Ngành logistics Việt thiếu những doanh nghiệp đầu đàn đủ năng lực

logistics Việt nAM
16:53 - 19/10/2022
Hướng đi nào cho doanh nghiệp logistics Việt trong công cuộc chuyển đổi số.
Hướng đi nào cho doanh nghiệp logistics Việt trong công cuộc chuyển đổi số.
0:00 / 0:00
0:00

Ngành logistics Việt Nam đang đứng trước những yêu cầu đổi mới căn bản, cần có giải pháp và tầm nhìn tổng thể định hình hướng đi mới, cần xây dựng những doanh nghiệp “đầu đàn” đủ năng lực để hỗ trợ, liên kết thúc đẩy, phát triển thị trường.

Chuyển đổi số là mục tiêu trọng yếu

Phát biểu khai mạc Diễn đàn Logistics Việt Nam - Chuyển mình phát triển ngày 19/10, ông Hoàng Quang Phòng, Phó chủ tịch Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) cho hay, nằm trong khu vực kinh tế phát triển năng động, nơi giao lưu của nhiều luồng hàng hoá trên thế giới, Việt Nam được đánh giá có nhiều tiềm năng để phát triển dịch vụ logistics.

Trong bối cảnh rất nhiều biến động về kinh tế, chính trị, xã hội, quốc phòng và an ninh trên thế giới, logistics đang thể hiện vai trò quan trọng trong việc liên kết chặt chẽ các bên liên quan, duy trì và chống đứt gãy chuỗi cung ứng.

Bất chấp sự ảnh hưởng từ Covid-19, Việt Nam được kỳ vọng sẽ trở thành một trong những nền kinh tế phát triển nhanh nhất ở Đông Nam Á.

Tuy nhiên, theo ông Hoàng Quang Phòng, trong giai đoạn hiện tại, ngành logistics cũng đã gặp một số khó khăn nhất định, chuỗi cung ứng đứt gãy, sự liên kết và đa phần các doanh nghiệp trong ngành thuộc quy mô nhỏ và vừa năng lực tận dụng các cơ hội cũng có những hạn chế nhất định.

Do đó, cần có sự liên kết chuỗi chặt chẽ hơn, có sự đồng tâm vạch ra định hướng cho sự phát triển của ngành.

Thêm vào đó, cơ sở hạ tầng logistics chưa đồng bộ, còn phân tán, thiếu tính kết nối giữa các khâu từ vận chuyển hàng hóa, nguyên vật liệu tới lưu trữ kho bãi và quản trị chuỗi cung ứng.

Quy mô và phạm vi dịch vụ các trung tâm logistics của hạn chế, chủ yếu phục vụ nhu cầu của doanh nghiệp hoặc trong phạm vi mang tính địa phương, chưa phát triển đến quy mô phục vụ một ngành hoặc một vùng kinh tế.

“Ngành logistics Việt Nam đang đứng trước yêu cầu đổi mới, cần có giải pháp và tầm nhìn tổng thể, định hình hướng đi mới để bắt kịp với xu hướng thế giới, tạo bước đột phá cho phục hồi kinh tế - xã hội trong những năm tới đây” Phó Chủ tịch VCCI Hoàng Quang Phòng

Quyết định số 749/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt “Chương trình Chuyển đổi số quốc gia đến năm 2025, định hướng đến năm 2030” đã đặt mục tiêu kép là vừa phát triển Chính phủ số, kinh tế số, xã hội số, vừa hình thành các doanh nghiệp công nghệ số Việt Nam có năng lực đi ra toàn cầu.

Theo đó, giao nhiệm vụ cho VCCI và các hội, hiệp hội xây dựng, lồng ghép tiêu chí đánh giá về chuyển đổi số vào bộ chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI). Xây dựng các chương trình đào tạo hỗ trợ chuyển đổi số và phân tích kinh doanh cho các doanh nghiệp nhỏ và vừa.

