Theo báo cáo ngành thủy sản của SSI Research, trong tháng 6/2023, kim ngạch xuất khẩu thủy sản Việt Nam ước đạt 800 triệu USD, giảm 21% so với cùng kỳ năm 2022. Trong đó, kim ngạch xuất khẩu tôm đạt 341 triệu USD, giảm 18% so với cùng kỳ năm 2022 và tăng 3% so với tháng trước; cá tra đạt 156 triệu USD, lần lượt giảm 26% và 2%.
Lũy kế nửa đầu năm 2023, kim ngạch xuất khẩu tôm và cá tra lần lượt đạt 1,6 tỷ USD, giảm 31% so với cùng kỳ năm trước và 885 triệu USD, giảm 38%.
Theo SSI Research, đến hiện tại vẫn chưa nhận thấy dấu hiệu phục hồi nhu cầu hàng thủy sản từ các thị trường lớn như Mỹ, Châu Âu và Trung Quốc do tình trạng lạm phát kéo dài và xử lý hàng tồn kho chậm.
Trong 6 tháng đầu năm 2023, giá bán trung bình của tôm và cá tra sang Mỹ ước đạt lần lượt là 10,6 USD/kg, giảm 12% so với cùng kỳ năm trước và 3,5 USD/kg, giảm 26%. Theo Agromonitor, sản lượng tiêu thụ cá tra sang Mỹ và Trung Quốc lần lượt giảm 50% và 31% so với cùng kỳ năm 2022.
 |
Ảnh: SSI Research |
Về nguyên liệu đầu vào, theo báo cáo, sự sụt giảm giá tôm và cá nguyên liệu lần lượt là -9% và - 4% so với cùng kỳ năm 2022.
Trong khi đó, giá thức ăn thủy sản vẫn ở mức cao. Giá thức ăn thủy sản bình quân đạt đỉnh vào tháng 5/2023 với 14.900 đồng/kg. Các doanh nghiệp thức ăn chỉ bắt đầu giảm giá từ tháng 6/2023 (khoảng 300 đồng/kg). Như vậy, giá thức ăn thủy sản vẫn cao hơn 8% so với cùng kỳ năm trước trong 6 tháng đầu năm 2023.
Do giá thức ăn chăn nuôi chiếm 60% giá vốn hàng bán, cùng với giá bán bình quân của ngành thủy sản giảm trong nửa đầu năm 2023, hầu hết các doanh nghiệp sản xuất đều có tỷ suất lợi nhuận thu hẹp.
Tuy nhiên, báo cáo cũng cho rằng, dù lợi nhuận vẫn có thể đã chạm đáy trong nửa đầu năm 2023 (lợi nhuận giảm sâu so với cùng kỳ năm trước) nhưng khó có thể lặp lại trong quý tới, đặc biệt khi quý 2/2022 ghi nhận mức nền lợi nhuận cao nhất.
 |
| Ảnh: SSI Research |
Doanh nghiệp thủy sản có thể cải thiện lợi nhuận vào nửa cuối năm 2023?
Trong nửa cuối năm 2022, sản lượng xuất khẩu cá tra sang Mỹ và Trung Quốc giảm lần lượt 31% và 22% so với cùng kỳ năm trước. Giá bán bình quân sang Mỹ và Trung Quốc cũng giảm lần lượt 9% và 3% so với nửa đầu năm 2022. Trong khi sản lượng tiêu thụ cá tra giảm đáng kể từ quý 3/2022 thì giá bán bình quân chỉ bắt đầu giảm kể từ quý 4/2022 (giá bán bình quân đạt đỉnh trong tháng 7/2022).
Mặc dù triển vọng các đơn đặt hàng sang Mỹ và Trung Quốc vẫn chưa chắc chắn do nền kinh tế phục hồi chậm và mức tồn kho tăng cao, các chuyên gia SSI vẫn cho rằng các doanh nghiệp xuất khẩu cá tra sẽ bắt đầu ghi nhận lợi nhuận cải thiện trong nửa cuối năm 2023. Mức cải thiện chủ yếu nhờ chi phí giảm, bao gồm giá đầu vào giảm (tôm, cá nguyên liệu và thức ăn thủy sản) và chi phí vận chuyển giảm.
