Xuất khẩu theo phương thức trao đổi cư dân biên giới - xuất khẩu tiểu ngạch sẽ được siết lại và nâng cao yêu cầu về tiêu chuẩn hàng hóa từ đầu năm 2025, nhằm tránh tái diễn ùn ứ tại cửa khẩu, nhất là với Trung Quốc.
Ngày 29/9, Phó Thủ tướng Thường trực Phạm Bình Minh ký Công điện số 871/CĐ-TTg về việc chấn chỉnh, xử lý các hành vi tiêu cực liên quan hoạt động xuất, nhập khẩu, thông quan hàng hóa tại các cửa khẩu biên giới đất liền.
Lượng xe hàng đổ lên các cửa khẩu biên giới ngày một tăng trong những ngày qua, cộng với số xe còn tồn trước Tết đang gây ra tình trạng ùn tắc tại các cửa khẩu Móng Cái (Quảng Ninh), Hữu Nghị, Tân Thanh (Lạng Sơn).
Ứng dụng tích hợp dữ liệu định vị xe tải được triển khai nhằm sớm cảnh báo tình trạng ùn tắc tại cửa khẩu, giúp các cơ quan quản lý, doanh nghiệp, đơn vị vận chuyển có sự chủ động trong vận tải hàng hóa.
Lãnh đạo các địa phương có biên giới với Trung Quốc cho biết hoàn toàn chia sẻ với khó khăn của doanh nghiệp trong vấn đề ách tắc tại các cửa khẩu hiện nay, nhưng nếu không có sự phối hợp đồng bộ để hàng tiếp tục đổ lên cửa khẩu thì khó khăn còn kéo dài.
Các cơ quan chức năng huyện Ninh Minh (Trung Quốc) vừa thông báo đơn phương tạm dừng thông quan hàng hóa qua cặp cửa khẩu Chi Ma - Ái Điểm kể từ ngày 17/1.
UBND tỉnh Lào Cai vừa có thông báo tạm dừng tiếp nhận hàng hóa tại cửa khẩu Kim Thành từ ngày 18/1 do lượng xe ùn ứ tại đây đã lên tới gần 1.000 xe, trong khi năng lực thông quan hạn chế chỉ 15-20 xe mỗi ngày.
Tỉnh Quảng Ninh vừa ra thông báo tạm ngừng nhận các xe chở hàng hóa, đặc biệt là hoa quả, thủy sản đông lạnh và các mặt hàng chưa đảm bảo yêu cầu phòng chống dịch để tập trung giải quyết triệt để lượng xe đang còn tồn ở các cửa khẩu với Trung Quốc.
Chính quyền Bằng Tường thuộc tỉnh Quảng Tây của Trung Quốc vừa gửi thư công tác cho tỉnh Lạng Sơn, thông báo sẽ dừng thông quan tại các cửa khẩu của tỉnh này với Việt Nam từ ngày 31/1 đến 6/2 để nghỉ Tết Nguyên đán Nhâm Dần
Do tình hình thông quan còn hạn chế, và dịp Tết Nguyên đán đang tới gần, nhưng vẫn có lượng lớn xe dồn về cửa khẩu, tỉnh Lạng Sơn đã thông báo ngừng tiếp nhận xe chở hoa quả tươi lên các cửa khẩu trong địa bàn tỉnh từ 17/1 đến Tết Nguyên đán Nhâm Dần.
Ngày 12/1, Trung Quốc thông báo sẽ tạm dừng thông quan tại cầu phao Km 3+4 thuộc thành phố Móng Cái, sau hơn một ngày khôi phục thông quan do phát hiện virus SARS-CoV-2 trên bao bì sản phẩm nhập khẩu.
Sau những buổi làm việc tích cực giữa các bộ, ngành, địa phương của Việt Nam và các cơ quan hữu quan của Trung Quốc, hiện đã có 13 cửa khẩu và lối mở biên giới phía Bắc được mở cửa thông quan hàng hóa giữa 2 nước.
Chiều 8/1, Phó Thủ tướng Lê Văn Thành chủ trì Hội nghị trực tuyến về xử lý hàng hóa ùn tắc tại các cửa khẩu phía Bắc, trong đó yêu cầu thúc đẩy xuất khẩu nông sản qua đường sắt, đường biển và phấn đấu giải tỏa hết số xe tồn đọng trước Tết Nguyên đán.
Trước thực trạng giá cước vận tải biển tăng đến 500%, đồng thời, giá thuê container lạnh cũng lên tới 200 triệu..., ngày 7/1, Bộ NN&PTNT đã có văn bản gửi các bộ, ngành, địa phương kiến nghị gỡ vướng mắc trong vấn đề này, cũng như kích cầu nội địa.
Sau Trà Lĩnh – Long Bang, Sóc Giang – Bình Mãng là cặp cửa khẩu tiếp theo được mở cửa trở lại. Điều này sẽ làm giảm sự ùn ứ các mặt hàng, giảm thiểu thiệt hại đặc biệt là hàng nông sản tươi tại các cửa khẩu của Việt Nam.
Bộ Công thương đề nghị phía Trung Quốc mở lại các cửa khẩu, khôi phục nhập khẩu trái cây tươi, hàng đông lạnh, tăng thời gian thông quan và thống nhất phương án sử dụng lái xe chuyên trách mỗi bên.
Các tỉnh biên giới như Lạng Sơn, Quảng Ninh đang đề nghị các địa phương dừng đưa hàng hóa lên cửa khẩu do bị tắc nghẽn, năng lực thông quan thấp và cửa khẩu bên phía Trung Quốc dự kiến đóng cửa sớm để nhân công kịp cách ly 21 ngày đón Tết Nguyên đán.
Sau khi triển khai các phương án thúc đẩy thông quan hàng hóa, thành phố Móng Cái (Quảng Ninh) tiếp tục yêu cầu các doanh nghiệp cho thuê kho đông lạnh giảm giá giá lưu kho, nhằm hỗ trợ cho doanh nghiệp xuất nhập khẩu nông sản.
Hơn 2.400 xe hàng hóa, nông sản “nằm dài” tại cửa khẩu nhưng vẫn có container mới được đưa lên. Vì vậy, tỉnh Lạng Sơn đề nghị các địa phương khuyến cáo doanh nghiệp tạm dừng đưa hàng hóa, đặc biệt là mặt hàng nông sản tươi lên biên giới.
Việt Nam và Trung Quốc đã có FTA từ năm 2016, nhưng còn nhiều bất cập và chậm đàm phán các Nghị định thư liên quan dẫn tới xuất khẩu nông sản sang Trung Quốc vẫn phải dựa nhiều vào hình thức tiểu ngạch.