Theo Phó Chủ tịch VCCI, Liên đoàn đã thành lập Nhóm công tác về logistics, đồng thời, kiến nghị thành lập Tổ công tác liên Bộ Giao thông Vận tải và Bộ Công thương để rà soát tháo gỡ khó khăn, hỗ trợ ngành logistics khi đề xuất các chính sách, giải pháp phục vụ xây dựng đề án thúc đẩy tăng trưởng kinh tế Việt Nam trong tình hình chi phí logistics “leo thang” và thiếu hụt về số lượng container nghiêm trọng năm 2021.

Doanh nghiệp vẫn gặp khó trong chuyển đổi số

Đứng trước những mục tiêu và yêu cầu trong chuyển đổi số, doanh nghiệp logistics Việt Nam vẫn đang gặp nhiều khó khăn, vướng mắc trong quá trình hiện đại hóa và vận hành.

Chia sẻ về vấn đề này, bà Lê Thị Ngọc Diệp, Giám đốc Thương Mại Công ty SLP Việt Nam nêu yêu cầu cần phải xem xét vấn đề ở nhiều khía cạnh khác nhau. Về cơ sở hạ tầng, Việt Nam đang trong giai đoạn đồng bộ và hoàn thiện các hệ thống giao thông; quy hoạch về các cảng biển, kho bãi chưa được quy chuẩn, còn nhiều phân tán. Có thể thấy hệ thống kho bãi được quy hoạch chủ yếu ở Miền Nam, còn miền Bắc chỉ có 30% được quy hoạch.

“Đây chính là những vướng mắc hạn chế trong việc vận chuyển hàng hóa trên cả nước và ảnh hưởng đến toàn bộ việc quản trị chuỗi cung ứng”, bà Lê Thị Ngọc Diệp nhấn mạnh.

Bên cạnh đó, bà cũng cho rằng việc chưa có sự kết nối, tích hợp của các hệ thống cung cấp dịch vụ logistics hiện nay tại Việt Nam cũng là một vướng mắc lớn của ngành.

“Chúng ta có thể thấy thị trường logistics Việt Nam với sự tham gia của hơn 5.000 doanh nghiệp nhưng phần lớn là các doanh nghiệp hoạt động ở quy mô nhỏ lẻ và có rất nhiều doanh nghiệp chưa cung ứng được sâu vào chuỗi cung ứng. Chưa kể, nhiều doanh nghiệp chỉ mới có thể tham gia vào chuỗi cung ứng với vai trò là nhà thầu phụ cho các doanh nghiệp logistics chuyên nghiệp. Đây là một trong những vướng mắc trong ngành logistics Việt Nam hiện nay” Giám đốc Thương Mại Công ty SLP Việt Nam Lê Thị Ngọc Diệp

Xây dựng hệ sinh thái logistics trên nền tảng công nghệ số

Định hướng cho ngành logistics phát triển trong thời gian tới, ông Phan Văn Chinh, Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) cũng đánh giá ngành logistics hiện vẫn chủ yếu là các doanh nghiệp nhỏ và vừa hoạt động.

Do đó, trong chiến lược phát triển của ngành, cần có sự hỗ trợ, liên kết giữa các doanh nghiệp để cùng thúc đẩy, phát triển thị trường, cùng với đó, cần xây dựng những doanh nghiệp “đầu đàn” đủ năng lực, có quy mô để tư vấn, dẫn dắt các doanh nghiệp trong ngành theo mô hình cộng sinh, cùng tăng trưởng và phát triển.

Các đại biểu tham gia thảo luận tại diễn đàn. Nguồn: VCCI.

Các đại biểu tham gia thảo luận tại diễn đàn. Nguồn: VCCI.

