Cảng Chân Mây - Thừa Thiên Huế. Nguồn: Chân Mây Port.

Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà đã ký Quyết định 979 ngày 22/8/2023 phê duyệt quy hoạch phát triển hệ thống cảng cạn thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050.

Mục tiêu tổng quát của quy hoạch là từng bước hình thành và phát triển hệ thống cảng cạn trên phạm vi cả nước nhằm đáp ứng nhu cầu vận chuyển hàng hóa xuất, nhập khẩu, tăng năng lực thông qua hàng hóa của các cảng biển; Tổ chức vận tải container một cách hợp lý nhằm giảm chi phí vận chuyển và thời gian lưu hàng tại cảng biển, đảm bảo an toàn hàng hóa.

Bên cạnh đó, góp phần giảm ùn tắc giao thông và bảo vệ môi trường, đặc biệt ở các đô thị lớn và khu vực có cảng biển lớn. Phát triển hệ thống cảng cạn trở thành các đầu mối tổ chức vận tải, trung chuyển, phân phối hàng hóa, kết hợp với cung cấp các dịch vụ logistics.

Về mục tiêu cụ thể của quy hoạch, đến năm 2030, phát triển hệ thống cảng cạn có khả năng thông qua khoảng từ 25% đến 35% nhu cầu hàng hóa vận tải container xuất nhập khẩu theo các hành lang vận tải. Hình thành các cảng cạn, cụm cảng cạn với tổng công suất khoảng từ 11,9 triệu TEU/năm đến 17,1 triệu TEU/năm.

Trong đó, khu vực phía Bắc gồm các cảng cạn, cụm cảng cạn với công suất khoảng từ 4,29 triệu TEU/năm đến 6,2 triệu Teu/năm; Khu vực miền Trung - Tây Nguyên có các cảng cạn, cụm cảng cạn với công suất khoảng từ 0,9 triệu TEU/năm đến 1,4 triệu TEU/năm; Khu vực phía Nam có các cảng cạn, cụm cảng cạn với công suất khoảng từ 6,8 triệu TEU/năm đến 9,5 triệu Teu/năm.

Định hướng đến năm 2050, phát triển hệ thống cảng cạn trở thành các đầu mối tổ chức vận tải, trung chuyển, phân phối hàng hóa, kết hợp với cung cấp các dịch vụ logistics, có khả năng thông qua khoảng 30% - 35% nhu cầu hàng hóa vận tải container xuất nhập khẩu theo các hành lang vận tải, đồng thời đáp ứng nhu cầu dịch vụ logistics tại các địa phương.

Nhu cầu vốn đầu tư hệ thống cảng cạn đến năm 2030 ước tính cần khoảng từ 27.400 - 42.380 tỷ đồng. Đặc biệt, ưu tiên tập trung đầu tư một số cảng cạn trên các hành lang vận tải kết nối với các cửa khẩu cảng biển lớn ở khu vực phía Bắc như cảng biển Hải Phòng và khu vực phía Nam như cảng biển TP HCM, Bà Rịa - Vũng Tàu.

Ngoài ra, quy hoạch cũng đưa ra một số giải pháp về cơ chế, chính sách; Giải pháp về huy động vốn đầu tư; giải pháp về hợp tác quốc tế, khoa học - công nghệ và môi trường; Giải pháp về phát triển nguồn nhân lực; giải pháp về tổ chức thực hiện quy hoạch.

Trong một diễn biến liên quan, UBND tỉnh Thừa Thiên Huế cho biết, theo Quyết định 979/QĐ-TTg nêu trên, Huế được quy hoạch vào nhóm Khu vực kinh tế Đà Nẵng, Huế, Quảng Nam (thuộc Khu vực miền Trung - Tây Nguyên).

Cụ thể, phạm vi quy hoạch gồm các tỉnh và thành phố: Huế, Đà Nẵng, Quảng Nam. Năng lực thông qua cảng cạn trên hành lang này đến năm 2030 khoảng từ 210.000 - 350.000 TEU/năm. Tổng diện tích quy hoạch cảng cạn đến 2030 khoảng từ 21 - 35 ha.

Trong đó, Cụm cảng cạn Chân Mây (bao gồm Cảng cạn Chân Mây, Cảng cạn Phú Lộc thuộc huyện Phú Lộc - tỉnh Thừa Thiên Huế) theo quyết định phê duyệt có diện tích quy hoạch 15 - 20 ha (quy mô 150 ha giai đoạn 2050) với năng lực thông qua là 150.000 - 200.000 trong giai đoạn 2030.

Cụm cảng cạn Chân Mây được kết nối với cảng biển Đà Nẵng, Hòn La. Ngoài ra, cảng biển Chân Mây còn được kết nối với Cảng cạn Mỹ Thủy; Cảng cạn Lao Bảo (hành lang vận tải Quốc lộ 9).

Cảng Chân Mây ra đời từ năm 2003 với vai trò là động lực thúc đẩy sự phát triển của Khu kinh tế Chân Mây - Lăng Cô nói riêng và tỉnh Thừa Thiên Huế nói chung. Đến nay, Cảng Chân Mây đã đi vào hoạt động được 20 năm .

Từ cơ sở vật chất ban đầu chỉ có một bến với chiều dài 300m, đón được tàu 30.000DWT giảm tải, đến nay, tại Khu bến Chân Mây đã có 3 bến với tổng chiều dài 910m đón được cỡ tàu đối với tàu hàng rời 50.000DWT, tàu container có trọng tải 35.000DWT và tàu khách đến 362m, tổng dung tích 225.282 GRT.

Thị trường hàng hóa chủ yếu phục vụ các khu công nghiệp Thừa Thiên Huế, Quảng Trị và các khu vực Trung và hạ Lào.

Cảng là nơi kết nối gần nhất và thuận lợi trên tuyến hành lang kinh tế Đông - Tây qua các cửa khẩu Lao Bảo và La Lay. Vị trí cảng lại nằm cách biệt với khu dân cư nên việc vận chuyển hàng hóa từ các khu kinh tế, khu công nghiệp đi qua Quốc lộ 1A vào cảng khá thuận lợi.