Trong báo cáo cập nhật triển vọng thị trường chứng khoán mới đây, SGI Capital cho biết, thị trường chứng khoán toàn cầu tháng 9 có sự đồng pha đi xuống, với VN-Index giảm mạnh nhất ở mức 5,71%. Cả USD Index và lợi tức trái phiếu cùng tăng đang hút dòng vốn toàn cầu về Mỹ, gây sức ép lên dòng vốn FII tại các thị trường mới nổi trong đó có Việt Nam.
SGI Capital lưu ý, trong khi một số chỉ tiêu vĩ mô bắt đầu có cải thiện như cán cân xuất nhập khẩu, FDI, doanh số bán lẻ thì lạm phát 3 tháng qua đã tăng mạnh trở lại cùng với lạm phát lõi neo cao, thu hẹp dư địa hỗ trợ kinh tế qua chính sách tiền tệ của Ngân hàng Nhà nước (SBV). Thâm hụt ngân sách tăng về cuối năm theo đà giải ngân đầu tư công cũng sẽ khiến nhu cầu phát hành trái phiếu dự kiến tăng 10% trong 2024 và lợi suất trái phiếu Chính phủ tăng lên trong những tháng tới.
Lãi suất ngắn và dài hạn hạ nhanh đã tạo chênh lệch lớn giữa lãi suất VND với lãi suất các đồng tiền mạnh như USD, Euro và cả các đồng tiền trong khu vực. Điều này cùng với đà tăng của USD Index tạo áp lực lên tỷ giá trong suốt 2 tháng qua. Để giảm bớt áp lực này, SBV đã chủ động sử dụng công cụ phát hành tín phiếu và đẩy tăng lãi suất ngắn hạn từ tuần cuối tháng 9. Các lãi suất trái phiếu dài hạn cũng tạo đáy và nhích lên. “Điều kiện tài chính trong quý 4 sẽ không còn ở trạng thái dư thừa và nới lỏng như quý 3”, quỹ đầu tư nhận định.
Theo SGI Capital, các diễn biến mới trên thị trường tiền tệ đã làm giảm sự hưng phấn của dòng tiền vào thị trường chứng khoán, khiến lực mua thận trọng và thanh khoản thị trường giảm dần từ cuối tháng 9/2023. Trên một nền tảng không còn thuận lợi, những cổ phiếu hút mạnh dòng tiền đầu cơ vào đẩy giá lên cao như bất động sản, chứng khoán đã giảm mạnh.
Sau pha điều chỉnh, hiện tại VN-Index về sát 1.100 điểm. Quỹ đầu tư cho rằng thị trường sẽ bước vào giai đoạn phân hoá bởi định giá thị trường đã về vùng hợp lý khi P/B ở mức 1,6x và P/E giảm về 13 lần; lãi suất vẫn còn ở vùng thấp, tạo điều kiện cho doanh nghiệp phục hồi; một số doanh nghiệp đã liên tục cải thiện những yếu tố cơ bản, đi qua đáy khó khăn.
 |
Lãi suất trái phiếu dài hạn đang nhích lên. |
Trong vài tuần tới, SGI Capital dự báo thị trường vẫn sẽ thận trọng khi chưa đánh giá được việc hút thanh khoản của SBV có thể làm tăng các lãi suất ngắn hạn lên bao nhiêu, kéo dài trong bao lâu, tác động như thế nào tới lãi suất trái phiếu dài hạn và cả lãi suất huy động (có mối quan hệ chặt chẽ với dòng tiền và định giá thị trường).
Kịch bản khó khăn nhất sẽ là SBV hút về lượng dư thừa thanh khoản nhưng tỷ giá vẫn chịu áp lực tăng. Khi đó việc bán can thiệp dự trữ ngoại hối có thể được thực hiện và gián tiếp tạo thêm sức ép thanh khoản lên VND, tương tự diễn biến quý 3/2022. Dù chuẩn bị cho kịch bản cực đoan này nhưng quỹ đầu tư không coi đây là kịch bản cơ sở, do cán cân thanh toán của Việt Nam năm nay tích cực hơn nhiều so với 2022, SBV kiểm soát thị trường tự do và dòng ngoại tệ chảy ra chặt chẽ hơn, lãi suất điều hành của Fed cũng đã ổn định ở vùng đỉnh.
Dù kịch bản nào xảy ra, SGI Capital cho rằng mặt bằng lãi suất nếu điều chỉnh vẫn sẽ giữ ở mức thấp và các căng thẳng về thanh khoản sẽ không kéo dài hay khốc liệt như 2022. Quý 4 sẽ là một môi trường không quá dư thừa thanh khoản, cũng không quá tích cực về tăng trưởng, nhưng phù hợp cho sự phân hóa trong cả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp cũng như diễn biến giá cổ phiếu.
“Nhiều cổ phiếu sẽ có đáy mới trong 2024, nhưng cũng không ít cổ phiếu có lợi nhuận và giá vượt đỉnh lịch sử. Nhịp điều chỉnh này của VN-Index sẽ mở ra cơ hội mới để lựa chọn và tích lũy cổ phiếu tốt ở định giá rẻ cho năm đầu tư mới 2024”, quỹ đầu tư đánh giá.