Bàn thêm về vấn đề này, ông Lê Quang Trung, Phó Tổng giám đốc Tổng Công ty Hàng hải Việt Nam (VIMC) nhận định, để thúc đẩy mạnh mẽ hơn nữa quá trình chuyển đổi số, các bên cần xem xét xây dựng một liên minh công nghệ để tăng cường sự trao đổi chia sẻ và hỗ trợ cho các tập đoàn, doanh nghiệp có quy mô lớn.

Để làm được như vậy, các doanh nghiệp có thế mạnh về công nghệ như Viettel, FPT... có thể tham gia mạnh mẽ hơn nữa vào quá trình chuyển đổi số của các doanh nghiệp logistics. Bên cạnh đó, ông Lê Quang Trung cho biết, việc xây dựng logistics hub, phát triển các quy trình dùng chung trên nền tảng công nghệ cũng là bước đi cần thiết.

Ngoài ra, Phó Tổng giám đốc VIMC còn đề nghị xây dựng ban chuyên gia tư vấn và kết nối về chuyển đổi số, từ đó cùng trao đổi và đưa ra hướng đi phù hợp cho cộng đồng doanh nghiệp, tạo điều kiện đầu tư trong IT, kiến tạo các nền tảng ứng dụng thích hợp cho khách hàng và người sử dụng.

Phó chủ tịch Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) Võ Tân Thành. Nguồn: VCCI.

Phó chủ tịch Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) Võ Tân Thành. Nguồn: VCCI.

Cần có chương trình hành động quốc gia

Phó chủ tịch VCCI Võ Tân Thành cho rằng, để tháo gỡ nút thắt và tìm kiếm cơ hội mới trong kinh doanh logistics, cần có chương trình hành động quốc gia về logistics và cần có nguồn vốn phát triển công nghệ. Các địa phương cần chủ động đưa ra mức ngân sách hay quỹ hỗ trợ của địa phương, nhất là hoạt động khởi nghiệp - đổi mới sáng tạo. Cần có giải pháp phát triển thị trường chung - chống đứt gãy chuỗi cung ứng.

Bên cạnh đó, cần đầu tư xây dựng đồng bộ cơ sở hạ tầng giao thông liên kết đến các khu vực tiềm năng phát triển hạ tầng Khu công nghiệp và logistics, đặc biệt tại 2 đầu tàu kinh tế của cả nước là Hà Nội và TP HCM. Xây dựng được các trung tâm logistics lớn, các doanh nghiệp logistics lớn đủ tiềm lực để khép kín hệ sinh thái logistics.

Hiện đại hóa dịch vụ logistics với việc tích hợp mô hình nhà kho thông minh; phát triển cảng thông minh để giải quyết tốt bài toán luân chuyển và kế hoạch vận hành cho nhiều bên bao gồm nhà sản xuất, xuất nhập khẩu, hãng tàu, các bên liên quan khác. Phát triển mạng cung ứng số để giải quyết bài toán của tất cả các bên và có khả năng thích ứng vượt trội, thậm chí đứng vào top đầu trên thế giới.

Cuối cùng là công tác đào tạo nhân lực, theo ông Thành, cần tập trung đào tạo nhân lực chất lượng cao để hỗ trợ hiệu quả cho quá trình chuyển đổi mô hình kinh doanh. Đề xuất chọn một nhóm tinh hoa từ các doanh nghiệp, trường, viện để đào tạo, trang bị cho họ những kiến thức, công cụ mới để có thể tư vấn, thiết kế, cung cấp giải pháp cho nhiều doanh nghiệp, quy mô lớn.

Tin liên quan

Đọc tiếp

TikTok tiếp tục gặp rắc rối tại Mỹ

TikTok tiếp tục gặp rắc rối tại Mỹ

Ủy ban Truyền thông liên bang Mỹ (FTC) đang tiến hành điều tra TikTok về các hoạt động dữ liệu và bảo mật. Động thái này diễn ra trong bối cảnh TikTok đang phải đối mặt với lệnh cấm tại Mỹ nếu ByteDance không thoái vốn quyền sở hữu ứng dụng này.