Theo báo cáo của tổ chức Oxfam, đại dịch Covid-19 đã tạo ra hàng chục tỷ phú mới ở châu Á, nhưng cũng khiến 140 triệu người trên khắp lục địa này rơi vào cảnh đói nghèo do mất việc làm.
Tính đến tháng 3/2021, lợi nhuận từ dược phẩm, thiết bị y tế và dịch vụ cần thiết để chống dịch Covid-19 đã giúp ít nhất 20 người trở thành tỷ phú USD mới. Trong khi đó, tình trạng phong tỏa và bế tắc kinh tế đã phá hủy sinh kế của hàng trăm triệu người khác.
Từ Trung Quốc, Ấn Độ đến Nhật Bản, các tỷ phú mới đã xuất hiện, bao gồm Li Jianquan, chủ tịch công ty Winner Medical chuyên sản xuất thiết bị bảo hộ cá nhân (PPE) cho nhân viên y tế, hay Dai Lizhong, chủ tịch công ty Sansure Biotech sản xuất thiết bị xét nghiệm Covid-19.
 |
Covid-19 khiến phụ nữ và trẻ em gái châu Á đối mặt với nhiều nguy cơ bị mất việc làm hoặc thu nhập thấp hơn và các rủi ro về sức khỏe. Ảnh: AP |
Tổng số tỷ phú ở khu vực châu Á - Thái Bình Dương đã tăng gần 1/3, từ 803 người (tháng 3/2020) lên 1.087 người (tháng 11/2021), tổng tài sản của họ tăng 74%. Báo cáo cho biết, 1% giàu nhất sở hữu nhiều tài sản hơn 90% nghèo nhất trong khu vực này.
Mustafa Talpur, người đứng đầu các chiến dịch tại Oxfam châu Á, cho biết: “Thật đáng phẫn nộ và không thể chấp nhận được khi những người nghèo ở Châu Á bị bỏ mặc trong đại dịch. Họ đã phải đối mặt với vô số rủi ro nghiêm trọng về sức khỏe, làn sóng thất nghiệp và đói nghèo. Thực trạng đau lòng này đã xóa đi những thành quả đạt được trong nhiều thập kỷ qua trong cuộc chiến chống đói nghèo”.
“Trong khi tầng lớp giàu có ngày càng gia tăng và có thêm nhiều đặc quyền bảo vệ sức khỏe của họ, thì những người nghèo nhất châu Á, đặc biệt là những người phụ nữ, lao động chân tay, thu nhập thấp, người di cư và các nhóm yếu thế khác đang chịu ảnh hưởng nghiêm trọng nhất”, ông nói thêm.
Theo Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO), trong năm 2020, ước tính có khoảng 81 triệu việc làm bị biến mất và thời gian làm việc bị cắt giảm. Điều này đã đẩy thêm 22-25 triệu người lao động vào tình cảnh cùng cực. Trong khi đó, các tỷ phú khu vực châu Á - Thái Bình Dương chứng kiến khối tài sản của họ tăng 1,46 nghìn tỷ USD - đủ để trả mức lương năm gần 10.000 USD cho tất cả những người bị mất việc làm do đại dịch.
Covid-19 đã cướp đi cướp đi sinh mạng của hơn 1 triệu người ở châu Á và còn vô số trường hợp tử vong nữa sẽ gia tăng do hậu quả của nghèo đói và gián đoạn các dịch vụ y tế. Báo cáo cho biết, phụ nữ và trẻ em gái đối mặt với nhiều nguy cơ bị mất việc làm hoặc thu nhập thấp hơn. Phụ nữ cũng có nhiều khả năng làm việc ở các vị trí tuyến đầu chống dịch, khiến họ gặp nhiều nguy hiểm hơn. Ở khu vực Châu Á - Thái Bình Dương, phụ nữ chiếm hơn 70% nhân viên y tế và 80% y tá.
Ở Nam Á, những người xuất thân từ các tầng lớp xã hội thấp hơn phải làm phần lớn các công việc vệ sinh, thường không có thiết bị bảo hộ. Họ phải đối mặt với tình trạng đói nghèo, phân biệt đối xử và khó tiếp cận các dịch vụ y tế. Oxfam nhận định rằng đại dịch đã làm trầm trọng thêm tình trạng này.
Khoảng cách giàu nghèo đang ngày càng gia tăng. Credit Suisse dự báo đến năm 2025, sẽ có sẽ có thêm 42.000 người sở hữu tài sản hơn 50 triệu USD. Dự kiến số lượng triệu phú vào năm 2025 sẽ là 15,3 triệu người, tăng 58% vào năm 2020. Cả Ngân hàng thế giới (WB) và Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF) đều cho rằng đại dịch Covid-19 sẽ làm nghiêm trọng hơn sự bất bình đẳng kinh tế toàn cầu.
Theo ông Talpur nói: “Hệ thống chính trị đang bảo vệ lợi ích của tầng lớp giàu có. Các chính phủ đã liên tục thất bại trong việc đảm bảo làm việc, tiếp cận y tế cho đa số người dân trong đại dịch. Đó là điểm nối của sự đoàn kết toàn cầu, nhưng các quốc gia giàu có và các hãng dược phẩm lớn đã ngoảnh mặt làm ngơ”.
