Hiện nay, Việt Nam đã là thành viên của 16 FTA được hưởng nhiều ưu đãi thuế quan trong xuất khẩu. Với mỗi FTA, theo thông lệ của Tổ chức Hải quan thế giới (WCO), Việt Nam đã cam kết sửa đổi Danh mục hài hòa mô tả và mã hóa hàng hóa (Danh mục HS) 5 năm một lần để cập nhật theo xu hướng phát triển của thương mại. Theo đó, danh sách hàng hóa được hưởng ưu đãi thuế quan và mức thuế quan ưu đãi được điều chỉnh hàng năm.

Ngày 8/3 vừa qua, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 29/NQ-CP phê duyệt Danh mục Biểu thuế hài hòa ASEAN phiên bản 2022 (AHTN 2022). Danh mục AHTN 2022 này sẽ được áp dụng cho giai đoạn 2023- 2027. Theo kế hoạch, các cam kết về thuế nhập khẩu ưu đãi đặc biệt của Việt Nam trong các FTA sẽ được được chuyển đổi sang AHTN 2022 để đảm bảo sự đồng bộ hóa của pháp luật trong nước, tuân thủ cam kết của Việt Nam tại Nghị định thư của các nước ASEAN và Công ước về Hệ thống điều hòa mô tả và mã hóa hàng hóa (Công ước HS) của Tổ chức Hải quan thế giới.

Theo đó, Bộ Tài Chính mới đây đã công bố dự thảo biểu thuế nhập khẩu ưu đãi đặc biệt của Việt Nam với các Hiệp định Thương mại tự do giữa Việt Nam và Liên minh Kinh tế Á - Âu và các nước thành viên VN-EAEU FTA (công bố ngày 18/6), Hiệp định Thương mại tự do giữa Việt Nam và Chi Lê - VCFTA (ngày 16/6) và Hiệp định Thương mại giữa Việt Nam và Cuba (ngày 15/6).

Mức thuế nhập khẩu ưu đãi đặc biệt bình quân từ 3,25%- 2,34%

Theo đó, Biểu thuế nhập khẩu ưu đãi đặc biệt VN-EAEU FTA theo AHTN 2022 giai đoạn 2022-2027 gồm mã hàng, mô tả hàng hóa, thuế suất cho từng năm, kể từ năm 2022 đến hết ngày 31/12/2027.

Về mức thuế nhập khẩu ưu đãi đặc biệt: Mức thuế suất thuế nhập khẩu ưu đãi đặc biệt bình quân cho từng năm là: Năm 2022 là 3,25%, 2023 là 2,95%; năm 2024 là 2,66%, năm 2025 là 2,36%, năm 2026 là 2,36% và năm 2027 là 2,34%.

Điều kiện áp dụng thuế nhập khẩu ưu đãi đặc biệt theo Hiệp định VN-EAEU FTA là các hàng hóa nhập khẩu phải thuộc Biểu thuế nhập khẩu ưu đãi đặc biệt; phải được nhập khẩu vào Việt Nam từ các nước là thành viên của Hiệp định VN-EAEU FTA, gồm Armenia, Belarus, Kazakhstan, Kyrgyzstan, Nga và Việt Nam (Hàng hóa từ khu phi thuế quan nhập khẩu vào thị trường trong nước); và phải đáp ứng các quy định về xuất xứ hàng hóa trong Hiệp định VN-EAEU FTA, có Giấy chứng nhận xuất xứ hàng hoá (C/O) mẫu EAV, theo quy định pháp luật hiện hành.

Mức thuế suất thuế nhập khẩu ưu đãi đặc biệt áp dụng đối với 11.480 dòng thuế

Với Hiệp định Thương mại tự do giữa Việt Nam và Chi Lê (Hiệp định VCFTA), Biểu thuế nhập khẩu ưu đãi đặc biệt gồm mã hàng, mô tả hàng hóa, mức thuế suất thuế nhập khẩu ưu đãi đặc biệt áp dụng đối với 11.480 dòng thuế, trong đó có 11.360 dòng thuế theo cấp độ 8 số và 120 dòng thuế được chi tiết theo cấp độ 10 số.

Về mức thuế nhập khẩu ưu đãi đặc biệt: Thuế suất trung bình các dòng cam kết tại năm 2022 là 4,44%; 2023 là 3,71%; năm 2024 là 2,12%; năm 2025 là 2,03%; năm 2026 là 1,94%; năm 2027 là 1,84%.

