Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà chủ trì cuộc họp cho ý kiến về Hồ sơ chính sách của Luật Hàng không dân dụng Việt Nam (thay thế). Ảnh: VGP.

Sáng 16/6, tại Trụ sở Chính phủ, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà chủ trì cuộc họp cho ý kiến về Hồ sơ chính sách của Luật Hàng không dân dụng Việt Nam (thay thế) nhằm thể chế hóa đường lối, chủ trương của Đảng, chỉ đạo của Chính phủ, phù hợp với các điều ước quốc tế, phù hợp với các quy định, khuyến cáo mới của Tổ chức Hàng không dân dụng quốc tế (ICAO).

Nêu các đề xất sửa đổi tại cuộc họp, Cục trưởng Cục Hàng không Việt Nam Uông Việt Dũng cho biết, trên cơ sở tổng kết thi hành Luật Hàng không dân dụng Việt Nam, cập nhật khuyến nghị của ICAO và yêu cầu phát triển mới, cơ quan soạn thảo đề xuất 5 nhóm chính sách sửa đổi gồm:

Thứ nhất, hoàn thiện khung pháp lý về tổ chức quản lý Nhà nước chuyên ngành hàng không, trong đó làm rõ vai trò, địa vị pháp lý của nhà chức trách hàng không và nhà chức trách an ninh hàng không; phát triển công nghiệp hàng không.

Thứ hai, hoàn thiện chính sách về an toàn hàng không, bám sát 8 yếu tố trọng yếu trong hệ thống giám sát an toàn của ICAO.

Thứ ba, cập nhật, bổ sung chính sách về an ninh hàng không, coi đây là bộ phận của an ninh quốc gia, có tổ chức chuyên trách, cơ chế điều tra độc lập.

Thứ tư, sửa đổi chính sách về đầu tư, khai thác cảng hàng không, sân bay, đặc biệt các sân bay lưỡng dụng có yếu tố quốc phòng – an ninh và cơ chế hợp tác công – tư (PPP).

Thứ năm, phát triển vận tải hàng không, bao gồm chính sách khuyến khích hãng vận tải hàng hóa, nâng cao chất lượng dịch vụ, trách nhiệm hãng hàng không.

Bổ sung thêm, Bộ Xây dựng đề xuất mở rộng phạm vi điều chỉnh của luật đối với thiết bị bay không người lái và taxi bay, nhằm cập nhật xu hướng công nghệ và tạo cơ sở pháp lý cho việc thí điểm các mô hình vận tải hàng không mới.

Lãnh đạo Bộ Xây dựng phát biểu tại cuộc họp. Ảnh: VGP.

Cơ quan này cũng kiến nghị bãi bỏ một số nội dung như: Quy hoạch vùng thông báo bay; không quy định chi tiết điều kiện, quy trình, thủ tục hành chính và phân công trách nhiệm giữa các cơ quan thuộc Chính phủ nhằm đảm bảo sự linh hoạt, phù hợp với thực tiễn; đồng thời không luật hóa những nội dung thuộc phạm vi điều chỉnh của văn bản dưới luật.

Về phân cấp, Bộ Xây dựng đề xuất chuyển thẩm quyền cấp Giấy phép kinh doanh vận chuyển hàng không và Giấy phép kinh doanh hàng không chung từ Thủ tướng Chính phủ về Bộ Xây dựng nhằm tránh trùng lặp với thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi hơn cho doanh nghiệp và nhà đầu tư.

Trong quá trình xây dựng chính sách, cơ quan soạn thảo cũng dự kiến cắt giảm 33,33% thủ tục hành chính (bãi bỏ 11 thủ tục) và giảm 31% điều kiện kinh doanh (bãi bỏ 11 điều kiện và 3 lĩnh vực kinh doanh dịch vụ tại cảng hàng không gồm: khai thác khu bay, bảo đảm an ninh hàng không, kỹ thuật hàng không).

Tại cuộc họp, lãnh đạo các Bộ, ngành như Công an, Tư pháp, Tài chính, Công Thương đã thảo luận về các nhóm chính sách lớn, bao gồm: An ninh - an toàn hàng không; quản lý phương tiện bay thế hệ mới; vận tải độ cao thấp; phát triển công nghiệp hàng không; phân cấp, phân quyền linh hoạt, cũng như các nội dung liên quan đến cam kết quốc tế; hội nhập thị trường hàng không toàn cầu và cơ chế phối hợp liên ngành.

