Kỳ họp thứ 4, Quốc hội khóa XV lần này ngoài việc cho ý kiến 14 dự án Luật - trong đó có những dự án luật rất quan trọng, có tác động tới đại bộ phận người dân như Luật Đất đai (sửa đổi), Luật Khám chữa bệnh (sửa đổi) và Luật Đấu thầu, Quốc hội cũng xem xét đề xuất của Chính phủ về chủ trương tăng lương cơ sở. Đây là nội dung quan trọng được cử tri đặc biệt quan tâm và gửi nhiều kỳ vọng.

Ngay trong ngày đầu tiên của Kỳ họp, cải cách tiền lương đã làm nóng Nghị trường khi hầu hết các báo cáo, ý kiến phát biểu đều đề cập đến vấn đề này.

Dự kiến tăng lương cơ sở từ 1/7/2023

Sáng 20/10, Thủ tướng Phạm Minh Chính báo cáo với Quốc hội kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2022; dự kiến kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2023. Ông cho biết, tiền lương, thu nhập của cán bộ, công chức, viên chức và người lao động còn thấp khiến một bộ phận nghỉ việc, chuyển việc, nhất là trong lĩnh vực y tế, giáo dục.

Thủ tướng thông tin, Chính phủ sẽ hoàn thiện và triển khai chính sách về lao động, tiền lương, trong đó có điều chỉnh mức lương cơ sở từ 1/7/2023.

Thủ tướng Phạm Minh Chính báo cáo với Quốc hội.

Dự toán chi ngân sách năm sau dành 12.500 tỷ đồng cho cải cách tiền lương, trợ cấp

Ngay trong phiên thảo luận chiều 20/10, Bộ trưởng Tài chính Hồ Đức Phớc thừa uỷ quyền Chính phủ, báo cáo Quốc hội thực hiện ngân sách năm 2022, dự toán 2023.

Với các nội dung chủ yếu trình Quốc hội, theo Bộ trưởng Hồ Đức Phớc, trong năm 2023, chưa thực hiện cải cách tiền lương theo Nghị quyết 27 của Ban chấp hành Trung ương khóa XII. Tuy nhiên, từ ngày 1/7/2023 sẽ thực hiện tăng lương cơ sở cho cán bộ, công chức, viên chức lên mức 1,8 triệu đồng/tháng (khoảng 20,8%).

Tăng chi lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội đối tượng do ngân sách Nhà nước đảm bảo khoảng 12,5% và hỗ trợ thêm đối với đối tượng nghỉ hưu trước năm 1995 có mức hưởng thấp.

Đồng thời tăng chi trợ cấp ưu đãi người có công và tăng chi các chính sách an sinh xã hội đang gắn với lương cơ sở khoảng 20,8%.

Bên cạnh đó, từ ngày 1/1/2023 sẽ áp dụng điều chỉnh tăng phụ cấp ưu đãi nghề đối với cán bộ y tế dự phòng và y tế cơ sở theo Kết luận số 25 ngày 30/12/2021 của Bộ Chính trị.

Bộ trưởng Tài chính Hồ Đức Phớc thừa uỷ quyền Chính phủ, báo cáo Quốc hội thực hiện ngân sách năm 2022, dự toán 2023.

Năm 2023, Chính phủ đưa ra dự toán thu ngân sách hơn 1,6 triệu tỷ đồng. Trong đó, 82% là thu thuế nội địa (khoảng 1,3 triệu tỷ đồng); thu dầu thô 42.000 tỷ đồng; thu cân đối xuất nhập khẩu 239.000 tỷ và thu viện trợ 5.500 tỷ đồng.

Ngân sách dự toán chi hơn 2 triệu tỷ đồng, tăng 291.600 tỷ đồng so với dự toán 2022. Trong đó, chi cho đầu tư phát triển 726.700 tỷ đồng, trả nợ lãi, viện trợ và dự trữ quốc gia 106.800 tỷ đồng. Chi thường xuyên năm 2023 dự toán là 1,1 triệu tỷ đồng; chi bổ sung dự trữ tài chính, dự phòng ngân sách là 58.000 tỷ đồng.

Đáng chú ý, ông Phớc thông tin, năm tới Chính phủ sẽ dành nguồn chi cho tăng lương cơ sở cán bộ, công chức, viên chức; tăng lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội và hỗ trợ thêm với người nghỉ hưu trước năm 1995, cũng như trợ cấp ưu đãi người có công và một số chế độ an sinh xã hội gắn với tiền lương cơ sở.

Chính phủ cũng dành nguồn để điều chỉnh phụ cấp ưu đãi nghề với cán bộ y tế dự phòng và y tế cơ sở...

Theo đó, dự toán chi cải cách tiền lương, lương hưu và điều chỉnh một số chế độ trợ cấp, phụ cấp, các chính sách an sinh xã hội gắn với lương cơ sở là 12.500 tỷ đồng.

Nguồn này được bố trí cùng với sử dụng nguồn cải cách tiền lương tích lũy của ngân sách Trung ương và địa phương. Với kinh phí tăng thêm để điều chỉnh lương cơ sở năm 2023, dự kiến chỉ sử dụng một phần từ nguồn tích lũy và từ nguồn cân đối của ngân sách Trung ương và một phần cân đối từ ngân sách Trung ương. Nguồn tích luỹ còn lại sẽ được dành để cải cách tiền lương sau này.