Thuế suất thuế nhập khẩu ưu đãi đặc biệt đối với các mặt hàng áp dụng hạn ngạch thuế quan thuộc các nhóm: trứng gia cầm, đường, lá thuốc lá và muối là mức thuế suất trong hạn ngạch.

Điều kiện để hàng hóa áp dụng thuế nhập khẩu ưu đãi đặc biệt theo Hiệp định VCFTA gồm thuộc biểu thuế nhập khẩu ưu đãi đặc biệt; được nhập khẩu vào Việt Nam từ các lãnh thổ Chi Lê và hàng hoá nhập khẩu từ khu phi thuế quan vào thị trường trong nước; đáp ứng các quy định về xuất xứ hàng hoá và có chứng từ chứng nhận xuất xứ hàng hoá theo quy định của Hiệp định VCFTA.

Biểu thuế nhập khẩu ưu đãi đặc biệt gồm 618 dòng thuế AHTN 2022

Biểu thuế nhập khẩu ưu đãi đặc biệt của Việt Nam để thực hiện Hiệp định Thương mại Việt Nam - Cuba giai đoạn 2022 - 2027 gồm mã hàng, mô tả hàng hóa, mức thuế suất thuế nhập khẩu ưu đãi đặc biệt theo các giai đoạn được nhập khẩu từ các lãnh thổ đối với từng mã hàng.

Về tổng thể, Biểu thuế nhập khẩu ưu đãi đặc biệt giai đoạn 2022 - 2027 gồm 618 dòng thuế AHTN 2022 ở cấp độ 8 số. Mức thuế nhập khẩu ưu đãi đặc biệt sẽ đạt thuế suất trung bình năm 2022 là 2,4%; thuế suất trung bình giai đoạn 2023 - 2027 là 2,1%.

Thuế suất thuế nhập khẩu ưu đãi đặc biệt đối với các mặt hàng áp dụng hạn ngạch thuế quan thuộc các nhóm: trứng gia cầm, đường, lá thuốc lá và muối là mức thuế suất trong hạn ngạch; danh mục và lượng 6 hạn ngạch thuế quan nhập khẩu hàng năm theo quy định của Bộ Công Thương và mức thuế suất thuế nhập khẩu ngoài hạn ngạch áp dụng theo quy định của Chính phủ tại thời điểm nhập khẩu.

Để áp dụng thuế suất thuế nhập khẩu ưu đãi đặc biệt, tương tự quy định tại các Nghị định của Chính phủ về biểu thuế của Việt Nam để thực hiện các FTA hiện hành, hàng hóa cần thuộc Biểu thuế nhập khẩu ưu đãi đặc biệt; được nhập khẩu vào Việt Nam từ lãnh thổ Cộng hòa Cuba, và hàng hoá nhập khẩu từ khu phi thuế quan vào thị trường trong nước; và đáp ứng các quy định về xuất xứ hàng hóa và có chứng từ chứng nhận xuất xứ hàng hoá theo quy định của Hiệp định Thương mại Việt Nam - Cuba.

Hiệp định Thương mại tự do giữa Việt Nam và Liên minh Kinh tế Á-Âu và các nước thành viên (VN-EAEU FTA) được ký kết vào ngày 29/5/2015, có hiệu lực 5/10/2016. Bộ Tài chính cho biết, ngày 26/12/2017, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 150/2017/NĐ-CP ban hành Biểu thuế nhập khẩu ưu đãi đặc biệt của Việt Nam trong VN-EAEU FTA giai đoạn 2018-2022.

Còn Hiệp định Thương mại tự do giữa Việt Nam và Chi Lê (Hiệp định VCFTA) được ký ngày 11/11/2011 tại Honolulu, Hoa Kỳ. Theo đó, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 132/2016/NĐ-CP ngày 1/9/2016 về Biểu thuế nhập khẩu ưu đãi đặc biệt của Việt Nam để thực hiện Hiệp định VCFTA giai đoạn 2016 – 2018

Hiệp định Thương mại giữa Việt Nam và Cuba đã được ký kết vào ngày 09/11/2018. Ngày 3/4/2020, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 39/2020/NĐ-CP về Biểu thuế nhập khẩu ưu đãi đặc biệt của Việt Nam để thực hiện Hiệp định Thương mại Việt Nam - Cuba giai đoạn 2020 - 2023 theo Danh mục Biểu thuế hài hòa ASEAN phiên bản 2017 (Danh mục AHTN 2017). Nghị định này sẽ hết hiệu lực sau ngày 31/12/2023.