Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn: 'Dạy thêm, học thêm sẽ cản trở đổi mới giáo dục'

Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn nêu quan điểm, học thêm có thể đem lại sự củng cố kiến thức, nhưng ít đem lại giá trị cho sự phát triển của con người. Muốn đổi mới giáo dục, giáo viên phải hoàn thành hết trách nhiệm công vụ của mình ngay trong giờ chính, dẫn dắt học sinh tự mở rộng kiến thức để ứng phó thời đại bùng nổ tri thức.

Chiều 19/6, tại phiên chất vấn của Quốc hội về nhóm vấn đề thứ hai thuộc lĩnh vực giáo dục, nhiều đại biểu đã đề cập tới tình trạng dạy thêm, học thêm tràn lan.

Đại biểu Nguyễn Văn Huy - Đoàn ĐBQH tỉnh Thái Bình cho rằng, làm tốt công tác quản lý chuyên môn, đảm bảo chất lượng giờ học chính khóa trên lớp sẽ là giải pháp quan trọng, cơ bản khắc phục tình trạng dạy thêm, học thêm tràn lan hiện nay.

Song nếu đã làm tốt công tác này mà tình trạng dạy thêm, học thêm vẫn khá phổ biến, cần rà soát, đánh giá lại chương trình giáo dục, có hay không việc chương trình dạy quá nặng? Đại biểu đề nghị Bộ trưởng nêu rõ giải pháp để đảm bảo chất lượng chương trình chính khoá trên lớp theo đúng yêu cầu đề ra.

Dạy thêm, học thêm là khâu níu kéo, cản trở sự đổi mới trong giáo dục
Đại biểu Nguyễn Văn Huy - Đoàn ĐBQH tỉnh Thái Bình. Ảnh: Media Quốc hội.

Trả lời chất vấn, Bộ trưởng Giáo dục và đào tạo Nguyễn Kim Sơn cho biết, dưới góc độ chuyên môn, việc dạy thêm, học thêm là một khâu, một phần trong hệ thống trang bị kiến thức kiểu cũ. Trong đó, sách giáo khoa là đóng gói kiến thức để chuyển giao, thầy cô là người truyền thụ, thi cử là kiểm tra kiến thức. Đi cùng với đó là luyện thi, là bài mẫu, văn mẫu, toán mẫu, toán đố, là học thuộc.

Dạy thêm, học thêm là một khâu trong chuỗi của hệ thống trang bị kiến thức như vậy.

Theo Bộ trưởng, việc dạy thêm, học thêm sẽ níu kéo, làm cho việc trang bị kiến thức theo lối cũ được bảo lưu và cản trở sự đổi mới. Do đó, khi đưa ra Thông tư 29, Bộ không chỉ giải quyết vấn đề xã hội mà là một phần của công cuộc đổi mới, làm cho trường học thay đổi, mở đường cho hệ thống mới của giáo dục, phát triển năng lực của trẻ em.

Bộ trưởng cho rằng cách tiếp cận mới là dùng trang thiết bị, giải quyết vấn đề thực tế mà trẻ em phải đối mặt. Đó chính là năng lực tự học, tự mở rộng kiến thức để ứng phó thời đại bùng nổ tri thức hiện nay.

Học thêm có thể đem lại sự củng cố kiến thức, nhưng ít đem lại giá trị cho sự phát triển của con người. Bộ trưởng cho rằng giải pháp cần tổng thể, trong đó hoàn thành tốt chương trình chính khóa là cốt lõi. Giáo viên phải hoàn thành hết trách nhiệm công vụ của mình ngay trong giờ chính, với phương pháp và yêu cầu mới. Đây là câu chuyện quan trọng của đổi mới giáo dục.

Về vấn đề thi cử, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn cho biết những năm qua, Bộ đang thiết kế các kỳ thi theo hướng là đánh giá năng lực, tư duy cho phù hợp chương trình giáo dục, giảm loại bài có tính đánh đố, toán mẹo. Việc ra đề đang hướng vào đánh giá năng lực và khả năng tư duy của học sinh. Quá trình này phải điều chỉnh từng bước, vì giáo dục là quá trình chứ không phải mong muốn "một sớm một chiều", thay đổi bất ngờ là không phù hợp.

Dạy thêm, học thêm là khâu níu kéo, cản trở sự đổi mới trong giáo dục
Bộ trưởng Giáo dục và đào tạo Nguyễn Kim Sơn. Ảnh: Media Quốc hội.

Học sinh tự nguyện có được học thêm tại trường?

