Ảnh: Hà Anh

Chính phủ vừa có tờ trình gửi Quốc hội về tiếp tục thực hiện chính sách giảm thuế giá trị gia tăng (GTGT) 2% theo Nghị quyết số 43/2022/QH, sau khi tiếp thu ý kiến của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội tại phiên họp thứ 23.

Điểm mới ở lần trình này là Chính phủ quyết định không thực hiện giảm thuế GTGT 2% với tất cả hàng hóa dịch vụ chịu thuế suất 10% như đề xuất trước đó.

Theo đó, việc giảm thuế này sẽ không áp dụng với nhóm hàng hóa, dịch vụ như viễn thông, công nghệ thông tin, hoạt động tài chính, ngân hàng, chứng khoán, bảo hiểm, kinh doanh bất động sản, kim loại, sản phẩm từ kim loại đúc sẵn, sản phẩm khai khoáng (không kể khai thác than), than cốc, dầu mỏ tinh chế, sản phẩm hoá chất, sản phẩm hàng hóa và dịch vụ chịu thuế tiêu thụ đặc biệt.

Theo đánh giá của Chính phủ, việc giảm thuế VAT 2% bảo đảm đúng mục tiêu kích cầu tiêu dùng, phù hợp với bối cảnh kinh tế hiện nay, qua đó thúc đẩy hoạt động sản xuất kinh doanh sớm phục hồi và phát triển để đóng góp trở lại cho ngân sách Nhà nước cũng như nền kinh tế.

Dự kiến ngân sách giảm thu khoảng 24.000 tỷ đồng

Chính phủ ước tính, áp dụng giảm thuế này trong 6 tháng cuối năm thì dự kiến ngân sách giảm thu khoảng 24.000 tỷ đồng. Con số này giảm 9.000 tỷ đồng so với phương án giảm thuế với tất cả hàng hoá, dịch vụ mà Chính phủ đề xuất trước đây. Mức giảm này là hợp lý trong bối cảnh thu ngân sách từ cuối năm 2022 đến nay có xu hướng giảm.

Chính phủ cho biết, lũy kế thu quý 1/2023 đạt 411.800 tỷ đồng, bằng gần 31% dự toán và tăng 5,4% cùng kỳ 2022. Nhưng nếu trừ quyết toán thuế thu nhập doanh nghiệp năm 2022 thì số thu 3 tháng đầu năm nay giảm 6% cùng kỳ. Bên cạnh đó, thu từ xuất nhập khẩu bằng gần 27% dự toán, giảm trên 16% cùng kỳ.

Theo Chính phủ, người dân là đối tượng được hưởng lợi trực tiếp do giảm thuế VAT về 8% sẽ góp phần giảm giá bán, giảm trực tiếp chi phí của người dân trong tiêu dùng hàng hoá, dịch vụ.

Với doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh sẽ được lợi do giảm thuế VAT sẽ góp phần giảm chi phí, hạ giá thành sản xuất, giúp doanh nghiệp tăng khả năng phục hồi và mở rộng kinh doanh.

Chính phủ cũng cho hay, năm ngoái, việc giảm thuế VAT 2% đã hỗ trợ doanh nghiệp, người dân khoảng 44.500 tỷ đồng, góp phần giảm giá thành hàng hoá, dịch vụ, thúc đẩy sản xuất kinh doanh.

"Khi thực hiện giảm thuế GTGT theo Nghị quyết số 43/2022/QH đã gián tiếp kích cầu tiêu dùng nội địa tăng cao, tổng mức bán lẻ hàng hoá và doanh thu dịch vụ tiêu dùng năm 2022 tăng 19,8% so với trước. Thu thuế GTGT nội địa không giảm, mà tăng 10% cùng kỳ", theo tờ trình của Chính phủ.

Trước đó, tại phiên họp thứ 23 (ngày 13/5), góp ý vào đề xuất của Chính phủ, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội đề nghị chỉ áp dụng giảm thuế giá trị gia tăng như năm 2022 do lo ngại ngân sách hụt thu lớn trong khi tình hình thu khó khăn, tổng cầu yếu, sức khoẻ doanh nghiệp sụt giảm.

Ngoài ra, nếu áp dụng giảm thuế tương tự năm 2022 cũng giúp Chính phủ thuận lợi khi thực thi chính sách do đã được đánh giá kỹ, rút kinh nghiệm.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng lưu ý, giảm 2% thuế GTGT không được làm giảm thu và tăng bội chi ngân sách năm nay, để đảm bảo an toàn tài chính quốc gia.