Giữ nguyên mức lương với các cơ quan, đơn vị đang thực hiện các cơ chế tài chính, thu nhập đặc thù

Riêng các cơ quan, đơn vị đang thực hiện các cơ chế tài chính, thu nhập đặc thù, Chính phủ đề nghị vẫn thực hiện các cơ chế đã được cấp có thẩm quyết định, cho tới khi thực hiện cải cách chính sách tiền lương theo Nghị quyết số 27 của BCH Trung ương Đảng.

Tức là, năm 2023 giữ nguyên mức lương hiện hưởng như năm 2022 với các cơ quan, đơn vị đang thực hiện các cơ chế tài chính, thu nhập đặc thù (tính theo mức lương cơ sở 1,49 triệu đồng một tháng).

Nêu ý kiến của cơ quan thẩm tra, Chủ nhiệm Uỷ ban Tài chính ngân sách của Quốc hội Nguyễn Phú Cường nhất trí lùi thời gian cải cách tiền lương với cán bộ, công chức, viên chức, lực lượng vũ trang như Nghị quyết 27/2018. Việc này, theo ông Cường, nhằm chuẩn bị kỹ lưỡng, giảm áp lực tăng chi ngân sách và tập trung nguồn lực cho hỗ trợ phục hồi kinh tế xã hội.

Ông Cường phản ánh, đa số ý kiến của cơ quan thẩm tra nhất trí tăng lương cơ sở lên 1,8 triệu đồng một tháng và tăng khoản hỗ trợ một số đối tượng chính sách như Chính phủ trình.

Theo ông Cường, nếu tiếp tục giữ mức lương cơ sở như hiện nay (1,49 triệu đồng một tháng) sẽ ảnh hưởng tới đời sống một bộ phận người lao động trong khu vực Nhà nước.

Một số đối tượng người nghỉ hưu trước năm 1995, người có công, phụ cấp nghề với cán bộ y tế, y tế dự phòng hiện thấp, nên điều chỉnh tăng lương cho các đối tượng này là phù hợp.

Chủ nhiệm Uỷ ban Tài chính ngân sách Quốc hội Nguyễn Phú Cường.

Cơ quan thẩm tra cũng nhất trí giữ nguyên mức lương hiện hữu năm 2022 với các cơ quan, đơn vị thực hiện cơ chế tài chính đặc thù.

Nghị quyết 27 về cải cách tiền lương

Ngày 21/5/2018 Ban Chấp hành Trung ương Đảng đã ban hành Nghị quyết 27-NQ/TW về cải cách tiền lương với cán bộ, công chức, viên chức, lực lượng vũ trang.

Theo đó, khi thực hiện cải cách tiền lương, sẽ có 5 bảng lương mới:

Một bảng lương chức vụ dành cho cán bộ, công chức giữ chức vụ lãnh đạo do bầu cử và bổ nhiệm, thể hiện rõ thứ bậc trong hệ thống chính trị.

Một bằng lương chuyên môn, nghiệp vụ theo ngạch công chức, chức danh nghề nghiệp viên chức không giữ chức danh lãnh đạo: Cùng mức độ công việc thì mức lương như nhau…

Ba bảng lương cho lực lượng vũ trang gồm: Sĩ quan quân đội và sĩ quan công an theo chức vụ, chức danh, cấp bậc quân hàm hoặc cấp hàm; quân nhân chuyên nghiệp; công nhân quốc phòng, công an.

Đồng thời, mức lương cơ sở và hệ số lương đang áp dụng hiện nay cũng bị bãi bỏ mà thay bằng số tiền cụ thể. Riêng người làm công việc thừa hành, phục vụ thì áp dụng lương theo chế độ hợp đồng lao động.

Không chỉ thế, các loại phụ cấp của cán bộ, công chức, viên chức cũng được sắp xếp lại như sau: Cán bộ, công chức, viên chức tiếp tục được áp dụng phụ cấp kiêm nhiệm, thâm niên vượt khung, khu vực.

Bãi bỏ các loại phụ cấp: Thâm niên nghề trừ đối tượng thuộc lực lượng vũ trang, chức vụ lãnh đạo, công tác Đảng, độc hại, nguy hiểm…

Ngày 9/5/2019, ban hành mức lương cơ sở từ 1.7.2019

Ngày 9/10/2020, lùi cải cách tiền lương vì COVID-19

Tại Hội nghị Trung ương Đảng lần thứ 13, Ban Chấp hành Trung ương khoá XII đã quyết định lùi cải cách tiền lương đến ngày 1/7/2022.

Tiếp tục lùi cải cách tiền lương đến thời điểm thích hợp

Sau lần lùi cải cách tiền lương thứ nhất, tại kỳ họp thứ hai ngày 13/11/2021, Quốc hội tiếp tục lùi thời điểm áp dụng cải cách tiền lương đến thời điểm thích hợp thay vì từ 1/7/2022.

Ngày 11/10/2022, hoãn cải cách tiền lương, tăng lương cơ sở năm 2023

Mới đây, ngày 11/10/2022, nội dung đáng chú ý tại phiên họp 16 của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội là sẽ trình Quốc hội thảo luận, quyết định chưa cải cách tiền lương theo Nghị quyết 27 năm 2018 mà chỉ đang chuẩn bị các điều kiện tốt nhất để thực hiện điều này.

Do đó, dự kiến năm 2023 vẫn chưa cải cách tiền lương mà chỉ thực hiện tăng lương cơ sở cho các đối tượng cán bộ, công chức, viên chức.