Cũng liên quan đến vấn đề dạy thêm, học thêm, đại biểu Nguyễn Văn Mạnh - Đoàn ĐBQH tỉnh Vĩnh Phúc cho biết Điều 11 của Luật Nhà giáo không cấm nhà giáo dạy thêm mà cấm ép buộc người học tham gia học thêm dưới mọi hình thức. Vậy học sinh tự nguyện học thêm tại trường, học cô giáo của mình có được không?, đại biểu nêu.

Dạy thêm, học thêm là khâu níu kéo, cản trở sự đổi mới trong giáo dục
Đại biểu Nguyễn Văn Mạnh - Đoàn ĐBQH tỉnh Vĩnh Phúc. Ảnh: Media Quốc hội.

Trả lời đại biểu, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn đánh giá đây là cách đặt vấn đề "rất lý thú". Bộ trưởng khẳng định cả Luật Nhà giáo và Thông tư 29 của Bộ Giáo dục đều thống nhất "nghiêm cấm nhà giáo ép buộc học sinh học thêm dưới mọi hình thức".

Trường hợp học sinh tự nguyện, Bộ trưởng nhấn mạnh ngoài thời gian học chính khóa, giáo viên cần hướng dẫn học sinh tự học, sử dụng thời gian học ngoài giờ chính khóa một cách hiệu quả, chứ không phải có nhu cầu là dạy thêm.

Bộ trưởng nhấn mạnh quan điểm hạn chế dạy thêm ngay tại nhà trường để học sinh có thời gian tự học, đọc tài liệu, học thêm kỹ năng và trang bị những thứ cần thiết khác.

"Học sinh phải có thời gian cho việc khác, chứ không phải cứ có thời gian hở ra là lôi nhau ra dạy thêm, học thêm. Phải đảm bảo giữ tuổi thơ cho trẻ em, các em còn phải vui chơi," Bộ trưởng nhấn mạnh và cho biết khi thiết kế môn học đã đảm bảo các yếu tố theo yêu cầu nên không phải cứ học sinh tự nguyện là nhà trường sẽ đáp ứng việc dạy thêm.

Giảm nghèo đa chiều: Đề xuất nâng mức hỗ trợ nhà ở, có chiến lược nước sạch

Giảm nghèo đa chiều: Đề xuất nâng mức hỗ trợ nhà ở, có chiến lược nước sạch

Các đại biểu Quốc hội đề xuất nhiều giải pháp để tạo sinh kế, cải thiện đời sống và nâng cao chất lượng dịch vụ xã hội cho người dân vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi.
Giám sát để đảm bảo tinh thần lập pháp của Quốc hội

Giám sát để đảm bảo tinh thần lập pháp của Quốc hội

Trong bối cảnh đổi mới tư duy xây dựng pháp luật, luật chỉ quy định khung, đại biểu cho rằng công tác giám sát cần được đẩy mạnh hơn để đảm bảo tinh thần và ý chí lập pháp của Quốc hội.
Văn hoá xuống cấp, đạo đức lệch chuẩn cần được nhận diện như 'điểm nghẽn' chiến lược

Văn hoá xuống cấp, đạo đức lệch chuẩn cần được nhận diện như 'điểm nghẽn' chiến lược

Đại biểu Quốc hội đề xuất xây dựng chiến lược quốc gia về văn hoá và lối sống trong kỷ nguyên số, gắn với gia đình, nhà trường, cộng đồng và không gian mạng.
Thu hút doanh nghiệp làm 'đầu tàu' dẫn dắt kinh tế ở miền núi

Thu hút doanh nghiệp làm 'đầu tàu' dẫn dắt kinh tế ở miền núi

Việc phát triển vùng sản xuất tập trung, ưu tiên cây công nghiệp hoặc sản phẩm đặc thù sẽ giúp hỗ trợ sinh kế tốt hơn cho người dân, thay vì cấp phát nhỏ lẻ.
Đại biểu Quốc hội: Cần có chiến lược sức khỏe nam giới

Đại biểu Quốc hội: Cần có chiến lược sức khỏe nam giới

Theo đại biểu Quốc hội, tuổi thọ của nam giới Việt Nam đang ngắn hơn nữ giới khoảng 5 năm. Nếu không có giải pháp, gia đình và xã hội sẽ thiếu đi trụ cột, là nguyên nhân dẫn đến sự cô đơn, bất bình đẳng ở phụ nữ tuổi xế chiều.
Đề xuất người bệnh ung thư khó khăn được hưởng bảo hiểm y tế 100%

