Tại Diễn đàn phát triển bền vững thị trường bất động sản sáng 22/9, các chuyên gia đã bàn luận nhiều về thực trạng thị trường bất động sản hiện nay, đồng thời đưa ra các giải pháp để tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc.
Ông Nguyễn Quốc Hiệp – Chủ tịch Hiệp hội Nhà thầu Xây dựng Việt Nam (VACC), Chủ tịch GP.Invest cho biết, thị trường bất động sản vẫn có tiềm năng phát triển lớn khi Việt Nam có 100 triệu dân nhưng tỷ lệ đô thị hóa chưa cao. Những “nốt trầm” của thị trường thời gian qua là do còn tồn tại nhiều khó khăn, vướng mắc, nhất là về mặt pháp lý (70% các vướng mắc xuất phát từ pháp lý).
Theo ông Hiệp, vướng mắc pháp lý dễ thấy là sự chồng chéo về luật pháp, khi riêng bất động sản chịu sức tác động trực tiếp của 12 luật, còn cả gián tiếp thì phải trên 20 luật. Các bộ, ngành chịu trách nhiệm xây dựng luật nhưng chưa có cơ chế thống nhất chung nên dù quy trình thực thi rất tốt vẫn xuất hiện những chồng chéo.
Cụ thể hơn, Chủ tịch VACC cho rằng thị trường bất động sản đang tồn 4 vấn đề lớn cần tập trung giải quyết để khơi thông, gồm: Giải phóng mặt bằng, quy hoạch, định giá đất và chuyển đổi mục đích sử dụng đất.
“Như công ty tôi có dự án 12 năm chưa hoàn thành giải phóng mặt bằng, vì vướng cơ chế nên chính quyền cũng không xử lý được”, ông Hiệp chia sẻ.
Thủ tục hành chính cũng là một trong những vướng mắc gây khó cho doanh nghiệp hiện nay. Thủ tướng đã có những chỉ đạo về việc giảm tải, đơn giản hóa thủ tục hành chính nhưng quy trình xử lý thủ tục hành chính hiện nay vẫn kéo dài. Tôi nghĩ rằng cần phải có một cuộc 'cách mạng' thực sự trong vấn đề này.
Theo TS Nguyễn Văn Đính - Chủ tịch Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam (VARS), thị trường bất động sản đang đối mặt với tình trạng khan hiếm nguồn cung nhà ở xã hội và nhà ở thương mại giá rẻ.
Đằng sau đó là sự thiếu quyết tâm của nhiều địa phương khiến dự án chưa được gỡ khó để triển khai.
Ông Đính cho biết, những nỗ lực của Chính phủ và các bộ, ngành liên quan trong việc tháo gỡ khó khăn cho thị trường bất động sản thời gian qua đã có tác động tích cực. Trong quý 1/2023, đã có gần 3.000 sản phẩm giao dịch và sang quý 2 con số này đã tăng thêm 30%.
“Niềm của nhà đầu tư đã dần được phục hồi. Tuy vậy, việc cải thiện nguồn cung nhà ở mới và sự ổn định của tâm lý của người mua vẫn đang diễn ra chậm chạp, cần nhiều thời gian hơn”, ông Đính nói.
TS Nguyễn Văn Đính kỳ vọng, trong giai đoạn cuối năm 2023 đầu năm 2024, thị trường bất động sản sẽ ghi nhận nhiều dấu hiệu tích cực hơn.
 |
Chủ tịch VARS Nguyễn Văn Đính. |
Góc nhìn kém lạc quan hơn Chủ tịch VARS, TS Lê Xuân Nghĩa - thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách Tài chính – Tiền tệ quốc gia cho rằng, thị trường bất động sản mới chỉ đang “mon men”, “rón rén” phục hồi khoảng 30% so với kỳ vọng, và khó khăn có thể kéo dài đến quý 2, quý 3 sang năm.
Theo vị chuyên gia, bất động sản là sản phẩm thiết yếu dài hạn, do đó khi mất cân bằng cung cầu sẽ xảy ra khủng hoảng. Lần khủng hoảng trước của thị trường bất động sản Việt Nam là dư cung, còn lần này là do thiếu cung. Trong bối cảnh đó, doanh nghiệp lại thiếu vốn, không thể mở thêm dự án nên thị trường “đóng băng”.
“Chúng tôi theo dõi xem niềm tin thị trường đã phục hồi chưa khi các tập đoàn, doanh nghiệp bất động sản lớn phát hành trái phiếu. Tuy nhiên kết quả cho thấy thị trường mới chỉ đang ‘rón rén’ đi lên”, TS Lê Xuân Nghĩa nhận định. Ông chia sẻ thêm, sự khó khăn của thị trường hiện tại còn do ảnh hưởng của tình hình vĩ mô chung, khi nền kinh tế đang ở hình chữ U thay vì chữ V. Thanh khoản gặp khó khăn ở nhiều ngành chứ không riêng bất động sản.
Để phục hồi thị trường bất động sản, Chính phủ đang quyết liệt tháo gỡ với nhiều biện pháp chưa từng có tiền lệ. Tuy nhiên theo đánh giá của TS Nghĩa, các giải pháp vẫn chưa đánh trúng “tâm bão”, đó là đẩy được cung nhà ở giá rẻ.
“Để đẩy được nguồn cung giá rẻ thì phải xây dựng được cơ chế, phải làm sao để các doanh nghiệp tích cực tham gia. Chúng ta chưa tạo được mặt bằng giá nhà ở thì chưa giải quyết được khủng hoảng thị trường”, TS Lê Xuân Nghĩa nhấn mạnh.
