vực thương mại điện tử của thế hệ 'tiền bối kỹ thuật số' châu Á".

Trong khi đó, 18% người già châu Á - Thái Bình Dương được hỏi trong cuộc khảo sát của Euromonitor cho biết họ có kế hoạch tăng số lượng đăng ký phát trực tuyến. Tỷ lệ này cũng tương tự trong số những người được thăm dò ý kiến ​​trong khu vực cho biết họ có kế hoạch sẽ sử dụng them nhiều mạng xã hội. Các tỷ lệ này đều cao hơn nhiều so với các khu vực khác.

Đại dịch đã mở rộng phạm vi hoạt động của người cao tuổi trên môi trường Internet. Đây cũng là cơ hội để các công ty trực tuyến điều chỉnh lại chiến lược kinh doanh để khai thác sức mạnh chi tiêu của làn sóng kỹ thuật số cao niên đang gia tăng này.