Đề xuất người bệnh ung thư khó khăn được hưởng bảo hiểm y tế 100%

Đại biểu Quốc hội đề nghị bổ sung đối tượng mắc bệnh hiểm nghèo như bệnh ung thư, có hoàn cảnh khó khăn được hưởng bảo hiểm y tế 100%.
Bảng giá đất theo hệ số K giúp minh bạch, rút ngắn tiến độ định giá

Bảng giá đất theo hệ số K giúp minh bạch, rút ngắn tiến độ định giá

Theo Bộ trưởng Nông nghiệp và Môi trường Trần Đức Thắng, việc sử dụng bảng giá đất và hệ số điều chỉnh giúp minh bạch, rút ngắn tiến độ định giá và khắc phục các tồn tại hiện nay.
Đại biểu Quốc hội 'hiến kế' gỡ chồng chéo trong quy hoạch đô thị và nông thôn

Đại biểu Quốc hội 'hiến kế' gỡ chồng chéo trong quy hoạch đô thị và nông thôn

Chiều ngày 28/11, Quốc hội thảo luận tại hội trường về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quy hoạch đô thị và nông thôn. Vấn đề chồng chéo quy hoạch được một số đại biểu quan tâm.
Đột phá để Cần Thơ thành động lực tăng trưởng của ĐBSCL

Đột phá để Cần Thơ thành động lực tăng trưởng của ĐBSCL

Đại biểu QH Cần Thơ kiến nghị loạt giải pháp, đề xuất nhằm tạo động lực phát triển mạnh mẽ cho các cực tăng trưởng năng động như Cần Thơ, vùng động lực tăng trưởng ĐBSCL.
'AI có thể thao túng tâm lý, hành vi của con người'

'AI có thể thao túng tâm lý, hành vi của con người'

Theo các đại biểu Quốc hội, AI có thể thao túng tâm lý, hành vi, làm suy giảm tư duy cảm thụ, cảm nhận độc lập của con người.
Đại biểu Quốc hội đề nghị cấm kinh doanh 'bóng cười'

Đại biểu Quốc hội đề nghị cấm kinh doanh 'bóng cười'

Theo đại biểu Quốc hội, quy định về ngành nghề cấm đầu tư kinh doanh chính là “vòng gác đầu tiên” của hệ thống pháp luật để bảo vệ sự an toàn của cộng đồng.
'Đổi mới giáo dục không thể dừng ở dạy tốt - học tốt theo cách truyền thống'

'Đổi mới giáo dục không thể dừng ở dạy tốt - học tốt theo cách truyền thống'

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cho rằng, đổi mới giáo dục trước hết phải chuyển từ mục tiêu truyền thụ kiến thức sang phát triển năng lực giải quyết vấn đề.
Đại biểu Quốc hội lo ngại AI 'chiếm' sản phẩm trí tuệ của con người

Đại biểu Quốc hội lo ngại AI 'chiếm' sản phẩm trí tuệ của con người

Với quan điểm không thể để lao động sáng tạo trở thành nguồn tài nguyên miễn phí cho các hệ thống tự động, đại biểu cho rằng cần có giải pháp đảm bảo hài hòa giữa bảo vệ quyền tác giả và thúc đẩy đổi mới sáng tạo.
Giảm nghèo tại Thanh Hóa: Thay đổi từ con số đến cuộc sống thực tế

Giảm nghèo tại Thanh Hóa: Thay đổi từ con số đến cuộc sống thực tế

Sau gần 5 năm triển khai Chương trình giảm nghèo bền vững, tỉnh Thanh Hóa đã ghi nhận những thay đổi rõ rệt: tỷ lệ hộ nghèo giảm nhanh, hạ tầng và dịch vụ xã hội được nâng cấp, sinh kế người dân được cải thiện.
Để con người không bị 'điều khiển' vô thức bởi các thuật toán AI

Để con người không bị 'điều khiển' vô thức bởi các thuật toán AI

Các đại biểu Quốc hội cho rằng, văn hoá, đạo đức cần được quan tâm song hành với việc phát triển AI để đảm bảo công nghệ phải phục vụ con người chứ không thay thế con người.
'Bác sĩ từ trường tuyển sinh 28 điểm không thể giống từ trường 15 điểm'

'Bác sĩ từ trường tuyển sinh 28 điểm không thể giống từ trường 15 điểm'

Theo đại biểu Quốc hội, một số lĩnh vực đặc thù như y khoa, cần có quy định nghiêm ngặt trong việc mở ngành đào tạo ngay trong luật Giáo dục đại học.
Đại biểu Quốc hội: 'Ai xây dựng nhà ở sẽ thấy thủ tục phức tạp như thế nào'

