Theo báo cáo tại hội nghị, năm 2023, tình hình thời tiết, khí hậu tại Việt Nam xảy ra cực đoan trên các vùng miền, đặc biệt là mưa lớn gây sạt lở đất, lũ quét, lũ, ngập lụt trên diện rộng, gây thiệt hại lớn về người, tài sản, cơ sở hạ tầng, ảnh hưởng đến đời sống, sản xuất của nhân dân.
Thống kê từ đầu năm 2023 đến ngày 10/1/2024, trên cả nước xảy ra 5.331 sự cố, thiên tai, làm chết 924 người, mất tích 205 người, bị thương 977 người, chìm, cháy, hỏng 555 phương tiện, cháy 1.740 nhà, xưởng, ki ốt chợ, 1.346 ha rừng và thảm thực vật.
Sự cố, thiên tai cũng đã làm hư hỏng 15.977 nhà, 115,56 km đê, kè, kênh mương, 711 công trình thủy lợi, cuốn trôi 179 cầu tạm, hư hại 151.279 ha lúa, hoa màu, 3.547 ha nuôi trồng thủy sản, 104 lồng bè, chết 75.357 con gia súc, gia cầm.
Tổng thiệt hại về kinh tế do sự cố, thiên tai ước tính khoảng 8.236 tỷ đồng
Năm 2024, có thể xuất hiện nhiều cơn bão trên biển Đông
Báo cáo tại hội nghị, Tổng Cục Khí tượng Thuỷ văn cho biết, năm 2023 là năm nóng nhất trong lịch sử quan trắc khi nhiệt độ toàn cầu. Tại Việt Nam nắng nóng với nhiệt độ vượt kỷ lục được ghi nhận tại Tương Dương (Nghệ An) 44,2độ C, đây cũng là giá trị nhiệt độ ngày cao nhất trên cả nước đã từng được quan trắc.
Tổng cục Khí tượng Thuỷ văn dự báo hiện tượng El Nino (pha nóng) sẽ còn tiếp tục kéo dài đến giữa năm 2024 và đạt đỉnh, nên năm 2024 có thể là năm thứ 10 liên tiếp nhiệt độ trung bình toàn cầu lên cao nhất và thiên tai sẽ bất thường hơn.
Tổng cục cảnh báo nguy cơ thiếu nước ở khu vực Bắc Bộ, Tây Nguyên và Nam Bộ trong nửa đầu năm, ở Trung Bộ trong các tháng 6, 7, 8. Hiện tượng nắng nóng tại khu vực Nam Bộ, khu vực Tây Bắc Bộ và Trung Bộ có khả năng đến sớm và xuất hiện nhiều hơn so với trung bình nhiều năm.
Đặc biệt bão, áp thấp nhiệt đới hình thành ở Biển Đông sẽ nhiều hơn, dự báo cơ cấu bão ở Biển Đông sẽ chiếm 1/3 so với toàn bộ số cơn bão. Cùng với đó, mưa dông và mưa lớn thời đoạn ngắn xuất hiện thường xuyên hơn, gây lở đất vùng núi, ngập lụt đô thị.
Không khí lạnh hoạt động không nhiều nhưng lại xuất hiện những đợt không khí lạnh có cường độ mạnh, gây rét đậm, rét hại trên diện rộng, băng giá, mưa tuyết ở khu vực vùng núi Bắc Bộ.
Cơ quan khí tượng thông tin thêm do ảnh hưởng của khối không khí lạnh có cường độ mạnh nhất mùa Đông 2023 - 2024, hiện ở Bắc Bộ và các tỉnh Trung Bộ đã xảy ra rét hại trên diện rộng, với nhiệt độ trung bình ngày thấp hơn 13 độ, nhiều nơi ở vùng núi phía bắc như Lạng Sơn, Cao Bằng, Quảng Ninh đã xảy ra băng giá. Dự báo đợt rét đậm, rét hại này có thể kéo dài đến khoảng ngày 28/1.
Không chủ quan trong phòng, chống thiên tai
Kết luận Hội nghị, Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang đánh giá Ủy ban quốc gia, Ban Chỉ đạo quốc gia về phòng, chống thiên tai đã hành hoàn thành tốt các nhiệm vụ đề ra, góp phần giảm thiểu thiệt hại về người và tài sản.
Phó Thủ tướng yêu cầu các cơ quan trên tuyệt đối không được chủ quan trong công tác phòng, chống thiên tai do tình hình thời tiết được dự báo sẽ tiếp tục thay đổi bất thường, nắng nóng vào đầu năm, mưa bão vào cuối năm.
Phó Thủ tướng yêu cầu các bộ, ngành, đơn vị tập trung rà soát những vướng mắc về thể chế liên quan đến chức năng, nhiệm vụ được giao trong công tác phòng, chống, khắc phục hậu quả thiên tai, tìm kiếm cứu nạn để kịp thời sửa đổi cho phù hợp yêu cầu thực tiễn.
Các bộ, ngành, địa phương phải giữ nguyên tắc phòng hơn chống, cung cấp thông tin kịp thời cho người dân, kể cả bằng tin nhắn điện thoại để người dân tự bảo vệ được chính mình và xây dựng ý thức cùng tham gia công tác phòng, chống, khắc phục hậu quả thiên tai và tìm kiếm cứu nạn.
Đồng thời, phải thường xuyên tiến hành kiểm tra, giám sát ở cơ sở; quan tâm đào tạo kỹ năng cơ bản cho các lực lượng chức năng ở cấp cơ sở; phối hợp tốt cả trong diễn tập, trong phòng, chống thiên tai và cứu nạn.
Các bộ, ngành tăng cường hợp tác quốc tế để học hỏi kinh nghiệm, huy động nguồn lực bên ngoài, áp dụng khoa học, công nghệ để nâng cao hiệu quả công tác phòng chống, khắc phục hậu quả thiên tai, tìm kiếm cứu nạn.
Các cơ quan, đơn vị phân bổ, sử dụng trang thiết bị một cách hợp lý, tiết kiệm, hiệu quả, đồng thời đề xuất việc mua sắm những trang thiết bị cần thiết, chủ động đề xuất sửa đổi, bổ sung những quy định liên quan đến quản lý, phân bổ, sử dụng trang thiết bị.
