Tiếp tục Chương trình Kỳ họp 4, Quốc hội khóa XV, sáng ngày 22/10, các đại biểu thảo luận tại tổ về kinh tế - xã hội.

Phát biểu tại phiên họp, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà thông tin, theo thống kê của Bộ Nội vụ, tính từ 1/1/2020 đến 30/6/2022 số cán bộ, công chức, viên chức nghỉ việc và thôi việc là 39.552, chiếm tỷ lệ 1,94%.

Trong đó, đa số là viên chức, 35.523 người, công chức hơn 4.000 người.

Đáng chú ý, Bộ trưởng Trà cho biết, số công chức, viên chức nghỉ việc chủ yếu rơi vào 2 ngành giáo dục và y tế. Cụ thể, trong 2,5 năm qua, số người xin thôi việc ngành giáo dục là 16.427 người, chiếm 41,53%, trong đó trình độ đại học trở lên chiếm 49%, độ tuổi dưới 40 chiếm 60%.

Ngành y tế có 12.198 người xin thôi việc, chiếm tỷ lệ 30,84%. Trong đó độ tuổi dưới 40 trở xuống là 74,72% và có trình độ đại học trở lên là 56,27%.

Bộ trưởng cũng cho biết thêm, số lượng công chức, viên chức nghỉ việc nhiều rơi vào 6 tháng cuối năm 2021 và đặc biệt 6 tháng đầu năm 2022. Việc nghỉ việc xảy ra chủ yếu ở các địa bàn có điều kiện kinh tế - xã hội phát triển, đặc biệt các nơi có khu công nghiệp, chế xuất lớn như TP HCM, Đồng Nai, Hà Nội, Bình Dương, Bà Rịa - Vũng Tàu, Long An, Cần Thơ. Còn các vùng Tây Bắc, Tây Nguyên thì có số lượng nhỏ.

Bộ trưởng Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà thảo luận tại tổ sáng 22/10.

Lý giải nguyên nhân, theo Bộ trưởng Trà, nguyên nhân đầu tiên là do yếu tố khách quan, đại dịch Covid-19 tác động trên mọi mặt của đời sống xã hội, chi phối tất cả, đội ngũ cán bộ công chức, viên chức, nhất là viên chức đã chịu áp lực rất lớn trong công việc.

Lấy ví dụ về ngành y tế, Bộ trưởng Trà nhìn nhận, áp lực là rất nặng nề, đặc biệt trong một bối cảnh cực kỳ nguy hiểm và vô cùng rủi ro của dịch bệnh. Trong khi, đời sống chế độ, các chính sách hỗ trợ cho lực lượng nhân viên y tế phải nói là chưa đáp ứng được mong muốn.

Đối với ngành giáo dục, Bộ trưởng phân tích, nguyên nhân đến từ việc phải thay đổi phương thức làm việc. Trước đây lên lớp, giảng dạy theo một phương thức truyền thống nhưng trong quá trình xảy ra đại dịch Covid-19 phải dạy online, phải thay đổi phương thức làm việc. Tự nhiên sẽ tạo nên áp lực với viên chức giáo dục.

Thứ hai, Bộ trưởng cho rằng, sau khi đại dịch COVID-19 được khống chế, các dịch vụ như y tế, giáo dục ngoài công lập có điều kiện thúc đẩy mạnh mẽ hơn nên đã thu hút nguồn nhân lực rất lớn từ công sang tư. Bởi có chế độ ưu đãi tốt hơn.

Bộ trưởng Nội vụ cũng cho biết, trên thế giới tình trạng này cũng rất phổ biến. Lấy ví dụ Singapore là một đất nước có nền công vụ rất tốt, nhưng tỷ lệ mà công chức, viên chức nghị việc chiếm khoảng hơn 9%. Hay các nước trong khối ASEAN, theo Bộ trưởng Trà, số lượng công chức, viên chức ở khu vực công chuyển sang khu vực tư cũng rất lớn.

Nếu giải pháp, Bộ trưởng nhấn mạnh, thời gian tới, cần xây dựng và hoàn thiện thể chế liên quan đến cán bộ, công chức, viên chức. Tính đến vấn đề đảm bảo được sự cạnh tranh, công bằng giữa khu vực công với khu vực tư nhằm giữ chân được cái đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức.

Cần xem xét lại một cách tổng thể và toàn diện về công tác tuyển dụng, sử dụng, quản lý cán bộ công chức, viên chức.

Nhìn nhận một cách rất khách quan, công tâm để có ứng xử phù hợp. Phải thay đổi toàn diện từ vấn đề quản lý, sử dụng và đặc biệt là tuyển dụng công chức, nhất là đối với hệ thống viên chức, Bộ trưởng nêu ý kiến.

Bên cạnh đó, cần phải xây dựng môi trường làm việc văn hóa, thân thiện để làm sao cán bộ, công chức, viên chức cảm thấy yên tâm làm việc trong môi trường chính trị, văn hóa, xã hội thật tốt.

Đặc biệt, Bộ trưởng nhấn mạnh, cần tập trung để nâng cao đời sống của cán bộ, công chức, viên chức. Việc điều chỉnh tăng lương cơ sở chính là một cách để giảm bớt khó khăn cho người lao động.

Tăng lương tạo động lực mới, giảm hiện trạng công chức, viên chức xin thôi việc

Với đề xuất tăng lương cơ sở, Bộ trưởng đánh giá là rất hợp lý, tạo ra được động lực mới, giảm hiện trạng công chức, viên chức xin thôi việc.

Cải cách tiền lương: Góc nhìn chuyên gia

Cào bằng thu nhập, ‘hòn đá tảng’ trong câu chuyện cải cách tiền lương

Cũng theo người đứng đầu Bộ Nội vụ, với mức điều chỉnh dự kiến khoảng 20,8% đang tiệm cận dần với cải cách chính sách tiền lương. Nếu điều kiện kinh tế - xã hội năm 2023 tốt và năm 2024 tăng trưởng kinh tế vĩ mô ổn định, bền vững, không bị tác động bởi các yếu tố khách quan như năm 2020 - 2022 thì hoàn toàn có thể triển khai được chính sách cải cách tiền lương.

Theo báo cáo Chính phủ trình Quốc hội xem xét về vấn đề tăng lương cơ sở, trong năm 2023, chưa thực hiện cải cách tiền lương theo Nghị quyết 27 của Ban chấp hành Trung ương khóa XII.

Tuy nhiên, từ ngày 1/7/2023 sẽ thực hiện tăng lương cơ sở cho cán bộ, công chức, viên chức lên mức 1,8 triệu đồng/tháng (khoảng 20,8%).

Tăng chi lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội đối tượng do ngân sách Nhà nước đảm bảo khoảng 12,5% và hỗ trợ thêm đối với đối tượng nghỉ hưu trước năm 1995 có mức hưởng thấp.

Đồng thời tăng chi trợ cấp ưu đãi người có công và tăng chi các chính sách an sinh xã hội đang gắn với lương cơ sở khoảng 20,8%.

Bên cạnh đó, từ ngày 1/1/2023 sẽ áp dụng điều chỉnh tăng phụ cấp ưu đãi nghề đối với cán bộ y tế dự phòng và y tế cơ sở theo Kết luận số 25 ngày 30/12/2021 của Bộ Chính trị.