Tiếp tục phiên làm việc chiều nay (11/10), Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về dự thảo Nghị quyết Quốc hội về cơ chế đặc thù cho Hải Phòng, Nghệ An, Thừa Thiên - Huế.
Trong đó, có nội dung đáng chú ý là đề xuất phát triển khu thương mại tự do tại Hải Phòng. Đây là khu vực có ranh giới địa lý xác định, do Quốc hội quyết định thành lập. Tuy nhiên, khu thương mại tự do hiện chưa được áp dụng ở Việt Nam và cũng chưa có các văn bản quy phạm pháp luật đề cập đến khái niệm này.
Áp dụng chính sách, cơ chế đặc biệt với khu thương mại tự do
Tại phiên họp, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư (KH-ĐT) Nguyễn Chí Dũng cho hay: Khu thương mại tự do sẽ được áp dụng các cơ chế, chính sách đặc biệt, đột phá, có mô hình quản lý được tổ chức phù hợp với đặc điểm, yêu cầu, mục tiêu phát triển; được tổ chức thành các khu chức năng, phù hợp với đặc điểm, yêu cầu, mục tiêu phát triển của khu thương mại tự do.
Dù Việt Nam chưa có văn bản quy phạm pháp luật đề cập tới khái niệm "khu vực thương mại tự do", song qua nghiên cứu một số khu thương mại tự do thành công trên thế giới, cho thấy việc hình thành khu thương mại tự do là một yêu cầu tất yếu, ông Dũng phân tích.
Theo dự thảo nghị quyết của Chính phủ, tổ chức nghiên cứu và triển khai xây dựng khu thương mại tự do tại Hải Phòng trên cơ sở đánh giá, phân tích mô hình quản lý, các cơ chế, chính sách đang được áp dụng tại các khu thương mại tự do thành công trên thế giới và phù hợp với yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội trong giai đoạn tới.
Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng cho biết, trong dự thảo, Chính phủ cũng đã quy định về một số cơ chế, chính sách đặc thù, đột phá, mô hình quản lý phù hợp đối với Khu thương mại tự do tại Hải Phòng và báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến trước khi thực hiện, báo cáo Quốc hội tại kỳ họp gần nhất.
Đề xuất này nhận được sự đồng tình của nhiều đại biểu tham gia phiên họp. Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại Vũ Hải Hà đánh giá, khu thương mại tự do sẽ tạo ra bước đột phá cho Hải Phòng. Cùng quan điểm, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hoá, Giáo dục Nguyễn Đắc Vinh cho rằng đây là một ý tưởng tốt, nên ủng hộ chủ trương này.
Cần xin ý kiến Bộ Chính trị về đề xuất
Báo cáo thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách Nguyễn Phú Cường cũng khẳng định: Khu thương mại tự do là mô hình hoàn toàn mới ở Việt Nam, chưa có văn bản quy định.
Theo ông Cường, việc quy định hình thành khu thương mại tự do là vấn đề quan trọng, không chỉ dưới giác độ kinh tế mà còn liên quan đến yếu tố quốc phòng, an ninh, hội nhập, ổn định chính trị và trật tự, an toàn xã hội.
Việc thành lập khu thương mại tự do không chỉ dừng ở phạm vi của cơ chế, chính sách đặc thù riêng lẻ mà gắn với việc xây dựng các thể chế, thiết chế pháp luật có tác động lớn, phạm vi ảnh hưởng rộng, ông Cường nhấn mạnh.
Vì vậy, Thường trực Ủy ban Tài chính - Ngân sách cho rằng Chính phủ cần báo cáo Bộ Chính trị xem xét, chấp thuận về chủ trương trước khi trình Quốc hội xem xét, quyết định.
Mặt khác, đại diện cơ quan thẩm tra cũng lưu ý, Chính phủ chỉ đạo các bộ, ngành phối hợp với Hải Phòng tiếp tục nghiên cứu tổng thể, kỹ lưỡng, xây dựng đề án, có đề xuất nhằm bảo đảm tính cụ thể, đủ nội hàm chính sách.
Trên cơ sở hoàn thiện đề án, Chính phủ báo cáo, xin ý kiến Bộ Chính trị. Căn cứ ý kiến Bộ Chính trị, Chính phủ trình Quốc hội xem xét, quyết định theo đúng thẩm quyền./.
