Ngày 08/10, Trường Đại học Kinh tế - Đại học Quốc gia Hà Nội phối hợp với Trường Đại học Hải Phòng, Trường Đại học Thương mại và Ban quản lý Khu Kinh tế Hải Phòng tổ chức hội thảo "FDI toàn cầu và ứng biến của doanh nghiệp FDI tại Việt Nam trong bối cảnh mới".
Thách thức từ đại dịch COVID-19
PGS.TS. Hà Văn Hội, trường Đại học Kinh tế - Đại học Quốc gia Hà Nội, nhận định xung đột thương mại quốc tế, xu thế phát triển của cuộc cách mạng công nghệ 4.0, chủ nghĩa bảo hộ chống tự do hóa thương mại đa phương và đặc biệt là sự bùng phát của dịch COVID-19 trong hai năm qua đã khiến nền kinh tế thế giới suy giảm trên diện rộng.
Phần lớn các nền kinh tế thế giới đều có mức tăng trưởng âm trong năm 2020, trừ Trung Quốc, Ai Cập và Việt Nam. Điều này dẫn tới tăng trưởng kinh tế toàn cầu năm 2020 ở mức -4,2%, theo số liệu từ tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD).
Nguồn vốn đầu tư FDI trên quy mô toàn cầu trong năm 2020 có xu hướng suy giảm, từ 1.500 tỷ USD năm 2019 giảm xuống 859 tỷ USD năm 2020. Trong đó, sự suy giảm dòng vốn đầu tư FDI tập trung tại các quốc gia đang phát triển với số vốn FDI giảm 69% còn khoảng 229 tỷ USD - con số thấp nhất trong 25 năm qua.
Thu hút FDI 9 tháng đầu năm đạt 22,15 tỷ USD. |
Tình hình thu hút vốn FDI tại Việt Nam 09 tháng đầu năm 2021
Kinh tế Việt Nam không tránh khỏi bị ảnh hưởng theo đà sụt giảm chung của kinh tế thế giới trong giai đoạn dịch COVID-19. Tuy nhiên, vẫn có một số điểm sáng như vốn FDI 9 tháng đầu năm đạt 22,15 tỷ USD, tăng 4,4% so với cùng kỳ năm trước.
Thông tin từ Cục Đầu tư nước ngoài (Bộ Kế hoạch và Đầu tư) tính đến ngày 20/09, tổng vốn đăng ký mới đạt gần 12,5 tỷ USD (tăng 20,6% so với cùng kỳ) và tổng vốn đăng ký tăng thêm đạt 6,4 tỷ USD (tăng 25,6% so với cùng kỳ).
Trong 9 tháng đầu năm, có 94 quốc gia và vùng lãnh thổ đầu tư vào Việt Nam. Trong đó, số lượng các dự án quy mô lớn (trên 50 triệu USD) tăng mạnh. Tiêu biểu có thể kể đến doanh nghiệp LG Display (Hàn Quốc) điều chỉnh vốn tăng thêm 1,4 tỷ USD vào tháng 08/2021. Trước đó nhà đầu tư này cũng đã tăng đầu tư 750 triệu USD trong tháng 02/2021.
Ngoài ra, nhà đầu tư từ Singapore và Nhật Bản cũng đầu tư vào Nhà máy điện LNG Long An I, II và Nhà máy điện Ô Môn II với tổng vốn đăng ký lần lượt là trên 3,1 tỷ USD và hơn 1,31 tỷ USD.
Vốn FDI đóng vai trò quan trọng thúc đẩy nền kinh tế Việt Nam phát triển, nâng cao tính cạnh tranh của doanh nghiệp trong và ngoài nước cũng như đẩy mạnh đổi mới, cải tiến chất lượng sản phẩm, dịch vụ.
Đặc biệt, dòng vốn đầu tư từ các tập đoàn lớn, các công ty công nghệ cao tạo điều kiện chuyển giao công nghệ, tăng khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp Việt Nam trong bối cảnh Việt Nam đang hội nhập kinh tế sâu rộng trên trường quốc tế.
Giải pháp thu hút vốn FDI hậu COVID-19
Tại hội thảo, các chuyên gia đề xuất một số giải pháp giúp Việt Nam trở thành điểm đến đầu tư vốn FDI hấp dẫn hơn với các nhà đầu tư nước ngoài trong bối cảnh vốn FDI toàn cầu suy giảm do tác động của dịch COVID-19:
- Cải tiến chính sách nhằm nâng cao tính cạnh tranh của Việt Nam trong việc thu hút các nhà đầu tư chiến lược, các tập đoàn đa quốc gia đầu tư thành lập các trung tâm nghiên cứu và phát triển, đổi mới sáng tạo tại Việt Nam.
- Triển khai hiệu quả Nghị quyết của Bộ Chính trị về định hướng hoàn thiện thể chế, nâng cao chất lượng hiệu quả hợp tác đầu tư nước ngoài đến năm 2030. Tăng cường liên kết giữa đầu tư nước ngoài và đầu tư trong nước, khuyến khích chuyển giao công nghệ, quản trị cho doanh nghiệp Việt Nam.
- Xúc tiến đầu tư, mời gọi các công ty đa quốc gia có thế mạnh về công nghệ, vốn, kỹ năng đầu tư vào Việt Nam; đẩy mạnh liên kết các doanh nghiệp trong nước hình thành và phát triển cụm liên kết ngành theo từng chuỗi giá trị.
- Chủ động theo dõi đánh giá xu hướng dịch chuyển dòng vốn FDI và công nghệ vào Việt Nam để lựa chọn và thu hút các dự án đầu tư phù hợp.
- Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực để tiếp cận vốn FDI, chuyển giao công nghệ từ nhà đầu tư nước ngoài.
Phát biểu tại hội nghị, GS.TS. Andreas Stoffers, Giám đốc Quốc gia Viện Friedrich Maumann Foundation tại Việt Nam, đề xuất một số giải pháp thúc đẩy phát triển kinh tế Việt Nam trong thời gian tới như thực hiện thận trọng các chính sách tài khóa, tiền tệ; đẩy mạnh các hoạt động sản xuất, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực; đẩy mạnh chuyển đổi kinh tế số, công nghệ blockchain; tham gia đầy đủ vào hệ thống Hiệp định thương mại tự do (FTA); cải cách thể chế, luật pháp, nâng cao tính minh bạch; sử dụng đà của Hiệp định thương mại tự do Liên minh châu Âu – Việt Nam (EVFTA) để thu hút đầu tư từ EU vào Việt Nam./.