 |
| Thủ tướng Phạm Minh Chính giải trình trước Quốc hội. Ảnh: Media Quốc hội |
Chiều ngày 30/10, trước khi kết thúc phiên thảo luận về kinh tế xã hội và ngân sách Nhà nước, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã giải trình trước Quốc hội về một số vấn đề đại biểu nêu.
Trước hết, Thủ tướng khái quát bối cảnh đất nước trong 5 năm qua, với nhận định khó khăn, thách thức nhiều hơn thời cơ, thuận lợi. “Nhưng dù vậy, nền kinh tế của chúng ta đã đủ sức chống chọi với các cú sốc lớn từ bên ngoài. Kinh tế vĩ mô vì thế ổn định, lạm phát được kiểm soát đi kèm với thúc đẩy tăng trưởng và đảm bảo các cân đối lớn của nền kinh tế,” Thủ tướng nói.
Cũng theo Thủ tướng, nợ công, nợ nước ngoài, nợ Chính phủ đều giảm, đời sống nhân dân nâng lên, chỉ số hạnh phúc của Việt Nam tăng 39 bậc so với đầu nhiệm kỳ. Tiềm lực quốc phòng, an ninh cũng được tăng cường, minh chứng rõ nét nhất là trong cuộc diễu binh lịch sử dịp 2/9 vừa qua với rất nhiều loại vũ khí mang thương hiệu Việt Nam.
Bên cạnh đó, thành tựu đáng tự hào khác được người đứng đầu Chính phủ nhấn mạnh là vấn đề an sinh xã hội, với 68 triệu người được hưởng chính sách trong đại dịch Covid, ngân sách chi 1,1 triệu tỷ đồng - bằng 17% GDP cả nước.
Thủ tướng khẳng định, những kết quả trên là thành quả đáng trân trọng ghi nhận nỗ lực lớn của cả hệ thống chính trị trong bối cảnh khó khăn. Việt Nam đã tự lực, tự cường, tự chủ chiến lược, để tự tin, tạo thế, tạo đà, tạo lực bước vào kỷ nguyên mới.
Nêu các vấn đề cụ thể, Thủ tướng Phạm Minh Chính cho biết nhiệm kỳ này phải giải quyết rất nhiều tồn đọng. Quan trọng nhất là 12 dự án thua lỗ kéo dài mấy chục năm nhưng nay đã cơ bản giải quyết xong, nhiều dự án bắt đầu có lãi. Cùng với đó là những kết quả tích cực trong xử lý các ngân hàng yếu kém, trong đó có SCB.
Hiện nay còn gần 3.000 dự án còn tồn đọng cần giải quyết, Thủ tướng cho biết Chính phủ đã phân loại, với hơn 2.000 dự án thuộc thẩm quyền giải quyết của Chính phủ và Bộ ngành, địa phương; còn khoảng 500 - 600 dự án phải báo cáo cấp có thẩm quyền.
Thủ tướng cho biết đã hoàn thành 3.000 km đường cao tốc - vượt mục tiêu đề ra; mục tiêu 1.700 km đường ven biển cũng đã hoàn thành. Chính phủ cũng giải quyết các dự án tồn đọng, vướng mắc, đầu tư không hiệu quả khiến cho chỉ số ICOR (hiệu quả sử dụng vốn) tăng cao. Đơn cử những dự án năng lượng có quy mô lên tới cả vài tỷ USD, như dự án khí Lô B kéo dài suốt 20 năm nay, Trung tâm Nhiệt điện Ô Môn… đã được đầu tư lại, tái cơ cấu để có thêm nguồn lực.
| Tại phiên thảo luận về kinh tế xã hội 2 ngày qua, một số đại biểu Quốc hội đề xuất tăng lương, có đại biểu kiến nghị tăng ngay từ đầu năm 2026. Thủ tướng cho biết, theo kế hoạch, việc tăng lương thực hiện vào tháng 7/2026. “Trên cơ sở ý kiến Quốc hội, chúng tôi sẽ xem xét, cân nhắc và xin ý kiến các cấp có thẩm quyền, trong đó có Quốc hội, chúng ta sẽ tăng lương sớm hơn,” Thủ tướng chia sẻ. |
 |
| Phiên họp Quốc hội chiều ngày 30/10. Ảnh: Media Quốc hội |
Về giải ngân vốn đầu tư công, Thủ tướng đồng tình với phản ánh của đại biểu về tình trạng giải ngân chậm và cho rằng đây là vấn đề dai dẳng, là băn khoăn, trăn trở của tất cả mọi người trong hệ thống chính trị. “Nhưng vì sao biết mà không làm được, hoặc làm nhưng chậm?”, Thủ tướng đặt vấn đề và chỉ ra nhiều nguyên nhân.
Trước hết, ông cho biết nhiệm kỳ này chi 3,4 triệu tỷ đồng cho đầu tư công, tăng 55% so với nhiệm kỳ trước. Các dự án cũng được chọn lọc hơn, với hơn 4.700 dự án, so với nhiệm kỳ trước trên 10.000 dự án. “Giảm số lượng dự án, chúng ta mới tập trung làm được hệ thống cao tốc ở ĐBSCL. Đầu nhiệm kỳ tôi vào, chúng ta bàn và quyết tâm làm, còn vấn đề đầu tiên là tiền đâu thì lại không có. Nhưng rồi chúng ta cũng đã thu xếp được để làm,” Thủ tướng nói.
Cùng với đó là hệ thống cao tốc lên các tỉnh miền núi phía Bắc đang triển khai, các tuyến cao tốc ở miền Trung được tính toán mở rộng; đầu tư mở rộng bến cảng, sân bay, đường sắt tốc độ cao…
Khẳng định đầu tư công là động lực quan trọng để thúc đẩy tăng trưởng nhiệm kỳ qua, Thủ tướng cho biết Chính phủ, Quốc hội đã tích cực tháo gỡ các điểm nghẽn, nhất là về mặt thể chế. Như vấn đề giải phóng mặt bằng tái định cư, phân cấp phân quyền, điều chỉnh vốn từ dự án này sang dự án khác... Đây đều là những vấn đề khó, cần nhiều thời gian, nhưng hiện tại đều đã có cơ chế.
Ngoài ra theo Thủ tướng, việc vận hành chính quyền hai cấp cũng làm nảy sinh vướng mắc, rồi việc tổ chức thực hiện gặp khó khăn do dịch vụ, bão lũ, thiên tai... là những lý do ảnh hưởng đến tiến độ thực hiện các dự án. Ông khẳng định Chính phủ sẽ tiếp tục hoàn thiện các giải pháp để giải quyết vấn đề này.
Để đạt được mục tiêu tăng trưởng trên 8% trong năm nay và trên 10% cho giai đoạn tới, người đứng đầu Chính phủ nhận định, đây là thách thức lớn nhưng “không làm không được”. Thủ tướng khẳng định, có đủ cơ sở để hiện thực hóa mục tiêu này, quan trọng là “dám vượt qua chính mình để khẳng định sức mạnh dân tộc”.
Người đứng đầu Chính phủ nhấn mạnh phương châm 20 chữ "Nhà nước kiến tạo, doanh nghiệp tiên phong, công - tư đồng hành, đất nước giàu mạnh, nhân dân hạnh phúc", và khẳng định Quốc hội thống nhất, Chính phủ cố gắng, nhân dân đồng tình, doanh nghiệp ủng hộ, bạn bè quốc tế giúp đỡ thì mục tiêu sẽ thành hiện thực.
