Theo Chánh Văn phòng Bộ Giao thông Vận tải Uông Việt Dũng, 3 đoạn cao tốc nêu trên được đầu tư xây dựng bằng nguồn vốn ngân sách Nhà nước.
Để đảm bảo kinh phí đầu tư xây dựng cho các công trình giao thông trọng điểm sau này, Nhà nước sẽ tiến hành thu phí các đoạn cao tốc trên. Tuy nhiên, hiện nay Quốc hội mới chỉ cho chủ trương để Chính phủ xây dựng phương án thu phí, việc xây dựng phương án và chờ Quốc hội thông qua phải mất thêm thời gian.
Vì vậy, 3 đoạn cao tốc Mai Sơn - Quốc Lộ 45 và Phan Thiết - Dầu Giây, Vĩnh Hảo - Phan Thiết sắp đưa vào khai thác sẽ chưa thu phí xe qua lại.
Từ trưa ngày 29/4, các phương tiện đã có thể lưu thông trên tuyến chính cao tốc Phan Thiết – Dầu Giây. Theo thiết kế, cao tốc Phan Thiết - Dầu Giây có 7 nút giao, tuy nhiên ngày 29/4 chỉ đưa vào hoạt động 3 nút giao, các nút giao còn lại tạm thời chưa được đưa vào khai thác.
Như vậy, để đi vào cao tốc, các phương tiện sẽ đi từ 3 nút giao chính gồm: Nút giao Ba Bàu (điểm đầu cao tốc, thuộc huyện Hàm Thuận Nam, tỉnh Bình Thuận); Nút giao với Quốc lộ 1A (huyện Xuân Lộc, tỉnh Đồng Nai); Nút giao với cao tốc TP HCM - Long Thành - Dầu Giây (điểm cuối cao tốc, huyện Thống Nhất, tỉnh Đồng Nai).
Tại điểm cuối đoạn cao tốc Phan Thiết - Dầu Giây, đơn vị vận hành cao tốc TP HCM - Long Thành - Dầu Giây sẽ đặt tạm hai trụ thu phí cho dự án này. Khi đó, xe cộ khi di chuyển từ hướng Phan Thiết gần đến đoạn nút giao giữa hai cao tốc sẽ qua trạm nhận diện thu phí không dừng.
Ở chiều ngược lại, xe cộ khi chạy từ cao tốc TP HCM - Long Thành - Dầu Giây rẽ vào cao tốc Phan Thiết - Dầu Giây sẽ thanh toán bằng hình thức thu phí không dừng cũng tại vị trí trên. Mức phí tùy thuộc vào loại xe và vị trí xuất phát từ các trạm trên cao tốc TP HCM - Long Thành - Dầu Giây.
Ở các nút giao lên xuống còn lại của cao tốc Phan Thiết - Dầu Giây vẫn bố trí nơi xây dựng các trạm thu phí nhưng chưa triển khai.
Trước đó, đoạn cao tốc Cao Bồ - Mai Sơn thuộc dự án cao tốc Bắc - Nam giai đoạn 2017 - 2020 đã khánh thành từ ngày 4/2/2022 nhưng cũng chưa triển khai thu phí sau hơn một năm khai thác.
Cao tốc Mai Sơn - Quốc lộ 45 (thuộc dự án cao tốc Bắc - Nam giai đoạn 1) có quy mô 6 làn xe, tổng mức đầu tư hơn 12.100 tỷ đồng được khởi công ngày 30/9/2020. Dự án có tổng chiều dài 63,37km (đi qua tỉnh Ninh Bình 14,35km; qua tỉnh Thanh Hóa 49,02km).
Dự án này có điểm đầu tại nút giao Mai Sơn, huyện Yên Mô (Ninh Bình) kết nối với đường cao tốc Cao Bồ - Mai Sơn và điểm cuối giao với đường Nghi Sơn - Thọ Xuân (tại xã Tân Phúc, huyện Nông Cống, Thanh Hóa) nối tiếp với đường cao tốc Quốc lộ 45 - Nghi Sơn.
Sau khi đưa vào vận hành, tuyến đường sẽ rút ngắn thời gian di chuyển từ Thủ đô Hà Nội tới Thanh Hóa xuống còn 2 giờ đồng hồ, thay vì đi mất khoảng 2,5-3 giờ như hiện nay.
Cao tốc Phan Thiết - Dầu Giây dài 99 km, khởi công tháng 9/2020, quy mô 6 làn xe, tổng mức đầu tư hơn 12.500 tỷ đồng. Điểm đầu giao với cao tốc Vĩnh Hảo - Phan Thiết tại huyện Hàm Thuận Nam (Bình Thuận) và điểm cuối giao với cao tốc TP HCM - Long Thành - Dầu Giây tại huyện Thống Nhất (Đồng Nai). Tuyến đường sau khánh thành giúp rút ngắn thời gian từ TP HCM đi TP Phan Thiết (Bình Thuận) từ 5-6 giờ, còn 2 giờ.
