Ngày 21/6, Quốc hội sẽ dành trọn một ngày để thảo luận ở hội trường về dự án Luật Đất đai (sửa đổi). Theo chủ tọa, đã có 170 đại biểu đăng ký phát biểu ý kiến.
Tham gia phát biểu ý kiến về dự án Luật Đất đai (sửa đổi), đại biểu Trần Văn Khải - Đoàn ĐBQH tỉnh Hà Nam cho biết, một trong những nhiệm vụ đặt ra tại Nghị quyết 18 là hoàn thiện cơ chế chính sách về tài chính đất đai, nghiên cứu, có chính sách điều tiết chênh lệch địa tô, bảo đảm công khai, minh bạch.
Đại biểu cho biết, chênh lệch địa tô được hình thành từ việc chuyển mục đích sử dụng đất, từ loại đất có giá trị thấp sang loại đất có giá trị cao, đất nông nghiệp được mua gom, đền bù với giá rẻ rồi chuyển đổi sang đất phi nông nghiệp, thương mại, dịch vụ có giá cao gấp chục lần. Vấn đề xử lý chênh lệch địa tô đối với đất đai của người dân đang tiềm ẩn nhiều bất công trong xã hội.
Đại biểu nêu rõ, Luật Đất đai (sửa đổi) lần này phải xóa bỏ bất công từ lợi ích do chênh lệch địa tô, tránh nguồn lực đất đai bị thất thoát, xây dựng chính sách tài chính đất đai, phương thức xác định giá đất, bảo đảm hài hòa lợi ích trong khai thác chênh lệch địa tô giữa nhà nước, nhà đầu tư và người dân. Để khơi dậy tiềm năng, phát huy cao nhất giá trị nguồn lực đất đai, kiên quyết khắc phục tình trạng tham nhũng, tiêu cực trong quản lý đất đai, đại biểu cho rằng cần giải quyết tốt hai vấn đề về chênh lệch địa tô và giá đất.
Liên quan đến giá đất, đại biểu Trần Văn Khải nêu rõ dự thảo luật nêu 4 nguyên tắc định giá đất. Tuy nhiên, đại biểu rất băn khoăn với các quy định tại dự thảo chưa đủ điều kiện để thực hiện xác định giá như vậy trong thực tế.
"Cơ sở để xác định giá tiệm cận với giá thị trường vẫn là điều mơ hồ, giá đất thời điểm 2023 khác nhưng sang năm 2024 lại khác, xác định như thế nào để không bị thất thoát là rất khó", đại biểu Trần Văn Khải nhấn mạnh.
Chưa kể, cần làm thế nào để việc xác định giá đất phải hài hòa được các lợi ích giữa Nhà nước, nhà đầu tư và người dân, đại biểu băn khoăn. Nếu cứ theo phương án an toàn, tiền bồi thường, hỗ trợ, tái định cư quá lớn sẽ khó thu hút nhà đầu tư để triển khai thực hiện dự án, góp phần phát triển kinh tế - xã hội, đại biểu nêu.
Từ đó, đại biểu đề nghị cơ quan soạn thảo tiếp tục nghiên cứu, hoàn thiện dự thảo luật về "phương pháp định giá đất theo nguyên tắc thị trường" bảo đảm thực sự rõ ràng, thể chế đầy đủ, toàn diện theo yêu cầu của Nghị quyết 18.
Cũng theo đại biểu, luật quy định thông tin đầu vào để xác định giá đất theo các phương pháp định giá đất. Những nguồn thông tin đầu vào nêu trong dự thảo có vẻ rất rộng nhưng chưa đủ, chưa bảo đảm căn cứ xác đáng và phức tạp khi tổng hợp để xác định giá đất.
"Muốn xác định giá đất tiệm cận thị trường thì cần phải có dữ liệu thị trường tin cậy, hệ thống thu thập cơ sở dữ liệu thông tin về giá đất thị trường đồng bộ trên cơ sở quy định pháp lý cụ thể", đại biểu Khải nêu và đề nghị tiếp tục nghiên cứu các quy định liên quan đến thông tin đầu vào để xác định giá đất.
Về phương pháp định giá đất, dự thảo nêu tên 4 phương pháp định giá đất và giao Chính phủ quy định chi tiết. Đại biểu tỉnh Hà Nam cho rằng, dự thảo quy định càng nhiều phương pháp thì càng khó áp dụng.
Nếu áp dụng 4 phương pháp này để xác định giá cho cùng một thửa đất sẽ ra 4 giá khác nhau. Có thể xây dựng một phương pháp tính giá đất thật đơn giản khi tính giá trị quyền sử dụng đất, tránh trường hợp phải phân tích và lựa chọn nhiều phương pháp như hiện nay.
Cũng quan tâm đến vấn đề định giá đất, cho ý kiến thảo luận tại hội trường, đại biểu Trần Đình Gia - Đoàn ĐBQH tỉnh Hà Tĩnh cho hay giá đất là vấn đề khó khăn, phức tạp trong quản lý Nhà nước thời gian qua, có tác động lớn đến kinh tế - xã hội. Đại biểu đề nghị việc định giá đất cần được nghiên cứu một cách bài bản, sát thực tế.
Trên thực tế, việc xác định giá đất hiện tại còn nhiều vướng mắc, bất cập, bất hợp lý, mang tính định tính, không tách bạch được giá đất theo loại đất, cùng một loại đất với điều kiện hạ tầng kinh tế - xã hội như nhau lại có thể có giá khác nhau.
 |
Đại biểu Trần Đình Gia - Đoàn ĐBQH tỉnh Hà Tĩnh |
Từ đó, đại biểu đề nghị cần phân loại đất đai thành 2 loại trong quá trình định giá đất. Loại 1 là đất đai với quyền sử dụng đất là hàng hóa cần tính toán theo cơ chế thị trường với các phương pháp phù hợp.
Loại 2 đất đai là tư liệu sản xuất cần tính toán theo khung giá để đảm bảo ổn định, công bằng, thu hút đầu tư, khuyến khích sản xuất, không định giá đất theo quy mô, diện tích, nội dung dự án đầu tư.