Nội dung "chín, rõ" thì đưa vào luật, "chưa rõ" thì thí điểm

Phát biểu chỉ đạo tại hội nghị, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà nhấn mạnh, việc xây dựng chính sách hàng không lần này cần đặt mục tiêu tạo đột phá, tháo gỡ điểm nghẽn, nâng cao năng lực quản lý Nhà nước, bảo đảm rõ ràng, hiệu quả, phù hợp với thực tiễn và các cam kết quốc tế; từ đó mở đường cho ngành hàng không phát triển hiện đại và hội nhập sâu rộng.

Phó Thủ tướng yêu cầu cơ quan soạn thảo tiếp thu ý kiến đầy đủ, hoàn thiện hồ sơ theo hướng xác định rõ nội dung cần luật hóa, thuộc thẩm quyền Quốc hội; phân cấp hợp lý cho Chính phủ trong tổ chức thực thi; tuân thủ tinh thần Nghị quyết 66-NQ/TW.

"Nội dung nào “chín, rõ” thì đưa vào luật; nội dung nào “chưa rõ” thì quy định theo hướng thí điểm, tránh cứng nhắc, cản trở thực tiễn," Phó Thủ tướng nhấn mạnh. Đồng thời các nhóm chính sách cần được làm rõ cái gì là mới bổ sung, cái gì là cũ nhưng cần sửa, tránh thay đổi nhóm chính sách hình thức mà nội dung lại đi sai hướng.

Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà yêu cầu bổ sung quy định về an ninh hàng không đối với các phương tiện bay không người lái (drone). Ảnh: VGP.

Phó Thủ tướng đồng tình với đề xuất tách riêng hai nhóm chính sách an ninh và an toàn hàng không và đề nghị bổ sung quy định về an ninh hàng không đối với các phương tiện bay không người lái (drone) tham gia vận chuyển hàng không dân dụng theo hướng luật hóa hoặc đưa vào diện nghiên cứu, thí điểm; cập nhật quy định an toàn hàng không đối với các phương tiện bay hiện đại, ứng dụng trong y tế, thương mại, taxi hàng không...

Phó Thủ tướng yêu cầu Luật Hàng không mới cần xử lý dứt điểm là cơ chế sử dụng đất, tài sản quốc phòng - an ninh kết hợp mục tiêu dân sự tại sân bay lưỡng dụng, không để chồng chéo giữa pháp luật hàng không, đất đai và quốc phòng; phân định rõ quan hệ công - tư trong đầu tư - vận hành - quản lý hạ tầng cảng, làm rõ phần nào Nhà nước quản lý, phần nào tư nhân chịu trách nhiệm.

Phó Thủ tướng cũng yêu cầu rà soát các chính sách liên quan đến cạnh tranh, phân bổ khung giờ bay (slot bay), nhượng quyền khai thác, nhằm đảm bảo công bằng giữa doanh nghiệp Nhà nước và tư nhân, đồng thời có cơ chế hỗ trợ hàng không Việt Nam đủ năng lực hội nhập quốc tế.

Về mặt cam kết quốc tế, đặc biệt là với ICAO, Phó Thủ tướng yêu cầu luật hóa những nội dung đã được thống nhất, nhất là các quy định liên quan đến tổ chức bộ máy, chức năng, nhiệm vụ cơ quan quản lý hàng không.

Ngoài ra, cần bổ sung chính sách về bảo vệ môi trường và phát triển bền vững trong ngành hàng không, như cập nhật lộ trình giảm phát thải CO₂, tham gia đầy đủ Chương trình Bù đắp và giảm phát thải carbon hàng không quốc tế (CORSIA), khuyến khích sử dụng nhiên liệu hàng không bền vững (SAF)...

Phó Thủ tướng đề nghị đưa chính sách phát triển công nghiệp hàng không thành một nội dung riêng, độc lập, có lộ trình cụ thể. Đây là lĩnh vực mới, có tiềm năng lớn, cần được quy định rõ trong luật để từng bước hình thành năng lực nội địa về sản xuất, sửa chữa, phát triển thiết bị và dịch vụ kỹ thuật hàng không.

Trong bối cảnh xuất hiện các nguy cơ, rủi ro mới về an toàn, an ninh hàng không, Phó Thủ tướng cho rằng cần quy định cơ chế, chính sách đầu tư công nghệ, thiết bị giám sát, phát hiện, xử lý kịp thời các vật thể bay xâm nhập trái phép khu vực sân bay.