Báo cáo cung cấp hơn 10.000 dữ liệu về tài năng công nghệ và phi công nghệ khởi nghiệp; hơn 150 dữ liệu và hơn 40 cuộc phỏng vấn với nhà điều hành từ Singapore, Indonesia và Việt Nam.
Nhu cầu lớn hơn
Theo Báo cáo Tài năng khởi nghiệp Đông Nam Á 2023 do nền tảng nhân sự Glints (Singapore) và Quỹ đầu tư mạo hiểm Monk's Hill Ventures cùng thực hiện, công bố ngày 4/4, khoảng 86% nhà sáng lập startup ở Singapore, Indonesia và Việt Nam cho biết sẽ tăng số lượng nhân sự trong năm nay.
Doanh nghiệp sẽ tập trung tuyển dụng kỹ sư và nhà khoa học dữ liệu, những vị trí có thu nhập trung bình cao hơn 38% so với các vị trí phi công nghệ như bán hàng và tiếp thị.
 |
Phân bố tỷ lệ khảo sát tại các quốc gia. |
Kỹ sư công nghệ là phân khúc nhân sự được săn đón nhiều nhất ở Singapore, Indonesia và Việt Nam. Tại các thị trường này, các vị trí giám đốc kỹ thuật có mức lương cao hơn cả các giám đốc điều hành.
Năm 2022, vị trí phó chủ tịch phụ trách kỹ thuật công nghệ đã ghi nhận mức lương cơ bản hàng năm lên tới 235.200 USD. Đứng ở vị trí tiếp theo về mức lương là các nhân sự có kỹ năng dữ liệu và phát triển sản phẩm chuyên biệt.
Báo cáo chỉ ra có một khoảng cách khá lớn về cung và cầu nhân tài công nghệ. Tại Việt Nam, ước tính thiếu khoảng 100.000 kỹ sư công nghệ mỗi năm.
Năm 2023 sẽ là một năm kỳ lạ để thu hút, tuyển dụng và giữ chân nhân tài, vì những người điều hành doanh nghiệp đang đối mặt với bối cảnh địa chính trị bất ổn, lãi suất tăng, lạm phát và lo ngại suy thoái.
Các công ty công nghệ đã sa thải tràn lan vào năm 2022 sẽ có chiến lược thận trọng hơn với những người mà họ thuê trong tương lai.
Năm 2022 đã chứng kiến những đợt sa thải như Tập đoàn công nghệ Sea (công ty mẹ của Shopee), có trụ sở tại Singapore đã sa thải hơn 7.000 nhân viên do tăng trưởng chậm và lo ngại suy thoái kinh tế.
Cùng xu hướng đó, GoTo - công ty công nghệ lớn nhất Indonesia được hình thành từ thương vụ sáp nhập giữa nền tảng GoJek và Công ty thương mại điện tử Tokopedia sa thải khoảng 12% nhân viên.
Các tập đoàn công nghệ lớn của Mỹ có sự hiện diện trong khu vực như Google, Meta (công ty mẹ của Facebook) và Amazon, cũng cắt giảm số lượng nhân viên.
Tuy nhiên, báo cáo ghi nhận nhu cầu về nhân tài công nghệ vẫn còn cao. Đặc biệt là từ các lĩnh vực truyền thống như ngân hàng và bán lẻ vì những doanh nghiệp này đang tăng tốc số hóa doanh nghiệp.
Nhưng mức tăng lương có xu hướng chậm lại
Theo báo cáo, trong bối cảnh áp lực suy thoái kinh tế ngày càng tăng và triển vọng huy động vốn yếu hơn, các startup buộc phải trở nên chọn lọc hơn trong tuyển dụng. Doanh nghiệp sẽ chào mời các mức lương thắt chặt hơn so với những năm trước, khi mà nguồn vốn còn dồi dào.
Do đó, mức tăng lương cho các vị trí công nghệ sẽ “chậm lại hoặc không thay đổi” trong năm nay. Glints nhận định, năm nay, tốc độ tăng trưởng lương ở các vai trò công nghệ ở Indonesia khoảng 10%, sụt từ mức tăng trưởng 25 - 40% của vài năm trước.
Tại Singapore và Việt Nam, mức tăng lương cho các vị trí này có thể giảm một nửa, lần lượt xuống còn 15% và 10% trong năm nay.
Trong 539 người được báo cáo khảo sát về mức tăng lương của họ trong nửa đầu năm 2021, chỉ có ngành công nghiệp chuỗi khối và tiền điện tử chứng kiến mức tăng lương lớn nhất, với 42% nhân sự được tăng lương trên 50%. Trong khi đó, các ngành trí tuệ nhân tạo và dữ liệu lớn; Nông nghiệp và công nghiệp thực phẩm mức tăng lương trên 50% là bằng 0, chủ yếu là mức tăng dưới 9%.
Bên cạnh đó, đối với nhiều công ty mới thành lập, đây là thời điểm khủng hoảng. “Các nhà sáng lập startup giờ đây cần làm nhiều hơn với ít chi phí hơn nhưng vẫn tuân thủ kỷ luật về cách vận hành doanh nghiệp và tập trung vào con đường dẫn đến lợi nhuận cùng dòng tiền dương”, báo cáo của Glint chỉ ra.
Để bù đắp cho mức lương kém cạnh tranh, nhiều startup mới thành lập đang cung cấp cổ phần ưu đãi cho nhân viên. 86% startup được khảo sát trong báo cáo của Glint cho biết đang cung cấp chương trình ưu đãi cổ phần cho nhân viên (ESOP).
Tuy nhiên, 1/3 trong số này cho biết kế hoạch ESOP chỉ dành cho các nhà quản lý và giám đốc cấp cao. Cổ phiếu ESOP được bán ưu đãi cho nhân viên công ty với giá rẻ hơn giá thị trường và thường đi kèm với điều kiện hạn chế chuyển nhượng trong một thời gian nhất định.
Hệ sinh thái khởi nghiệp của Đông Nam Á chỉ mới phát triển ở giai đoạn đầu nên chưa thể sử dụng kế hoạch ESOP như một công cụ giữ chân nhân sự hiệu quả. Vì vậy, quỹ ESOP của startup ở Đông Nam Á nhỏ hơn so với ở các thị trường trưởng thành hơn như Mỹ và Trung Quốc, theo nhận định từ báo cáo nêu trên.
