Giá gạo 5% tấm của Việt Nam xuất khẩu ước đạt 500 USD/tấn. Ảnh minh họa: Phương Thảo.

Theo thống kê của Viện Chính sách và Chiến lược phát triển nông nghiệp nông thôn (Bộ NN&PTNT), các nhà xuất khẩu gạo hàng đầu trong khu vực đang chứng kiến giá gạo tăng trong tuần này lên mức cao nhất trong hơn hai năm, do lo ngại về nguồn cung và nhu cầu tiếp tục cao.

Cụ thể, giá gạo 5% tấm của Việt Nam duy trì mức 500 USD/tấn, tăng 2 USD/tấn so với tuần trước. Đây vẫn là mức tăng cao nhất của giá gạo xuất khẩu Việt Nam được duy trì từ tháng 4/2023, do nguồn cung khan hiếm, cùng với việc nhiều thị trường lo ngại về khả năng sản lượng bị ảnh hưởng bởi hiện tượng thời tiết El Nino.

Đặc biệt, giá gạo xuất khẩu bình quân sang Trung Quốc đạt 589 USD/tấn, tăng hơn 18% so với cùng kỳ năm trước. Các nhà xuất khẩu đang tích cực thu mua lúa để đáp ứng các hợp đồng xuất khẩu, đẩy giá trong nước tăng trong bối cảnh nguồn cung hạn chế.

Cùng trong khu vực, giá gạo 5% tấm của Thái Lan đạt 505 USD/tấn, tăng 13 USD/tấn so với tuần trước. Nguồn cung gạo từ vụ thu hoạch mới chưa được đưa vào thị trường, do đó, các nhà xuất khẩu gặp khó khăn trong việc tìm đủ nguồn cung gạo.

Giá gạo 5% tấm của Ấn Độ đạt mức trung bình 401 USD/tấn, tăng 7 USD/tấn so với tuần trước. Giá lúa tăng nên giá gạo xuất khẩu cũng tăng theo.

Trong bối cảnh giá gạo xuất khẩu tăng, các quốc gia đã có những điều chỉnh sản lượng xuất khẩu.

Ngày 23/6, Bộ Thương mại Thái Lan cho biết, kim ngạch xuất khẩu gạo của Thái Lan 5 tháng đầu năm 2023 đã đạt 3,47 triệu tấn, tăng 26,6% so với cùng kỳ năm ngoái.

Thái Lan xuất khẩu gạo tăng mạnh do nhu cầu thế giới tăng cao trong bối cảnh các quốc gia tăng cường kho dự trữ để ứng phó với ảnh hưởng của hiện tượng El Nino. Các thị trường nhập khẩu gạo chủ yếu của Thái Lan tiếp tục là Iraq, Nam Phi, Trung Quốc, Mỹ, Philippines, Indonesia, Nhật Bản, Australia.

Lào đang lên kế hoạch xuất khẩu gạo sang Hoa Kỳ trong năm 2024, sau khi thành công xuất khẩu gạo sang EU. Lô gạo xuất khẩu này được đảm nhiệm bởi Công ty Thương mại Xuất nhập khẩu Champahom. Đầu tháng 6/2023, công ty này cũng đã xuất khẩu 23 tấn gạo tẻ và 2 tấn gạo nếp sang Pháp, đây là lần xuất khẩu thứ 2 của Lào sang các quốc gia châu Âu.

Trong xu thế chung, Ấn Độ quyết định cho phép xuất khẩu gạo tấm tới một vài quốc gia có yêu cầu là Indonesia, Senegal và Gambia trong niên vụ 2023 - 2024 bắt đầu từ 1/4.

Nhiều địa phương thắng vụ

Theo ghi nhận của Viện Chính sách và Chiến lược phát triển nông nghiệp nông thôn, trong vụ lúa Hè - Thu năm nay, ngành nông nghiệp tỉnh Hậu Giang đã xuống giống được hơn 75.207 ha, vượt hơn 700 ha so với kế hoạch.

Giá lúa một số địa phương trong tuần từ 19/6-23/6. Nguồn: Viện Chính sách và Chiến lược phát triển nông nghiệp nông thôn.

Nông dân các địa phương trong tỉnh Hưng Yên cũng đã hoàn thành thu hoạch lúa Xuân, đang tập trung sản xuất vụ Mùa. Theo đánh giá sơ bộ của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh, năng suất lúa vụ Xuân đạt khoảng 68 tạ/ha, cao hơn 0,42 tạ/ha so với vụ Xuân năm 2022.

Trong vụ Mùa năm nay, Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Nam Sách, tỉnh Hải Dương phối hợp với Viện Nghiên cứu và phát triển cây trồng (Học viện Nông nghiệp Việt Nam) xây dựng 2 vùng lúa theo hướng VietGAP ở 2 xã Quốc Tuấn và Hợp Tiến, với tổng diện tích 45 ha.

Tại Đồng Tháp, vụ lúa Đông - Xuân 2022 - 2023 kết thúc với diện tích gieo trồng đạt 190.174 ha, tăng 0,5% so với cùng kỳ. Năng suất bình quân đạt 73,1 tạ/ha, sản lượng hơn 1,39 triệu tấn.

Cơ cấu giống có xu hướng dịch chuyển từ giống có chất lượng thấp sang trồng các loại giống có chất lượng cao, như Đài Thơm 8, OM 18, OM 5451, OM 4900, Nàng hoa chín, nếp Long An IR 46-25.

Theo các doanh nghiệp, 6 tháng đầu năm xuất khẩu gạo liên tục được hưởng lợi nhờ nhu cầu dự trữ lương thực của các quốc gia tăng lên. Trong 6 tháng còn lại của năm 2023, những thị trường khó tính như châu Âu, Hàn Quốc, Australia và một số thị trường mới mở ở khu vực Trung Đông sẽ là cơ hội cho doanh nghiệp gạo Việt gia tăng xuất khẩu.

Năm 2023, Bộ Công thương dự báo xuất khẩu gạo Việt Nam đạt khoảng 7 triệu tấn, trị giá gần 4 tỷ USD.

Theo số liệu thống kê của Tổng cục Hải quan, trong 5 tháng đầu năm, xuất khẩu gạo của Việt Nam đã đạt 3,62 triệu tấn. Như vậy, xuất khẩu gạo đạt hơn 1,85 triệu tấn gạo, với trị giá 981 triệu USD, tăng hơn 23% về lượng và tăng 34% về kim ngạch so với cùng kỳ năm trước.