Chủ tịch Quốc hội: 'Các chính sách phát triển HTX phải khả thi, sát thực'

Để chuẩn bị nội dung Luật Hợp tác xã (sửa đổi) báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội tại phiên họp tháng 3 và trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 5, sáng 17/2, tại Nhà Quốc hội, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ chủ trì buổi làm việc giữa các cơ quan về một số vấn đề lớn của dự án Luật Hợp tác xã (sửa đổi).

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nhận định đây là dự án Luật có tác động lớn đến các hợp tác xã nông nghiệp, công thương, xây dựng, giao thông vận tải, hợp tác xã tín dụng, các tổ hợp tác,…sâu rộng trong cả nước.

Tuy tỷ trọng đóng góp cho GDP không quá lớn, nhưng đây là thành phần kinh tế hết sức quan trọng, gắn chặt với phát triển kinh tế - xã hội nói chung, nhất là phát triển về nông nghiệp, lĩnh vực về xây dựng nông thôn mới cũng như thành phần kinh tế hợp tác với mọi miền của đất nước.

Do đó, buổi làm việc này nhằm thể hiện tinh thần chủ động, từ sớm, từ xa, không chờ đến ngày trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến chính thức mà trong quá trình làm nếu thấy cần thiết lãnh đạo Quốc hội phụ trách sẽ nghe và cho ý kiến sơ bộ để có cơ sở tiếp tục chuẩn bị, hoàn thiện các nội dung theo quy trình.

Tại buổi làm việc, báo cáo một số vấn đề lớn của dự án Luật Hợp tác xã (sửa đổi), Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh cho biết, cơ quan soạn thảo và các cơ quan hữu quan đã nghiên cứu tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật. Tuy nhiên vẫn còn một số vấn đề có ý kiến khác nhau giữa các cơ quan.

Trong đó, về tên gọi của dự án Luật, hiện có hai phương án tên gọi là Luật Các tổ chức kinh tế hợp tác và Luật Hợp tác xã. Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế cho rằng, đây là nội dung cần được quyết định sớm để có thể tiếp tục tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật do tên gọi ảnh hưởng tới nhiều nội dung, thậm chí cả kết cấu của dự thảo Luật.

Cho ý kiến vào các nội dung này, đa số các đại biểu nhất trí nên giữ nguyên tên gọi là Luật Hợp tác xã (sửa đổi) nhằm đảm bảo tập trung ưu tiên chính sách phát triển đối với hợp tác xã và bảo đảm bao quát mở rộng phạm vi điều chỉnh cùng đối tượng áp dụng, giảm chi phí tuân thủ pháp luật.

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh báo cáo một số vấn đề lớn của dự án Luật Hợp tác xã (sửa đổi). Ảnh: quochoi.vn

Nhiều ý kiến đại biểu đề nghị chưa luật hóa các nội dung liên quan đến Liên đoàn Hợp tác xã tại dự thảo Luật lần này. Việc luật hóa sẽ xem xét điều chỉnh sau khi thực hiện nghiên cứu xây dựng thí điểm một số Liên đoàn Hợp tác xã và tổng kết, đánh giá.

Về tổ chức đại diện, Liên minh Hợp tác xã, nhiều ý kiến cho rằng quy định tại dự thảo Luật về vai trò, trách nhiệm của hệ thống Liên minh Hợp tác xã còn khá mờ nhạt. Trong khi thực tế tại Việt Nam hiện đang tồn tại hệ thống này cả cấp trung ương và địa phương với chức năng, nhiệm vụ của tổ chức đại diện, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, giữ vai trò nòng cốt và thúc đẩy phát triển kinh tế tập thể.

Do đó, các đại biểu đề nghị giữ nguyên các quy định tại Luật Hợp tác xã năm 2012 đối với hệ thống Liên minh Hợp tác xã. Đồng thời nghiên cứu bổ sung quy định tăng cường hơn vai trò, quyền của Liên minh Hợp tác xã từ Trung ương đến địa phương với các cơ chế hỗ trợ của Nhà nước tạo điều kiện cho tổ chức này hoạt động.

Ngoài ra, về vấn đề kiểm toán hợp tác xã, các ý kiến đề nghị phải nghiên cứu kỹ lưỡng, thấu đáo tính khả thi của quy định này. Cân nhắc quy định thành lập kiểm toán nội bộ hay theo kinh nghiệm thế giới là mô hình kiểm toán độc lập thuộc Liên minh Hợp tác xã.

Nhiều đại biểu cho rằng việc thành lập kiểm toán nội bộ sẽ tạo thêm khó khăn, gánh nặng cho các hợp tác xã, vì riêng thành lập Ban Kiểm soát của Hợp tác xã đã rất khó khăn khi triển khai thực hiện trong thực tế.

Cho biết nhiều chính sách phát triển đối với loại hình kinh tế hợp tác hiện nay vẫn chưa thực sự đi vào cuộc sống như về tiếp cận đất đai, tín dụng, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ lấy ví dụ, nhiều hợp tác xã trụ sở vẫn đi thuê, chính sách thuế, bảo hiểm xã hội cũng chưa được đảm bảo, tỷ lệ cung ứng dịch vụ, vấn đề thành lập doanh nghiệp trong hợp tác xã cũng rất khó khăn. Do vậy, cần quy định cụ thể trong luật này nhằm đảm bảo tính sát thực, khả thi, làm cơ sở để triển khai.

Đồng tình với quan điểm trên, các ý kiến cũng nhất trí cho rằng, vấn đề quan trọng nhất là các chính sách khuyến khích phát triển hợp tác xã phải khả thi, dễ tiếp cận, dễ đi vào cuộc sống, đặc biệt là các chính sách ưu đãi về đất đai, tín dụng, về thuế, bảo hiểm xã hội.

Kết luận cuộc làm việc, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đề nghị Thường trực Ủy ban Kinh tế cùng Bộ Kế hoạch và Đầu tư, các cơ quan, tổ chức hữu quan cố gắng thống nhất một phương án trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Quốc hội; đề nghị Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang tổ chức xin ý kiến lại Chính phủ để sớm thống nhất các vấn đề lớn được nêu ra tại cuộc làm việc.