 |
Chứng khoán Shinhan Việt Nam đang tăng tốc trong cuộc đua cho vay ký quỹ. |
Doanh thu tăng mạnh từ mảng cho vay
Margin (giao dịch ký quỹ) là thuật ngữ đang dần quen thuộc với người chơi chứng khoán Việt Nam. Nó đề cập đến việc nhà đầu tư có thể sử dụng khoản vay từ công ty chứng khoán và thế chấp khoản vay bằng chính cổ phiếu mà nhà đầu tư đã mua. Để phát triển mảng môi giới chứng khoán, các công ty chứng khoán không thể bỏ qua hình thức này nếu muốn thu hút người mua.
Hiện tại, thị phần môi giới chứng khoán có sự cách biệt không lớn khi chỉ 2 đơn vị vượt trội chiếm mức hơn 10% là VPS và SSI. Cụ thể, theo số liệu công bố của Sở Giao dịch Chứng khoán TP.HCM (HOSE) quý 3/2021, hiện top 10 công ty chứng khoán chiếm 67,05%, tăng 2,01% so với 6 tháng đầu năm.
Trong đó, Công ty Cổ phần Chứng khoán VPS tiếp tục dẫn đầu về thị phần môi giới cổ phiếu, chứng chỉ quỹ và chứng quyền có bảo đảm trên sàn HOSE với 16,50%, tăng so với quý trước; Công ty Cổ phần chứng khoán SSI đứng ở vị trí thứ 2 với thị phần 11,58%.
Xếp vị trí thứ 3 là Chứng khoán VNDirect với thị phần 7,72%. Để VNDirect “chen chân” nên Chứng khoán HSC về vị trí thứ tư với 6,79%. Tiếp sau đó lần lượt là Chứng khoán Bản việt (VCSC-4,9%), Chứng khoán Kỹ thương (TCBS-4,81%), Chứng khoán MB (MBS-4,45%), Chứng khoán Mirea Asset Việt Nam (MAS-3,94%), Chứng khoán FPT (FPTS-3,38%), Chứng khoán KIS Việt Nam (KIS-2,98%)
Tuy nhiên, thị phần môi giới thông thường không đồng thuận với khoản lợi nhuận gộp mà mảng này mang lại cho các công ty chứng khoán. Nghĩa là thị phần môi giới cao nhưng lợi nhuận gộp có thể sẽ thấp và ngược lại, tuỳ thuộc vào mức độ chiết khấu cho khách hàng của mỗi công ty. Như VPS chiếm số 1 thị phần nhưng lãi gộp lại thua xa SSI do doanh thu 844 tỷ đồng mà chi phí lên tới 680 tỷ đồng. Còn SSI có lãi gộp lên tới 300 tỷ đồng do doanh thu 667 tỷ đồng mà chi phí chỉ hết 368 tỷ.
Hiện nay, nguồn thu chính của các công ty chứng khoán tại Việt Nam gốm 3 mảng: Môi giới, cho vay Margin và hoạt động tự doanh. Margin vốn chỉ là nguồn thu thứ yếu nhưng thời gian gần đây đã có sự bứt phá mạnh mẽ khiến “ông chủ” của nó không thể không chú ý.
Ví dụ như Công ty cổ phần Chứng khoán KB Việt Nam (KBSV), Báo cáo tài chính quý 3/2021 cho thấy doanh thu hoạt động đạt 226 tỷ đồng, tăng gần 41% so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, mảng cho vay margin và môi giới đóng góp doanh thu lớn nhất, cũng là 2 mảng tăng trưởng nhanh nhất. Cụ thể, lãi từ cho vay và phải thu của KBSV tăng 69% lên mức 92,3 tỷ đồng; doanh thu môi giới tăng 191% lên gần 96 tỷ đồng.
Công ty cổ phần Chứng khoán TP HCM cũng công bố kết quả kinh doanh 9 tháng năm 2021 với doanh thu thuần 2.411 tỷ đồng, tăng 124% so với cùng kỳ năm 2020 và hoàn thành 90% kế hoạch. Lợi nhuận trước thuế lũy kế 9 tháng đạt 1.151 tỷ đồng, tăng 135% so với cùng kỳ năm 2020. Trong đó, doanh thu từ các hoạt động cho vay ký quỹ đạt 808 tỷ đồng, tăng 125% so với cùng kỳ và chiếm tới 34% tổng doanh thu của HCM.
Không chỉ có tổng lãi gộp lớn nhất quý 3/2021, SSI hiện cũng dẫn đầu thị trường về mảng cho vay ký quỹ với dư nợ cuối quý III/2021, đạt mức kỷ lục 18.100 tỷ đồng. Doanh thu từ mảng cho vay và phải thu đạt 431,6 tỷ đồng, tăng trưởng tới 268% so với quý 3/2020.
Đua nhau tăng vốn
Trước sức hấp dẫn của “miếng bánh ngọt” mang tên Margin, các doanh nghiệp chứng khoán đã có những sự đầu tư lớn để tranh giành thị phần. Mới đây nhất, Công ty Chứng khoán Shinhan Việt Nam đã chính thức công bố tăng vốn điều lệ từ 810 tỷ đồng lên gần 2.000 tỷ đồng. Mục đích chính của SSI chính là gia tăng năng lực cung cấp nguồn vốn vay Margin, tham vọng lọt top 10 thị phần dịch vụ môi giới chứng khoán trong 2 năm tới.
Trước đó, vào tháng 11, Công ty Chứng khoán Yuanta Việt Nam cũng tăng vốn điều lệ từ 1.500 tỷ đồng lên 2.000 tỷ đồng nhằm tăng năng lực cạnh tranh, nâng cao khả năng cung cấp vốn cho các nhà đầu tư.
Ngoài gia tăng vốn điều lệ, các công ty chứng khoán cũng đua nhau giảm lãi suất, cung cấp nhiều dịch vụ tiện ích để thu hút người chơi chứng khoán.
 |
Hình thức cho vay ký quỹ hấp dẫn với cả nhà đầu tư và công ty chứng khoán. |
Sau khi Việt Nam xác định “sống chung với Covid”, dần nới lỏng giãn cách và mở cửa, nền kinh tế đã có bước chuyển biến tích cực trong tháng 10 và 11 vừa qua. Trên thị trường chứng khoán, VN-Index đã thành công vượt mốc 1.200 điểm và chinh phục ngưỡng 1.500 điểm. Tính đến cuối tháng 11, VN-Index tăng gần 34% so với năm 2020, nằm trong top thị trường mang lại suất sinh lời cao nhất trên thế giới.
Có thể thấy, cuộc đua của các công ty chứng khoán nói chung và “cuộc đua Margin” đang trở nên sôi động hơn bao giờ hết. Margin mang lại cơ hội làm ăn lớn cho cả nhà đầu tư và công ty chứng khoán. Tuy nhiên, giới chuyên gia phân tích, vay ký quỹ cũng giống như “dao 2 lưỡi”. Khi thị trường tăng điểm sẽ là chất “xúc tác” giúp gia tăng lợi ích cho cả đôi bên. Nhưng ngược lại, thị trường xuống dốc sẽ gây ra rủi ro lớn. Vì vậy, điều quan trọng là nhà đầu tư và công ty chứng khoán đều phải tỉnh táo để không rơi vào “bẫy lợi nhuận”.
