Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng trình bày kế hoạch triển khai hoạt động Hội đồng điều phối vùng Đông Nam. Ảnh: VGP

Sáng 18/7, tại Hội nghị Hội đồng điều phối vùng Đông Nam Bộ,ngay sau khi công bố quyết định thành lập Hội đồng điều phối vùng, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng, Phó Chủ tịch thường trực Hội đồng đã báo cáo kế hoạch triển khai hoạt động hội đồng 6 tháng cuối năm 2023.

Phát biểu tại hội nghị, Bộ trưởng Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng khẳng định, vùng Đông Nam Bộ được định hướng phát triển là vùng có cơ cấu kinh tế hiện đại, có tốc độ tăng trưởng kinh tế cao, động lực tăng trưởng lớn nhất cả nước. Trong đó, TP HCM phải là thành phố văn minh, hiện đại, năng động sáng tạo, là trung tâm tài chính quốc tế.

Do đó, Bộ trưởng đề nghị các thành viên hội đồng vùng tập trung thảo luận và đề xuất các cơ chế, chính sách phát triển đồng bộ hệ thống hạ tầng kinh tế - xã hội của vùng, nhất là hạ tầng giao thông, xem đây là vấn đề có ý nghĩa chiến lược.

Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng nhấn mạnh, cần có các giải pháp huy động vốn đầu tư bao gồm nghiên cứu hình thành Quỹ phát triển hạ tầng vùng, huy động và sử dụng hiệu quả các nguồn lực trên cơ sở đầu tư công dẫn dắt, kích hoạt nguồn lực ngoài nhà nước nhằm phát huy tối đa tiềm năng, lợi thế của vùng. Trong đó, ưu tiên nguồn ngân sách trung ương từ nguồn dự phòng, tăng thu để đầu tư các dự án cấp bách liên vùng.

Đối với TP HCM, Bộ trưởng đề nghị cần tiếp tục nghiên cứu, đề xuất cơ chế cho phép Thành phố vay một khoản đủ lớn khoảng trên dưới 20 tỷ USD để hoàn thành đồng bộ các tuyến đường sắt đô thị theo quy hoạch.

Theo quy hoạch, TP HCM có 8 tuyến metro và 3 tuyến xe điện mặt đất hoặc đường một ray với tổng chiều dài 220 km, tổng mức đầu tư gần 26 tỷ USD.

Bộ trưởng Kế hoạch và Đầu tư nêu thực tế, 16 năm qua TP HCM chưa làm xong 20 km Metro số 1 (Bến Thành - Suối Tiên). Trong khi đó, tuyến Metro số 2 (Bến Thành - Tham Lương) nhiều năm qua vẫn loay hoay giải phóng mặt bằng. Do đó, TP HCM cần sớm đẩy nhanh hoàn thành mạng lưới đường sắt đô thị nhằm giải quyết vấn đề ùn tắc giao thông.

Song song, TP HCM cũng cần mở rộng không gian phát triển bằng cách kéo dài đường sắt từ thành phố sang các địa phương lân cận trong vùng, từ đó nâng cao năng lực cạnh tranh, thu hút đầu tư, tạo động lực phát triển mạnh mẽ cho thành phố.

"Làm được việc này sẽ nâng cao năng lực cạnh tranh, thu hút đầu tư, tạo động lực phát triển mạnh mẽ cho Thành phố. Đồng thời cũng góp phần quan trọng để để phát triển các đô thị vệ tinh, tận dụng được không gian ngầm và phát triển được các mô hình TOD dọc các tuyến đường sắt đô thị này", Bộ trưởng khẳng định.

Tuyến Metro số 1 (Bến Thành - Suối Tiên) hiện có tổng chiều dài gần 20 km.

Về đường bộ, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng đánh giá cao vừa qua các địa phương đã phối hợp tốt để thực hiện dự án đường Vành đai 3 TP HCM, cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu. Ông Dũng cho biết, sắp tới sẽ tiếp tục triển khai dự án đường Vành đai 4, cao tốc TP HCM - Mộc Bài, TP HCM - Chơn Thành, Chơn Thành - Gia Nghĩa với chủ trương phân cấp cho địa phương thực hiện và có sự điều phối chung.

Sân bay Long Thành cũng tập trung triển khai để có thể đưa vào khai thác theo đúng tiến độ và phát triển đồng bộ các ngành công nghiệp, dịch vụ liên quan để hình thành một nền kinh tế xung quanh đô thị sân bay này.

Trong tương lai, ông Nguyễn Chí Dũng cho rằng TP HCM cần phối hợp với các địa phương phát triển các tuyến đường sắt kết nối với các địa phương trong vùng, nhất là nghiên cứu phát triển ngay đường sắt nhẹ kết nối sân bay Long Thành - Thủ Thiêm hay là Biên Hòa - Vũng Tàu.

Cũng theo Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng, để giảm tải cho các đô thị lớn cần kết hợp đẩy mạnh hạ tầng giao thông và phương tiện công cộng, thúc đẩy phát triển các đô thị vệ tinh, giảm số lượng xe gắn máy cùng với cơ chế hỗ trợ đủ mạnh để vừa giảm ùn tắc giao thông vừa cải thiện môi trường.

Các địa phương trong vùng cũng cần điều phối phát triển hệ thống logistic gắn với cảng biển, hàng không quốc tế Long Thành và các cảng để giải quyết hài hòa bài toán giữa cảng Cát Lái, cảng Cái Mép - Thị Vải, cảng trung chuyển Cần Giờ nhằm khai thác hiệu quả công suất của các cảng đã đầu tư, đồng thời đảm bảo không bị xung đột lợi ích giữa các địa phương.