Đại biểu Quốc hội: 'Ai xây dựng nhà ở sẽ thấy thủ tục phức tạp như thế nào'

Các đại biểu đề xuất miễn giấy phép xây dựng cho tất cả các công trình nhà ở riêng lẻ, kể cả khu vực nông thôn hay đô thị.
Thực hiện đánh giá công chức theo KPI

Thực hiện đánh giá công chức theo KPI

Việc đánh giá công chức theo tiêu chí kết quả thực hiện nhiệm vụ (KPI) sẽ giúp nâng cao hiệu quả làm việc và chất lượng phục vụ người dân.
Đại biểu Quốc hội: 'Hàng không tầm thấp dần trở thành không gian kinh tế mới'

Đại biểu Quốc hội: 'Hàng không tầm thấp dần trở thành không gian kinh tế mới'

Các đại biểu cho rằng hàng không tầm thấp đang rất nhiều tiềm năng, không chỉ mở ra cơ hội lớn về phát triển kinh tế mà còn góp phần giải quyết các vấn đề ùn tắc, ô nhiễm môi trường.
Quy hoạch cảng hàng không cần tính hiệu quả đầu tư và liên kết vùng

Quy hoạch cảng hàng không cần tính hiệu quả đầu tư và liên kết vùng

Về quy hoạch cảng hàng không, các đại biểu cho rằng phải tính hiệu quả đầu tư công và liên kết vùng, đồng thời có yêu cầu đồng bộ hạ tầng kết nối.
Đại biểu Quốc hội: Phần lớn các ngành kinh doanh nên theo cơ chế 'hậu kiểm'

Đại biểu Quốc hội: Phần lớn các ngành kinh doanh nên theo cơ chế 'hậu kiểm'

Theo đại biểu Hoàng Văn Cường, ngoài các ngành nghề thuộc lĩnh vực an ninh quốc phòng, ảnh hưởng đến sức khoẻ thì còn lại chỉ cần tuân thủ điều kiện, không phải xin giấy phép kinh doanh.
Từ quyết sách Nghị trường đến diện mạo mới các bản làng vùng cao

Từ quyết sách Nghị trường đến diện mạo mới các bản làng vùng cao

'Không để ai bị bỏ lại phía sau' - chủ trương nhân văn của Đảng và Nhà nước luôn được đề cao trong suốt tiến trình vận động của đất nước, hướng tới việc hỗ trợ nâng cao đời sống cho người nghèo, nỗ lực vì mục tiêu mọi người dân đều được hưởng lợi từ sự phát triển chung.
Thể chế kiến tạo phát triển, doanh nghiệp hứng khởi dẫn đầu - Bài 3

Thể chế kiến tạo phát triển, doanh nghiệp hứng khởi dẫn đầu - Bài 3

Xây dựng nền kinh tế tự cường, tự chủ là mục tiêu then chốt đang ngày càng được thể chế hoá rõ nét trong các quyết sách của Quốc hội, loạt bài của Mekong ASEAN.
Thể chế kiến tạo phát triển, doanh nghiệp hứng khởi dẫn đầu - Bài 2

Thể chế kiến tạo phát triển, doanh nghiệp hứng khởi dẫn đầu - Bài 2

Khu vực kinh tế tư nhân đang khoác lên mình một sứ mệnh lịch sử cùng xây dựng tương lai thịnh vượng cho quốc gia, dân tộc, loạt bài đặc biệt của Mekong ASEAN.
Thể chế kiến tạo phát triển, doanh nghiệp hứng khởi dẫn đầu - Bài 1

Thể chế kiến tạo phát triển, doanh nghiệp hứng khởi dẫn đầu - Bài 1

Quốc hội khoá XV, với sự thay đổi mạnh mẽ tư duy xây dựng pháp luật từ quản lý sang phục vụ và kiến tạo sự phát triển, đã và đang góp phần tạo ra những động lực mới, hứng khởi mới cho cộng đồng doanh nghiệp, lực lượng tiên phong trong công cuộc xây dựng một nền kinh tế thịnh vượng và tự chủ.
'Cần bảo vệ hành lang thoát lũ trong đồ án quy hoạch đô thị, nông thôn'

'Cần bảo vệ hành lang thoát lũ trong đồ án quy hoạch đô thị, nông thôn'

Theo đại biểu Quốc hội, nguyên nhân ngập lụt không chỉ do mưa lớn, thời tiết cực đoan mà chủ yếu là do hành lang thoát lũ bị hẹp, bị san lấp hoặc đầu tư thành các khu đô thị.
Góp ý Luật Xây dựng (sửa đổi): Vấn đề căn cơ cho một thành phố đẹp

