Tại Hội nghị phát triển nhà ở xã hội cho công nhân do Thủ tướng chủ trì ngày 1/8, các lãnh đạo của nhiều doanh nghiệp bất động sản, xây dựng lớn đã tham gia và có những đề xuất để phát triển nhà ở xã hội cho công nhân, người thu nhập thấp.
Ông Dương Công Minh - Chủ tịch HĐQT Ngân hàng Thương mại Cổ phần Sài Gòn Thương Tín (Sacombank) cho biết, đối với chương trình phát triển nhà ở xã hội, Sacombank sẵn sàng tham gia; đề nghị Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước có cơ chế, chính sách cụ thể.
Còn với vai trò là chủ của Tập đoàn Him Lam, ông Minh cho biết sẵn sàng đăng ký tham gia 75.000 căn hộ nhà ở xã hội từ nay đến năm 2030. Đây là quỹ đất mà doanh nghiệp đã có, nhưng quan trọng nhất là tháo gỡ khó khăn về thủ tục.
Theo ông Minh, Him Lam có 2 dự án nhà ở thương mại, theo đề nghị của Bộ Xây dựng chuyển thành nhà ở xã hội để lo cho người nghèo nhưng có một dự án tới 5 năm, một dự án 3 năm đến nay chưa hoàn thiện xong thủ tục. Bởi từ nhà ở thương mại chuyển sang nhà ở xã hội còn khó hơn thủ tục làm nhà ở thương mại; thủ tục vô cùng phức tạp, từ thành phố, tỉnh, các ngành đến các bộ, ngành…
Những dự án nhà ở thương mại có 20% nhà ở xã hội, như vậy rất nhỏ lẻ và manh mún, bất cập. Nên quy hoạch khu vực nhà ở xã hội tập trung. Các địa phương cũng cần có quy hoạch riêng nhà ở xã hội, nhà ở công nhân. Trong khu công nghiệp thì không thuần túy là nhà ở công nhân mà còn các đối tượng khác, cũng đều phải được tính toán, quy hoạch trong đó.
Ảnh: VGP
Hiện nay Chính phủ đang tập trung vào vấn đề nhà ở xã hội, nhà ở công nhân, huy động các doanh nghiệp, nhưng ông Minh cho rằng, nguồn lực lớn nhất để xây dựng nhà ở xã hội, nhà ở công nhân chính là ở người dân, như ở TP HCM có 700.000 phòng trọ cho công nhân.
Vì vậy, Chủ tịch Sacombank đề nghị Chính phủ nghiên cứu kỹ vấn đề này vì đây là vấn đề rất lớn nhưng quy chuẩn, tiêu chuẩn không có. Quan trọng nhất là phải xây dựng được tiêu chuẩn, quy chuẩn, huy động được nguồn lực của người dân, còn nguồn lực của doanh nghiệp thì không đủ để đáp ứng nhu cầu.
Địa phương cần sớm giao đất
Trong khi đó, ông Bùi Xuân Huy, Chủ tịch Tập đoàn Novaland cho biết, các chính sách hỗ trợ nhà ở xã hội, nhà ở công nhân lao động đã tạo ra hành lang pháp lý tương đối đầy đủ, đảm bảo hỗ trợ và khuyến khích các doanh nghiệp tham gia vào phát triển nhà ở xã hội, nhà ở công nhân. Tuy nhiên, quá trình triển khai thực hiện các chính sách đã bộc lộ một số tồn tại, vướng mắc cần được khắc phục.
Đó là các bước thủ tục đầu tư dự án nhà ở xã hội còn phức tạp. Ngoài thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư, công nhận chủ đầu tư, phê duyệt quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500, chấp thuận đầu tư, giao đất, tính tiền sử dụng đất, ký quỹ như nhà ở thương mại, các dự án nhà ở xã hội... thì còn phải thực hiện thêm các thủ tục phức tạp như thẩm định giá bán nhà ở xã hội, xác nhận đối tượng mua, thuê mua nhà ở xã hội, kiểm toán chi phí để xác định lợi nhuận định mức. Mặt khác, theo quy định, các dự án nhà ở xã hội phải dành tối thiểu 20% số căn hộ của dự án để cho thuê, sau 5 năm mới được bán, làm chậm thu hồi vốn.
Vướng mắc nữa là quy định chưa cho phép chủ đầu tư dự án đầu tư xây dựng nhà ở thương mại có quyền lựa chọn việc dành 20% quỹ đất trong dự án để xây dựng nhà ở xã hội hoặc chuyển đổi quỹ đất 20% dành cho phát triển nhà ở xã hội sang một khu vực khác thuộc sở hữu hợp pháp để phát triển một dự án nhà ở xã hội độc lập. Việc dành quỹ đất tương đương này đảm bảo được tính đồng bộ về không gian cảnh quan, khắc phục những bất cập cho cả chủ đầu tư và người dân có nhu cầu mua nhà ở xã hội.
Dưới góc độ là doanh nghiệp, ông Bùi Xuân Huy cho biết các doanh nghiệp bất động sản nói chung và Novaland mong muốn Chính phủ và các bộ, ngành sớm hoàn thiện thể chế, chính sách để doanh nghiệp có thể triển khai nhanh nhất. Hiện, Novaland đã có một số quỹ đất tại TP. HCM và các tỉnh Đồng Nai, Long An, Cần Thơ, Bà Rịa Vũng Tàu, Bình Dương, Bình Thuận, Khánh Hòa, Đà Nẵng… phù hợp đầu tư xây dựng dự án nhà ở xã hội.
Tập đoàn cam kết sẽ sẵn sàng nhận nhiệm vụ đầu tư xây dựng 200.000 căn hộ nhà ở xã hội tại các tỉnh thành phía Nam và trọng tâm là TPHCM. Nhưng để đảm bảo hoàn thành nhiệm vụ này, Novaland đề nghị cơ quan quản lý địa phương sớm xác định quỹ đất do Nhà nước quản lý để giao hoặc mời gọi đầu tư thực hiện dự án.
