94% dư nợ tín dụng bất động sản là cho vay trung, dài hạn

Về vấn đề kiểm soát lĩnh vực bất động sản, theo Thống đốc, hiện khoảng 94% dư nợ tín dụng bất động sản là cho vay trung, dài hạn (10-25 năm), trong khi nguồn huy động của ngân hàng chủ yếu là ngắn hạn.

"Chênh lệch kỳ hạn và lãi suất giữa vốn, cho vay lĩnh vực này rủi ro rất lớn với các ngân hàng", báo cáo của Ngân hàng Nhà nước nêu: "Tổng dư nợ bất động sản của các tổ chức tín dụng đến cuối tháng 4/2022 là hơn 2,28 triệu tỷ đồng, tăng 10,19% so với cuối năm 2021. Mức này chiếm khoảng 20,44% tổng dư nợ với nền kinh tế, và tỉ lệ nợ xấu khoảng 1,62%."

Qua đó, Ngân hàng Nhà nước đánh giá, lĩnh vực đầu tư kinh doanh bất động sản là một trong các lĩnh vực rủi ro với hoạt động ngân hàng, cần có các giải pháp kiểm soát.

Chưa kể, thị trường bất động sản biến động mạnh, tình trạng thổi giá gây sốt ảo bất động sản, đấu giá đất với giá cao bất thường… ảnh hưởng đến cấp tín dụng, định giá tài sản đảm bảo của các tổ chức tín dụng.

Thống đốc cũng đánh giá, năm 2022, sức ép tăng trưởng tín dụng lớn do cộng hưởng nhiều yếu tố, như giải ngân đầu tư công vẫn còn chậm khiến nguồn vốn phục hồi kinh tế phụ thuộc lớn vào tín dụng ngân hàng.

Ngoài ra, triển khai gói hỗ trợ lãi suất 40.000 tỷ đồng năm 2022 - 2023 trong bối cảnh áp lực lạm phát ngày càng tăng, tỉ lệ tín dụng trên GDP đã ở mức cao, khiến điều hành tín dụng gặp nhiều thách thức.

Đánh giá tình hình cấp tín dụng, chất lượng tín dụng với lĩnh vực bất động sản vẫn đang được Ngân hàng Nhà nước kiểm soát ổn định, nhưng để hạn chế tác động của thị trường này với kinh tế vĩ mô, tiền tệ, cần có giải pháp toàn diện, đồng bộ để lành mạnh hóa, xây dựng thị trường bất động sản an toàn, bền vững.

Thống đốc NHNN cho biết, tới đây sẽ tiếp tục chỉ đạo các tổ chức tín dụng đảm bảo tăng trưởng tín dụng an toàn, hiệu quả; kiểm soát chặt chẽ tín dụng với các lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro, trong đó có đầu tư, kinh doanh bất động sản.

Đồng thời, tạo điều kiện cho tổ chức, cá nhân tiếp cận nguồn vốn tín dụng để mua, đầu tư nhà ở tự sử dụng, tiêu dùng, đặc biệt là nhà ở xã hội, nhà ở cho công nhân, nhà ở thương mại giá rẻ.

Ngành ngân hàng cũng tăng thanh tra, kiểm tra, trong đó tập trung kiểm tra các hồ sơ cấp tín dụng lĩnh vực bất động sản của các tổ chức tín dụng. Từ đó phát hiện các vấn đề, tồn tại, vi phạm trong cấp tín dụng để xử lý, khuyến nghị cụ thể hạn chế rủi ro của các tổ chức tín dụng trong cấp tín dụng nói chung, lĩnh vực bất động sản nói riêng.

Cơ chế cấp hạn mức tín dụng cho các ngân hàng thương mại

Ngoài ra, báo cáo cũng giải trình về cơ chế cấp hạn mức tín dụng cho các ngân hàng, theo đó Thống đốc cho biết căn cứ mục tiêu kinh tế - xã hội về tăng trưởng GDP lạm phát, hàng năm Ngân hàng Nhà nước xây dựng chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng định hướng cho cả năm của cả hệ thống tổ chức tín dụng. Đồng thời có điều chỉnh phù hợp với nhu cầu, khả năng hấp thụ vốn của nền kinh tế.

Việc này bảo đảm cung cấp vốn cho phát triển kinh tế nhưng cũng thận trọng với rủi ro lạm phát và rủi ro nợ xấu phát sinh.

Ngân hàng Nhà nước sẽ thực hiện thông báo chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng cho từng tổ chức tín dụng, trên cơ sở tình hình hoạt động, năng lực tài chính, quản trị điều hành và khả năng mở rộng tín dụng lành mạnh của từng tổ chức tín dụng.

Đồng thời chỉ đạo các tổ chức tín dụng tăng trưởng tín dụng an toàn, hiệu quả, tập trung vào các lĩnh vực sản xuất kinh doanh , lĩnh vực ưu tiên, tạo thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp tiếp cận vốn tín dụng ngân hàng, kiểm soát chặt chẽ tín dụng vào các lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro như đầu tư, kinh doanh bất động sản, chứng khoán, các dự án BOT, BT giao thông, trái phiếu doanh nghiệp.

Tính đến ngày 31/5/2022, tín dụng toàn nền kinh tế tăng 8,04% so với cuối năm 2021 và tăng 16,94% so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, 4/5 lĩnh vực ưu tiên có mức tăng cao hơn cùng kỳ và 3/5 lĩnh vực ưu tiên có mức tăng cao hơn tốc độ tăng trưởng tín dụng chung; tín dụng đối với lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro được kiểm soát.

Thống đốc Nguyễn Thị Hồng khẳng định việc thông báo chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng đối với các tổ chức tín dụng (TCTD) được thực hiện theo nguyên tắc tổ chức tín dụng có tình hình hoạt động an toàn, lành mạnh hơn sẽ được NHNN xem xét phân bổ chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng cao hơn, qua đó, thúc đẩy tổ chức tín dụng nâng cao năng lực quản trị, điều hành, tăng cường chất lượng, hiệu quả hoạt động và các chỉ số an toàn hoạt động.

Bên cạnh đó, Ngân hàng Nhà nước cũng xem xét một số yếu tố như mặt bằng lãi suất huy động, cho vay, tỷ trọng đầu tư vào lĩnh vực bất động sản, lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn... đảm bảo thực hiện đúng chủ trương của Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước về tập trung tín dụng vào lĩnh vực sản xuất kinh doanh, kiểm soát chặt chẽ tín dụng vào lĩnh vực tiềm ấn rủi ro, tiếp tục giảm mặt bằng lãi suất cho vay.