Góp ý Luật Xây dựng (sửa đổi): Vấn đề căn cơ cho một thành phố đẹp

Theo đại biểu Quốc hội, tiêu chuẩn kỹ thuật cho xây dựng phải có tầm nhìn dài hạn, chiến lược và phải đi cùng với kiến trúc.
Đánh thuế chuyển nhượng vàng miếng cần phân biệt giữa đầu cơ và tích trữ

Đánh thuế chuyển nhượng vàng miếng cần phân biệt giữa đầu cơ và tích trữ

Đại biểu Quốc hội cho rằng nếu đánh thuế chuyển nhượng vàng thì cần phân biệt rõ giữa hoạt động đầu cơ, kinh doanh và vấn đề tích trữ để tránh không ảnh hưởng đến những người dân mua vàng chỉ nhằm tiết kiệm.
Đại biểu Quốc hội: 'Cần có cơ chế giám sát chéo trong tổ chức thực hiện luật'

Đại biểu Quốc hội: 'Cần có cơ chế giám sát chéo trong tổ chức thực hiện luật'

Đại biểu Quốc hội cho rằng, cơ chế giám sát chéo trong tổ chức thực hiện luật sẽ giúp phát hiện các vấn đề khi triển khai trong thực tiễn.
Đại biểu Quốc hội đề xuất có cơ chế kết nối để doanh nghiệp không 'bơi' một mình

Đại biểu Quốc hội đề xuất có cơ chế kết nối để doanh nghiệp không 'bơi' một mình

Theo đại biểu Quốc hội, cần có cơ chế để kết nối các doanh nghiệp Nhà nước, doanh nghiệp FDI và khu vực kinh tế tư nhân, xây dựng hệ sinh thái liên kết "đa nhà", để doanh nghiệp "không bơi một mình mà bơi theo đàn".
Đại biểu Quốc hội: Mức lương cơ sở không còn phù hợp với giá sinh hoạt

Đại biểu Quốc hội: Mức lương cơ sở không còn phù hợp với giá sinh hoạt

Theo đại biểu, giá nhiều loại hàng hoá thiết yếu như lương thực, thực phẩm, điện, nước, xăng dầu, chi phí thuê nhà... đều tăng; vì vậy mức lương cơ sở 2,34 triệu đồng/tháng đã không còn phù hợp.
HSBC nâng dự báo tăng trưởng năm 2025 của Việt Nam

HSBC nâng dự báo tăng trưởng năm 2025 của Việt Nam

HSBC dự báo GDP Việt Nam năm 2025 sẽ tăng 7,9%, nhận định, 'bất ngờ lớn nhất đóng góp vào tăng trưởng' của Việt Nam chính là 'sự vững vàng về thương mại'.
Đại biểu Quốc hội: Có những sân bay gần nhau một cách phi lý

Đại biểu Quốc hội: Có những sân bay gần nhau một cách phi lý

Các đại biểu cho rằng việc xây dựng cảng hàng không dân dụng cần xem xét trong quy hoạch tổng thể và dựa trên thực tế sử dụng công suất để tránh lãng phí.
Chủ tịch Hoà Phát: Doanh nghiệp trong nước sẵn sàng tham gia các chương trình quốc gia

Chủ tịch Hoà Phát: Doanh nghiệp trong nước sẵn sàng tham gia các chương trình quốc gia

Chủ tịch Hoà Phát Trần Đình Long mong có thêm cơ chế đặt hàng, đấu thầu minh bạch và ưu tiên hàng Việt trong các dự án quốc gia.
Cục trưởng Cục Thống kê: Việt Nam có thể tăng trưởng 8% cả năm

Cục trưởng Cục Thống kê: Việt Nam có thể tăng trưởng 8% cả năm

Cục trưởng Cục Thống kê phân tích, để đạt được tăng trưởng cả năm 8,3% thì quý IV/2025 phải tăng 9,5%; còn để tăng trưởng 8,5% thì quý IV/2025 phải đạt 10,2%.
Đã đến lúc 'đưa cuộc sống vào nghị quyết, pháp luật'

Đã đến lúc 'đưa cuộc sống vào nghị quyết, pháp luật'

TS. Trần Công Phàn cho rằng, lâu nay thường nói 'đưa pháp luật, đưa nghị quyết vào cuộc sống', nhưng có lẽ đã đến lúc phải 'đưa cuộc sống vào nghị quyết'.
Xem thêm