Theo báo cáo, các doanh nghiệp xuất khẩu hàng đầu vào thị trường Mỹ như CTCP Vĩnh Hoàn (VHC) có thể sẽ ghi nhận mức lợi nhuận giảm nhẹ hoặc đi ngang so với cùng kỳ năm trước trong quý 3/2023 (do giá bán trung bình đạt đỉnh trong quý 3/2022) và tăng trưởng lợi nhuận dương từ quý 4/2023.
Trong khi đó, CTCP Nam Việt (ANV) lại được hưởng lợi khi được miễn thuế chống bán phá giá cá tra của Mỹ trong năm 2023.
 |
Ảnh: SSI Research |
Đối với CTCP Vĩnh Hoàn (HoSE: VHC), theo ban lãnh đạo doanh nghiệp, đơn đặt hàng trong quý 3/2023 của VHC đang dần cải thiện so với quý 2/2023 xét về sản lượng tiêu thụ. Do vậy, các chuyên gia của SSI kỳ vọng doanh thu thuần và lợi nhuận ròng của doanh nghiệp sẽ lần lượt đạt 11.000 tỷ đồng, giảm 17% so với cùng kỳ năm trước và đạt 1.300 tỷ đồng, giảm 34% trong năm 2023.
Trong năm 2024, doanh thu thuần và lợi nhuận ròng của doanh nghiệp có thể đạt lần lượt đạt 12.400 tỷ đồng, tăng 12,4% so với cùng kỳ năm trước và 1.500 tỷ đồng, tăng 14%.
Đối với CTCP Nam Việt (Navico, HoSe: ANV), doanh thu thuần và lợi nhuận ròng năm 2023 ước đạt lần lượt là 4.900 tỷ đồng, tăng 1% so với cùng kỳ năm trước và 465 tỷ đồng, giảm 31%.
Trong năm 2024, ước tính doanh thu thuần và lợi nhuận ròng của ANV đạt lần lượt đạt 5.300 tỷ đồng, tăng 8% so với cùng kỳ năm trước và 611 tỷ đồng, tăng 32%. Mức tăng này được đặt trong giả thuyết xuất khẩu thủy sản sẽ bắt đầu phục hồi vào cuối quý 4/2023 hoặc đầu năm 2024.
Đối với CPCP Thực phẩm Sao Ta (HoSE: FMC) - doanh nghiệp với sản phẩm chủ lực là tôm, ước tính doanh thu thuần đạt 2.100 tỷ đồng, giảm 25% so với cùng kỳ năm trước trong 6 tháng đầu năm 2023. Trong tháng 6/2023, kim ngạch xuất khẩu tôm của FMC tăng mạnh với doanh thu đạt 442 tỷ đồng, tăng 71% so với tháng trước, trị giá xuất khẩu trong tháng cũng gần đạt tới mức đỉnh xuất khẩu trong năm 2022.
Chính vì vậy, các chuyên gia SSI kỳ vọng doanh thu của FMC sẽ chạm đáy trong quý 2/2023 về giá trị tuyệt đối và sẽ phục hồi từ nửa cuối năm 2023.
Ngoài ra, kim ngạch Việt Nam xuất khẩu tôm sang thị trường Mỹ đang có dấu hiệu cải thiện và đạt 68 triệu USD (tăng 24% so với tháng trước) trong tháng 5/2023, đây là tháng thứ 4 liên tiếp ngành xuất khẩu tôm của Việt Nam ghi nhận tăng trưởng theo tháng. Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP), giá tôm có xu hướng chạm đáy và ngành xuất khẩu tôm sang Mỹ có thể phục hồi sau nửa cuối năm 2023 khi mùa cao điểm xuất khẩu là vào cuối quý 3/2023.
Cả năm 2023, SSI Research ước tính doanh thu thuần và lợi nhuận sau thuế của cổ đông công ty mẹ FMC lần lượt đạt 5.700 tỷ đồng, tăng 0,2% so với cùng kỳ năm trước và 330 tỷ đồng, tăng 7%.
Sang năm 2024, ước tính doanh thu thuần và lợi nhuận ròng của cổ đông công ty mẹ FMC lần lượt đạt 6.200 tỷ đồng, tăng 8,2% so với cùng kỳ năm trước và 368 tỷ đồng, tăng 11,2%.
