Theo ước tính, tháng 5/2022, xuất khẩu hạt điều của Việt Nam đạt 55.000 tấn, trị giá 330 triệu USD, tăng 13% về lượng và tăng 13,7% về trị giá so với tháng 4/2022 và tăng 3,2% về lượng và tăng 0,8% về trị giá so với cùng kỳ năm ngoái. Tuy nhiên, tính chung 5 tháng đầu năm 2022, xuất khẩu hạt điều của Việt Nam giảm 3,2% về lượng và 2,9% về trị giá so với cùng kỳ năm 2021, ước tính đạt 208.000 tấn, trị giá 1,24 tỷ USD.
Theo đó, xuất khẩu hạt điều sang các thị trường Mỹ, Đức, Úc, Anh, Ý… tăng trưởng khả quan. Tuy nhiên tại một số thị trường chính như Hà Lan, Trung Quốc, Canada, Pháp ghi nhận sự sụt giảm mạnh. Trong đó có thể kể đến mức sụt giảm từ 96,5% xuống 82,2% thị phần của Việt Nam trong tổng nhập khẩu hạt điều của Trung Quốc.
Theo số liệu từ Cơ quan Hải quan Trung Quốc, nhập khẩu hạt điều của nước này tăng mạnh trong tháng 4/2022, đạt 21,6 triệu USD, tăng 112,6% so với tháng 4/2021. Tính chung 4 tháng đầu năm 2022, Trung Quốc nhập khẩu hạt điều đạt 55,5 triệu USD, tăng 42,5% so với cùng kỳ năm 2021.
Việt Nam luôn là nguồn cung chính của Trung Quốc nhiều năm qua. Tháng 4/2022, kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sang thị trường này đạt 19,7 triệu USD, tăng 96,2% so với tháng 4/2021. Tính chung 4 tháng đầu năm 2022, Trung Quốc nhập khẩu hạt điều từ Việt Nam đạt 45,6 triệu USD, tăng 21,3% so với cùng kỳ năm 2021. Dù vậy, thị phần hạt điều của Việt Nam trong tổng kim ngạch nhập khẩu của Trung Quốc vẫn giảm 14,3 điểm phần trăm so với cùng kỳ năm trước, xuống 82,2%.
Tuy nhiên, khi dung lượng thị trường Trung Quốc tăng, thị phần của Việt Nam lại giảm do nước này tăng mạnh nhập khẩu từ Myanmar và Bờ Biển Ngà. Trong tháng 4/2022, Trung Quốc nhập khẩu 1,7 triệu USD, tính chung 4 tháng đầu năm 2022, kim ngạch xuất khẩu từ Myanmar sang Trung Quốc đạt gần 8 triệu USD. Thị phần của Myanmar chiếm 14,4% tổng kim ngạch nhập khẩu hạt điều của Trung Quốc trong 4 tháng đầu năm. Như vậy có thể thấy, ngành hạt điều Việt Nam đang chịu sự cạnh tranh khá gay gắt từ Myanmar tại thị trường Trung Quốc.
Còn tại Pháp, theo số liệu thống kê từ Trung tâm Thương mại Thế giới (ITC), quý I/2022, Pháp nhập khẩu hạt điều đạt 4,44 nghìn tấn, trị giá 34 triệu USD, tăng 5,1% về lượng và tăng 3,1% về trị giá so với cùng kỳ năm 2021, giá nhập khẩu bình quân hạt điều vào thị trường Pháp đạt mức 7.651 USD/tấn, giảm 1,9% so với cùng kỳ năm 2021. Trong đó, giá nhập khẩu bình quân hạt điều của Pháp giảm từ Ấn Độ, Hà Lan, nhưng tăng từ Việt Nam, Bờ Biển Ngà, Brazil.
Quý I/2022, Pháp nhập khẩu hạt điều từ Việt Nam đạt 2.850 tấn, trị giá 21,51 triệu USD, giảm 2,7% về lượng và giảm 2,2% về trị giá so với cùng kỳ năm 2021. Thị phần hạt điều của Việt Nam trong tổng lượng nhập khẩu của Pháp cũng giảm từ 69,3% trong quý I/2021 xuống còn 64,2% trong quý I/2022.
Ngược lại, lượng hạt điều nhập khẩu từ Bờ Biển Ngà lại tăng mạnh trong quý I/2022, đạt mức tăng 2.720,4% về lượng và tăng 6.351,1% về trị giá so với quý I/2021, đạt 408 tấn, trị giá 2,9 triệu USD. Thị phần hạt điều của Bờ Biển Ngà trong tổng lượng nhập khẩu của Pháp tăng mạnh từ 0,34% trong quý I/2021 lên 9,17% trong quý I/2022.
Không chỉ riêng Việt Nam mà các thị trường cung cấp hạt điều khác cho Pháp (ngoại trừ Ấn Độ) cũng bị giảm thị phần tại đây để “nhường chỗ” cho sự tăng vọt mạnh mẽ về thị phần xuất khẩu hạt điều của Bờ Biển Ngà.
Bên cạnh Trung Quốc và Pháp, xuất khẩu hạt điều Việt Nam sang thị trường Nam Phi cũng gặp phải sự cạnh tranh mạnh mẽ từ Bờ Biển Ngà. Theo ITC, quý I/2022, Nam Phi nhập khẩu hạt điều đạt khoảng 658 tấn, trị giá 4,6 triệu USD, tăng 53,3% về lượng và tăng 66,6% về trị giá so với quý I/2021.
Trong đó, lượng hạt điều nhập khẩu từ Việt Nam đạt 235.600, trị giá 1,7 triệu USD, tăng 0,3% về lượng và tăng 24,7% về trị giá. Đáng chú ý, Nam Phi tăng mạnh nhập khẩu hạt điều từ Bờ Biển Ngà, tốc độ tăng 659,3% về lượng và tăng 932,4% về trị giá, đạt 127.400 tấn, trị giá 702.000 USD.
