Maybank Investment Banking (Maybank IBG) vừa có báo cáo kinh tế Việt Nam tháng 4/2023, do ông Brian Lee Shun Rong - chuyên gia nghiên cứu kinh tế vĩ mô và ông Chua Hak Bin - Kinh tế trưởng thực hiện.
Về sản xuất công nghiệp (IP), các nhà phân tích cho biết chỉ số tăng nhẹ trong tháng 4 nhưng không tương ứng với xuất khẩu. Sự phục hồi này sẽ không bền vững trừ khi nhu cầu ngoài nước cải thiện, do hoạt động sản xuất tại các nhà máy ở Việt Nam chủ yếu tập trung vào xuất khẩu.
Thực tế, các công ty sản xuất đã sa thải hàng nghìn việc làm do nhu cầu yếu. Người lao động tại các doanh nghiệp vốn FDI phải chịu gánh nặng mất việc làm nhiều nhất. Xuất khẩu hàng hoá suy giảm mạnh hơn trong tháng 4, giảm 17,1% so với cùng kỳ năm ngoái về giá trị (so với mức giảm 14,4% trong tháng 3).
Tín hiệu tích cực là tăng trưởng doanh thu bán lẻ chậm lại nhưng vẫn phục hồi bất chấp nền kinh tế đang ì ạch, đạt 11,5% trong tháng 4 (so với 13,4% trong tháng 3). Sự phục hồi được hỗ trợ bởi ngành du lịch.
Khách du lịch nước ngoài đã tăng lên 984.000 lượt trong tháng 4, từ 895.000 lượt trong tháng 3. Khách du lịch từ Trung Quốc tăng 42.600 lượt so với tháng 3, sau khi nước này nối lại các tour du lịch đến Việt Nam, chiếm một nửa mức tăng trưởng chung.
Maybank cho rằng tăng trưởng doanh thu bán lẻ sẽ yếu đi do mức so sánh cao trong những tháng tới. Đồng thời, các chỉ số khác cũng cho thấy người tiêu dùng đang thắt chặt chi tiêu do thị trường lao động suy yếu, chi phí vay cao và chi phí sinh hoạt tăng.
Đồng thời, đầu tư công "leo thang" cùng số lượng dự án FDI cao nhất kể từ năm 2020 cũng là yếu tố hỗ trợ tăng trưởng. Vốn đầu tư thực hiện từ ngân sách Nhà nước trong tháng 4 tăng 16,4% so với cùng kỳ, nhờ Chính phủ đẩy mạnh triển khai các dự án công để phục hồi nền kinh tế.
Vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài đã giải ngân 5,85 tỷ USD trong 4 tháng đầu năm. Con số này thấp hơn 1,2% so với mức so sánh cao trong năm trước, nhưng vẫn cao hơn so với giai đoạn 2019 đến 2021. Cam kết FDI từ tháng 1 đến tháng 4 thấp hơn 17,9% so với cùng kỳ năm ngoái, tuy nhiên các khoản cam kết đã cao hơn 80% so với cùng kỳ, kết thúc 5 tháng giảm liên tiếp.
Theo Maybank, có một làn sóng đầu tư đến từ Trung Quốc sau khi được mở cửa trở lại. Các doanh nghiệp Trung Quốc cam kết đầu tư vào 117 dự án FDI mới, gần gấp đôi so với cùng kỳ năm ngoái và chỉ sau Hàn Quốc (121 dự án). Mức đầu tư trung bình tính tới nay của Trung Quốc cho các dự án mới tại Việt Nam lên đến 8,3 triệu USD, so với 4,5 triệu đô trong năm ngoái.
Lạm phát toàn phần đã giảm xuống 2,8% trong tháng 4 (so với mức 3,4% trong tháng 3), thấp nhất kể từ tháng 4/2022, do chi phí tiện ích, thực phẩm và giáo dục thấp hơn. Chỉ số CPI giảm tháng thứ 2 liên tiếp, giảm 0,34% so với tháng trước.
Do lạm phát thấp hơn dự kiến, Maybank hạ dự báo lạm phát toàn phần năm 2023 của Việt Nam xuống 3,4% (từ mức 4,3% trước đó). Nhóm phân tích cho rằng nền kinh tế đang chậm lại có thể sẽ làm giảm lạm phát nhiều hơn dự kiến.
“Dữ liệu CPI tháng này cho thấy các nhà bán lẻ như công ty du lịch, trung tâm điện máy và siêu thị đang giảm giá để kích cầu. Trong khi đó, Chính phủ đã cho phép tăng giá bán lẻ điện tối đa 3% từ đầu tháng 5, điều này ít gây lo ngại. Kế hoạch cắt giảm thuế VAT từ 10% xuống 8% cũng sẽ làm giảm áp lực về giá”, Maybank nhận định.
Maybank duy trì dự báo GDP cả năm của Việt Nam ở mức 5,5%. Nhu cầu nước ngoài sụt giảm sẽ tiếp tục ảnh hưởng đến các ngành định hướng xuất khẩu và không có dấu hiệu cải thiện trong tháng 4. Khả năng xảy ra suy thoái ở Mỹ vẫn tăng cao do các điều kiện thắt chặt tài chính trong bối cảnh Mỹ tăng lãi suất. Chi tiêu Chính phủ mạnh mẽ và sự phục hồi của Trung Quốc sẽ hỗ trợ một phần cho sự tăng trưởng của Việt Nam.
Bộ phận phân tích cũng kỳ vọng Ngân hàng Nhà nước sẽ cắt giảm lãi suất tái cấp vốn và hạ trần lãi suất tiền gửi ngắn hạn thêm 50 điểm cơ bản trong năm nay, có khả năng sẽ vào giữa năm, nhằm hỗ trợ nền kinh tế.
