Danh sách 15 startup kỳ lân mới xuất hiện trong khu vực gồm các tên tuổi như Ajaib, J&T Express, Xendit, Carsome Group, Advance Intelligence, Bolttech, Carousell, Carro, FinAccel, Matrixport, Ninja Van, Nium, Patsnap, PropertyGuru, Flash Express. Tính theo quốc gia, Singapore là nước đang sở hữu nhiều kỳ lân nhất với 10 công ty, tiếp đến là Indonesia có 3, Malaysia và Thái Lan mỗi nước có một kỳ lân startup.
Các lĩnh vực kinh doanh của nhóm công ty gọi vốn vượt ngưỡng một tỷ USD nói trên trải dài từ đầu tư online, chuyển phát nhanh, cổng thanh toán, ôtô đã qua sử dụng, khai thác thị trường C2C, thương mại điện tử, trao đổi tiền điện tử, hậu cần, giao dịch ngân hàng giữa các doanh nghiệp, dữ liệu và bất động sản.
Như vậy chỉ chưa đầy một năm, Đông Nam Á đã xuất hiện 15 kỳ lân khởi nghiệp, một sự gia tăng đột biến khi so với cả giai đoạn 2013-2020 khu vực này chỉ tổng cộng 19 startup được đầu tư trên một tỉ USD. Tính tổng số đến nay các nước Đông Nam Á đang có 27 kỳ lân startup.
 |
Lĩnh vực logistics đang là mảnh đất sản sinh ra nhiều startup kỳ lân tại Đông Nam Á như J&T Express. Ảnh: The Star |
Cùng với sự gia tăng đột biến về số lượng startup kỳ lân, khu vực Đông Nam Á còn chứng kiến sự tăng trưởng đột biến đối với dòng vốn đầu tư. Trong 9 tháng đầu năm, tổng số tiền các startup Đông Nam Á huy động được lên tới 17,2 tỉ USD, tăng gấp đôi so với con số 8.5 tỉ năm ngoái, theo thống kê của Deal Street Asia. Còn theo Tech Crunch, xu hướng M&A tại các startup trong khu vực đạt mức cao kỉ lục là 124,8 tỉ USD trong nửa đầu năm 2021, tăng 83% so với năm 2020.
Với mức độ phổ biến Internet trong khu vực là 70%, cao hơn mặt bằng trung của thế giới nhưng việc áp dụng kỹ thuật vẫn còn non trẻ ở nhiều nơi, Đông Nam Á đang trở thành một thị trường hấp dẫn đối với các công ty công nghệ của Mỹ và Trung Quốc. Theo ông Amit Anad, đối tác sáng lập của Jungle Ventures, đây chính là những tác nhân trực tiếp tạo nên sự bùng nổ về số lượng các startup kỳ lân trong khu vực.
Trên thực tế, hai nhà công nghệ khổng lồ của Trung Quốc là Tencent và Alibaba đã đi tiên phong góp phần bùng nổ lĩnh vực thương mại điện tử ở Đông Nam Á thông qua khoản đầu tư vào Sea Limited và Lazada. Đây là tiền đề cho sự lấn sân của các ông lớn sang nhiều ngành dọc khác. Cụ thể, Alibaba đã hỗ trợ loạt startup tại Indonesia như Akulaku, M-Pay (eMonkey) và DANA, tại Myanmar là Wave Money và tại Philippines là Mynt (GCash). Trong khi đó, Tencent đầu tư vào Voyager Innovations (PayMaya) tại Philippines, cùng với Ookbee và Sanook tại Thái Lan.
Trong khi đó, các công ty công nghệ của Mỹ gần đây cũng không đứng ngoài cuộc chơi. Tháng 6/2020, Gojeck đã đóng series F trị giá 3 tỉ USD từ Google, Facebook, Tencent và Visa. Tháng 10/2020, Google cùng với Temasek Holdings của Singapore đã đầu tư khoảng 350 triệu USD vào Tokopedia. Vào năm 2018, Microsoft đã đầu tư một khoản tiền không được tiết lộ vào Grab và đầu tư 100 triệu USD vào công ty thương mại điện tử Bukalapak (Indonesia).
Theo báo cáo Hệ sinh thái khởi nghiệp tại Đông Nam Á phiên bản 2.0, mức đầu tư cho các startup tại đây đã tăng 50 lần từ 130 triệu USD năm 2010 lên 7,7 tỉ USD vào năm 2020. Báo cáo này dự đoán trong năm 2022, Singapore, Indonesia và Việt Nam sẽ nổi lên trở thành các quốc gia có hệ sinh thái khởi nghiệp lớn ở Đông Nam Á. Tuy nhiên, trong bản danh sách kỳ lân Đông Nam Á năm 2020, không có một cái tên nào đến từ Việt Nam.
