Thích ứng với khó khăn chưa từng có
Kết thúc năm 2021, tổng tài sản của VPBank đạt gần 548 nghìn tỷ đồng, tăng 30,7% so với năm 2020. Dư nợ cấp tín dụng hợp nhất đạt hơn 384 nghìn tỷ đồng, tăng 18,9%. Tiền gửi khách hàng và giấy tờ có giá tăng 9,1% và đạt hơn 323 nghìn tỷ đồng. Tổng thu nhập hoạt động đạt hơn 44.301 tỷ đồng, tăng 13,5%.
Lợi nhuận trước thuế riêng lẻ lũy kế cả năm tới 37.963 tỷ đồng, cao gấp 4 lần năm trước đó. Điều này chủ yếu bởi ngân hàng ghi nhận khoản thu nhập từ góp vốn mua cổ phần tăng đột biến lên hơn 23.954 tỷ đồng.
Sự tăng trưởng cả về tổng tài sản, dư nợ cấp tín dụng và tổng thu nhập, trong bối cảnh nhiều hoạt động kinh tế bị đình trệ kéo dài trong thời gian giãn cách xã hội, cho thấy khả năng ứng biến, thích nghi của ngân hàng khi liên tục triển khai những giải pháp mới nhằm tiếp tục mở rộng thị phần và kiểm soát chi phí. Trong đó chi phí hoạt động của VPBank trong năm 2021 giảm xấp xỉ 6% so với một năm trước. Chỉ số chi phí trên thu nhập (CIR) giảm từ 29,2% cuối năm 2020 xuống 24,2% cuối năm 2021.
Ngân hàng cũng giảm tỷ trọng cho vay tín chấp và thúc đẩy tích cực xử lý nợ. Các hoạt động này giúp kiểm soát tỷ lệ nợ xấu hợp nhất ở mức 3,58% và tỷ lệ nợ xấu ngân hàng riêng lẻ chỉ ở mức 1,51%, tính theo Thông tư 02 của Ngân hàng Nhà nước. Thu nhập từ nợ đã xử lý rủi ro hợp nhất trong cả năm qua đạt hơn 3.200 tỷ, tăng 54,5% so với 2020.
Lý giải điều này, VPBank cho biết trong năm 2021 ngân hàng đã đồng hành cùng chính sách của Ngân hàng Nhà nước nhằm hỗ trợ khách hàng gặp khó do đại dịch. Ước tính, VPBank đã giảm gần 1.000 tỷ đồng lãi suất cho hơn 275 nghìn khách hàng. Bên cạnh đó, ngân hàng dành ra hơn 500 tỷ đồng ủng hộ cho các hoạt động phòng chống COVID-19 của Chính phủ. Đồng thời, ngân hàng đã tăng dự phòng rủi ro do ảnh hưởng từ dịch bệnh đối với một số phân khúc khách hàng.
Ngân hàng mẹ có nhiều bứt phá
Trong cả năm 2021, hoạt động kinh doanh của FE Credit bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh. Tuy nhiên, ngân hàng mẹ VPBank đã có một sự bứt phá mạnh mẽ khi lợi nhuận trước thuế từ hoạt động kinh doanh cốt lõi tăng 50,6%, đạt gần 14.011 tỷ đồng.
Lợi nhuận kỷ lục của ngân hàng mẹ VPBank chủ yếu từ góp vốn mua cổ phần tăng đột biến, lợi nhuận từ các công ty con chuyển về (bao gồm VPBank SMBC FC - tức FE Credit và VPBank AMC) hơn 3.600 tỷ đồng. Hơn 20.350 tỷ đồng đến từ việc thanh lý, thoái vốn đầu tư vào đơn vị khác, cụ thể ở đây là FE Credit.
Các sản phẩm, dịch vụ mới dựa trên nền tảng số hóa đã nâng cao năng lực cạnh tranh của ngân hàng mẹ, giảm chi phí hoạt động và đặc biệt nâng cao được đáng kể năng lực tiếp cận và cung cấp dịch vụ không tiếp xúc cho khách hàng ngay cả trong thời gian giãn cách xã hội. Nhờ vậy, tăng trưởng tín dụng ngân hàng mẹ đạt tới 20,2% trong năm qua, cao hơn nhiều so với mức 13% trung bình toàn ngành.
Các phân khúc chiến lược gồm khách hàng cá nhân và doanh nghiệp vừa và nhỏ tăng trưởng tới 33%. Lãi thuần từ hoạt động dịch vụ của ngân hàng riêng lẻ đạt hơn 3.650 tỷ đồng, tăng xấp xỉ 19% so với cùng kỳ, góp phần giảm sự phụ thuộc của ngân hàng vào nguồn thu từ lãi.
Lợi thế từ hoạt động số hóa cũng giúp VPBank tạo ra được sự bứt phá trong thu hút lượng tiền gửi không kỳ hạn (CASA). Tỷ trọng CASA chiếm tới 23% tổng huy động của toàn ngân hàng. Đây là tỷ trọng cao đáng kể và có sự tăng trưởng mạnh nếu so với mức 13,5% trong năm 2019 và 15,8% trong năm 2020. CASA cao được nhìn nhận là một trong những yếu tố hỗ trợ ngân hàng giảm chi phí vốn và tăng trưởng hiệu quả.
Về chất lượng cho vay, nếu xét riêng ngân hàng mẹ, số dư nợ xấu chỉ nhích nhẹ 1% lên 5.630 tỷ đồng, tỷ lệ nợ xấu thậm chí giảm từ mức 2,52% xuống 2,01%. Tuy nhiên, ngân hàng cho biết hoạt động kinh doanh của công ty tài chính FE Credit bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh và giãn cách xã hội. Điều này đã khiến nợ xấu của FE Credit tăng mạnh thời gian qua.
Theo báo cáo hợp nhất (bao gồm của cả FE Credit), nợ xấu của VPBank đã tăng hơn 60% trong năm qua lên 15.887 tỷ đồng, qua đó kéo tỷ lệ nợ xấu từ mức 3,41% lên 4,47%.
